ε'. Περὶ χόνδρου.  

1. Τοῦ γένους τῶν πυρῶν ἐστιν ὁ χόνδρος,  ἱκανῶς τρόφιμόν τε καὶ γλίσχρον ἔχων χυμόν,  ἐάν τε ἐν ὕδατι μόνῳ ἑψηθεὶς λαμβάνηται διὰ  οἰνομέλιτος ἢ οἴνου γλυκέος ἢ στύφοντος, ἴδιος γὰρ ἑκάστου καιρὸς τῆς χρήσεως,  ἐάν τε τορυνηθεὶς μετὰ  ἐλαίου καὶ ἁλῶν·  ἐμβάλλεται δέ ποτε καὶ ὄξους αὐτῷ,  καὶ λέγουσιν οἱ ἰατροὶ τοῦ παρασκευασθέντος οὕτω χόνδρου πτισανιστὶ γεγονέναι τὴν ἄρτυσιν.  2. Εἰσὶ δὲ καὶ οἱ ἄρτοι οἱ ἐκ τοῦ χόνδρου τροφιμώτατοι μέν,  διαχωροῦντες δὲ  ἧττον. 

στιγμα'. Περὶ ἀμύλου.  

1. Ἐκ  πυρῶν σκευάζεται τοῦτο δύναμιν ἔχον ὁμαλυντικὴν τῶν τετραχυσμένων·  οὔτε γὰρ στῦψίν τινα ἔχει οὔτε δριμύτητα περιφανῆ.  2. Παραπλήσιον δ'  ἐστὶ τῇ δυνάμει τοῖς πλυτοῖς ἄρτοις τὸ ἄμυλον,  ἐλάττονα δὲ τροφὴν διδὸν τῷ σώματι, καὶ μὴ θερμαῖνον.  

ζ'. Περὶ τῶν ἐξ ἀλεύρου πεμμάτων.  

1. Οἱ ταγηνῖται σκευάζονται διὰ  ἐλαίου μόνου·  βάλλεται δὲ τὸ μὲν ἔλαιον εἰς τήγανον ἐπικείμενον ἀκάπνῳ πυρί,  καταχεῖται δὲ  αὐτῷ θερμανθέντι τὸ τῶν πυρῶν ἄλευρον ὕδατι δεδευμένον πολλῷ·  διὰ ταχέων οὖν ἐν τῷ ἐλαίῳ ἑψόμενον συνίσταται καὶ παχύνεται παραπλησίως ἁπαλῷ τυρῷ·  τηνικαῦτα δ'  ἤδη καὶ στρέφουσιν αὐτό οἱ σκευάζοντες, τὴν μὲν ἄνωθεν ἐπιφάνειαν ἐργαζόμενοι κάτωθεν, ὡς ὁμιλεῖν τῷ ταγήνῳ,  τὸ δ'  αὐτάρκως ἑψόμενον,  ὃ κάτωθεν ἦν πρότερον,  εἰς ὕψος ἀνάγοντες ὡς ἐπιπολῆς εἶναι·  κἀπειδὰν ἤδη καὶ τὸ κάτω παγῇ,  στρέφουσιν αὖθις αὐτὸ δίς που καὶ τρίς,  ἄχρι περ ἂν ὅλον ὁμαλῶς αὐτοῖς ἑψῆσθαι δόξῃ.  2. Εὔδηλον οὖν ὅτι παχύχυμόν τε τοῦτό ἐστι, καὶ στατικὸν γαστρὸς, καὶ χυμῶν ὠμῶν γεννητικόν·  διὸ καί τινες αὐτῷ μιγνύουσι μέλιτος,  εἰσὶ δὲ  οἳ καὶ τῶν θαλαττίων ἁλῶν·  εἴη δ'  ἂν ἤδη τοῦτό γε πλακοῦντός τι γένος,  ὥσπερ γε καὶ ἄλλα τοιαῦτα πλακούντων εἴδη συντιθέασιν ἀποσχέδια οἵ τε κατὰ  ἀγρὸν ἄνθρωποι, καὶ τῶν κατὰ πόλιν οἱ πένητες.  3. Καὶ γὰρ οὖν καὶ ὅσα διὰ κριβάνου τῶν ἀζύμων πεμμάτων ὀπτῶσιν,  εἶτα ἀφελόντες ἐμβάλλουσιν εἰς μέλι θερμὸν εὐθέως,  ὡς δέξασθαι δι'  ὅλων ἑαυτῶν αὐτό,  καὶ ταῦτα πλακοῦντός τι γένος ἐστί,  καὶ τὰ διὰ τῶν ἰτρίων σκευαζόμενα μετὰ μέλιτος πάντα·  διττὸν δὲ τῶν ἰτρίων τὸ εἶδος·  ἄμεινον μὲν ὃ καλοῦσι ῥύμματα,  φαυλότερον δὲ τὰ λάγανα.  4. Πάντα γοῦν ὅσα διὰ τούτων καὶ σεμιδάλεως συντίθεται παχύχυμά τέ ἐστι, καὶ βραδύπορα, καὶ τῶν κατὰ  ἧπαρ διεξόδων τῆς τροφῆς ἐμφρακτικὰ, καὶ σπληνὸς ἀσθενοῦς αὐξητικὰ, καὶ λίθων ἐν νεφροῖς γεννητικά,  τρόφιμα δv  ἱκανῶς,  εἰ πεφθείη τε καὶ καλῶς αἱματωθείη.  5. Τὰ δὲ σὺν μέλιτι σκευαζόμενα μικτῆς γίνεται δυνάμεως,  ὡς ἂν τοῦ μέλιτος αὐτοῦ τε λεπτὸν ἔχοντος χυμόν,  ὅσοις τε ἂν ὁμιλήσῃ,  καὶ ταῦτα λεπτύνοντος·  εἰκότως οὖν ὅσα μέλιτός τε πλείονα ἐν τῇ σκευασίᾳ προσείληφε καὶ τὴν ἕψησιν ἔσχηκε μακροτέραν,  ἧττόν τέ ἐστι βραδύπορα,  καὶ χυμὸν γεννᾷ  μικτὸν ἐκ λεπτοῦ τε καὶ παχέος,  ἥπατί τε καὶ νεφροῖς καὶ σπληνὶ, τοῖς μὲν ὑγιεινοῖς, ἀμείνω τῶν χωρὶς μέλιτος σκευασθέντων·  ἐμφράξεως δ'  ἀρχὴν ἔχουσιν, ἢ φλεγμαίνουσιν, ἢ σκιρρουμένοις οὐδὲν ἧττον ἐκείνων,  ἀλλ'  ἔστιν ὅτε καὶ μᾶλλον βλαβερά,  καὶ πολὺ μάλιστα πάντων ὧν γλίσχρον ἱκανῶς ἐστι τὸ ἄλευρον·  θώρακά γε μὴν οὐδὲν οὐδὲ πνεύμονα βλάπτει τῶν οὕτως σκευασθέντων. 6. Ἑψώντων δὲ παρὰ  ἡμῖν πολλῶν ἄλευρον πυροῦ μετὰ γάλακτος,  ἰστέον καὶ τοῦτο ἔδεσμα τῶν ἐμπλαττομένων ὑπάρχον. 7.  Ὥσπερ γὰρ εὔχυμά τε καὶ τρόφιμα πάντα ἐστὶ τὰ τοιαῦτα τῶν ἐδεσμάτων,  οὕτως βλάπτει τοὺς διηνεκῶς αὐτοῖς χρωμένους,  ἐμφράξεις τε ποιούμενα κατὰ  ἧπαρ καὶ λίθους ἐν νεφροῖς γεννῶντα. 

η'. Περὶ ἄρτων πυρίνων. 

1. Ἄριστος  ἄρτος εἰς ὑγείαν ἐστὶν ἀνθρώπῳ μήτε νέῳ μήτε γυμναζομένῳ ὁ πλεῖστον μὲν ζύμης ἔχων,  πλεῖστον δ'  ἁλῶν,  ἐπὶ πλεῖον δὲ τετριμμένος καὶ κατειργασμένος,  ὠπτημένος δ'  ἐν κριβάνῳ συμμέτρως θερμῷ.  2. Κρίσις δὲ τοῦ πλείστου κατὰ τὴν ζύμην καὶ τοὺς ἅλας ἡ γεῦσις ἔστω σοι·  τὸ γὰρ ἤδη λυποῦν ἐν τῇ τούτων πλείονι μίξει μοχθηρόν.  3.  Ὅσοι δὲ τὸν πλυτὸν ἄρτον ἐπενόησαν σκευάζειν  ἀτροφώτερον μὲν εὗρον ἔδεσμα,  πεφευγὸς δέ,  ὡς οἷόν τε μάλιστα,  τὴν ἐκ τῆς ἐμφράξεως βλάβην·  ἥκιστα γὰρ ὁ ἄρτος οὗτος ἔχει τὸ παχὺ καὶ γλίσχρον,  ἀερωδέστερος ἀντὶ γεωδεστέρου γεγονώς·  ὁρᾶται δ'  ἡ κουφότης αὐτοῦ διά τε τοῦ σταθμοῦ κἀκ τοῦ μὴ δύεσθαι κατὰ  ὕδατος,  ἀλλ'  ἐποχεῖσθαι τρόπον φελλοῦ.  4. Κάλλιστοι δὲ τῶν ἄρτων εἰσὶν οἱ κριβανῖται,  ἐφεξῆς δ'  οἱ ἰπνῖται,  τὴν αὐτὴν ἐσχηκότες δηλονότι παρασκευήν·  ἐπεὶ γὰρ οὐχ ὁμοίως ὀπτῶνται διὰ βάθους τοῖς κριβανίταις,  διὰ τοῦτο ἀπολείπονται αὐτῶν.  5. Οἱ δ'  ἐπὶ τῆς ἐσχάρας ὀπτηθέντες ἢ κατὰ θερμὴν τέφραν μοχθηροὶ πάντες εἰσίν,  ἀνωμάλως διακείμενοι·  τὰ μὲν γὰρ ἐκτὸς αὐτῶν ὑπερώπτηται,  τὰ δὲ διὰ βάθους ἐστὶν ὠμά.  6. Μετὰ δὲ τοὺς πυρίνους ἄρτους οἱ ἀπὸ τῆς ὀλύρης εἰσὶ κάλλιστοι,  ὅταν εὐγενεῖς ὦσιν αἱ ὄλυραι,  δεύτεροι δ'  αὐτῶν εἰσιν οἱ τίφινοι. 

 θ'. Περὶ ἄρτων,  ἐκ τῶν Ἀθηναίου,  ἐκ τοῦ λ' λόγου.  

1. Οἱ λεπτοὶ τῶν ἄρτων ἀχυλότεροί τέ εἰσι καὶ ἀτροφώτεροι,  τῆς ὀπτήσεως μᾶλλον καθικνουμένης καὶ ἐξατμιζούσης τὸ τροφῶδες·  διὸ καὶ τὸ τῶν ἰτρίων καὶ τὸ τῶν λαγάνων γένος ἐστὶν ἀχυλότερον.  2. Κατὰ δὲ τὸν αὐτὸν λόγον οἱ κάτοπτοι τῶν ἐγχύλων ἧσσον τρέφουσι, καὶ οἱ δίπυροι·  ἐπὶ ποσὸν γὰρ ὀπτηθέντες ἀνατρίβονται πάλιν,  ἔπειτα δὲ  ἐκ δευτέρου τῆς τρίψεως καὶ τῆς ὀπτήσεως τυγχάνουσιν·  συμβαίνει γὰρ διατεθερμασμένους αὐτοὺς καὶ ἐπὶ ποσὸν κεχυμένους πολὺ μᾶλλον ὑπὸ τῆς τρίψεως χεῖσθαι καὶ διαλύεσθαι,  τοιούτων δὲ γεγονότων,  ὑπὸ τῆς δευτέρας ὀπτήσεως ἱκανὸν μὲν ἐξ αὐτῶν ἀπαναλῶσθαι,  τὸ δὲ  ὑπολειπόμενον κοῦφόν τε γίνεσθαι καὶ χαῦνον καὶ λεπτομερὲς καὶ εὐδιοίκητον.  3. Ὅτι δὲ  οἱ θερμοὶ καὶ πρόσφατοι τροφιμώτεροι τῶν ψυχρῶν εἰσι καὶ τῶν παλαιῶν,  δῆλον·  ἡ γὰρ θερμότης αὐτῶν συλλαμβάνεται τῇ πέψει.  

ι'. Περὶ κριθῶν,  ἐκ τῶν Γαληνοῦ.  

1. Οἱ μὲν πυροὶ θερμαίνουσι φανερῶς,  αἱ δὲ κριθαὶ ψυκτικὸν ἔχουσί τι κατὰ πάντας τοὺς τρόπους τῆς χρήσεως,  ἐάν τε ἄρτους τις τύχῃ ἐξ αὐτῶν σκευάσας,  ἐάν τε πτισάνην ἑψήσας,  ἐάν τε ἄλφιτα ποιησάμενος,  χυμὸν δὲ γεννῶσι ῥυπτικόν.  2. Οἱ δ'  ἄρτοι οἱ ἐξ αὐτῶν οὐ μόνον τῶν πυρίνων,  ἀλλὰ καὶ τῶν ὀλυρίνων, καὶ πολὺ μᾶλλον τῶν τιφίνων ψαθυρώτεροι,  μηδὲν ἐν ἑαυτοῖς ἔχοντες γλίσχρον·  εὔδηλον οὖν ὅτι τροφὴν ὀλίγην παρέχουσι τοῖς σώμασιν.  

ια'. Περὶ κριθῶν,  ἐκ τῶν Ἀθηναίου,  ἐκ τοῦ λ' λόγου.  

1. Τῶν  κριθῶν αἱ μὲν γυμναὶ καὶ ἄφλοιοι πολύχυλοί τέ εἰσι καὶ πολύτροφοι,  συνεγγίζουσαι τοῖς πυροῖς μᾶλλον τῶν ἄλλων.  2. Ἐχόμεναι δὲ τούτων εἰσὶν αἱ δίστιχοι,  ἔλαττον ἔχουσαι τῶν πυρῶν ἀποκάθαρμα τῶν μονοστίχων.  

ιβ'. Περὶ ἀλφίτων καὶ μάζης,  ἐκ τῶν Γαληνοῦ. 

1. Τροφὴν  μὲν ὀλίγην δίδωσι τοῖς σώμασι καὶ τοῖς γυμναζομένοις ἐλάττονα,  τοῖς δὲ  ἀγυμνάστοις ἱκανήν.  2. Ἡ δὲ μᾶζα τοσοῦτον ἀπολείπεται εἰς τροφὴν σώματος ἄρτου κριθίνου,  ὅσον οὗτος πυρίνου·  πέττεται δὲ καὶ ἧττον τῶν κριθίνων ἄρτων ἡ μᾶζα, καὶ φύσης μᾶλλον ἐμπίπλησι τὴν γαστέρα,  καὶ, εἰ ἐπὶ πλέον ἐν αὐτῇ μένοι,  ταραχὴν ἐργάζεται. 3. Μᾶλλόν τε διαχωρεῖ κάτω φυραθεῖσα καὶ τριφθεῖσα μέχρι πλείονος·  εἰ δὲ καὶ μέλι προσλάβοι,  θᾶττον ἔτι καὶ διὰ τοῦτο παρορμήσει τὴν γαστέρα πρὸς ἔκκρισιν.  

ιγ'. Περὶ τιφῶν καὶ ὀλυρῶν.  

1. Οἱ μὲν οὖν ὀλύρινοι κάλλιστοι μετὰ τοὺς πυρίνους εἰσίν,  ὅταν γε εὐγενεῖς ὦσιν αἱ ὄλυραι,  δεύτεροι δὲ  αὐτῶν οἱ τίφινοι·  μοχθηρῶν δ'  οὐσῶν τῶν ὀλυρῶν,  οὐδὲν ἐκείνων ἀπολείπονται.  2. Βελτίστων δὲ τῶν τιφῶν οὐσῶν,  οἱ θερμοὶ τίφινοι πολὺ κρείττους εἰσὶ τῶν ὀλυρίνων·  ἑωλισθέντες δὲ χείρους αὐτῶν γίνονται,  ὥστε μετὰ μίαν ἡμέραν ἢ δύο καὶ πολὺ μᾶλλον ἐν ταῖς ἐφεξῆς, ὁ φαγὼν ἄρτον τοιοῦτον οἴεται πηλὸν ἐγκεῖσθαι τῇ κοιλίᾳ·  θερμὸς δ'  ὢν ἔτι καὶ τοῖς ἐκ τῶν πόλεων σκευάζεται μετὰ τυροῦ τινος ἐπιχωρίου προσφερομένοις αὐτόν,  ὀνομάζουσι δ'  ὀξυγαλάκτινον.  3. Ὁ μὲν οὖν θερμὸς ἐσθιόμενος οὐ μόνον τοῖς κατὰ  ἀγρόν,  ἀλλὰ καὶ τοῖς ἐν ταῖς πόλεσι περισπούδαστός ἐστιν.  4. Ὁ δὲ τριῶν ἢ τεττάρων ἡμερῶν καὶ τοῖς ἀγροίκοις αὐτοῖς ἀηδέστερος μὲν ἤδη βρωθῆναι,  δυσχερέστερος δὲ πεφθῆναι,  βραδυπορώτερος δὲ κατὰ γαστέρα,  τοῦ θερμοῦ μηδὲ τοῦτο ἔχοντος τὸ σύμπτωμα·  καὶ μέντοι καὶ τρέφει τὸ σῶμα θερμὸς ὢν ἱκανῶς,  ὡς ἀπολείπεσθαι μὴ πολὺ τοῦ πυρίνου συγκομιστοῦ.  5. Τὸ δὲ σπέρμα τὸ τῆς τίφης ἔχει μὲν ἔξωθεν λέμμα,  καθάπερ ὄλυρά τε καὶ κριθή,  πτισθὲν δ'  ἀρτοποιεῖται καὶ ὅλως εἰς χρῆσιν ἄγεται·  καὶ ἐξ ὕδατος ἑψηθὲν ἐσθίεται κατὰ τὸν ὑπὸ τῶν ἀγροίκων ὀνομαζόμενον ὑπόθερμον,  ἐμβαλλομένου σιραίου·  καί ποτε καὶ μετὰ  ἁλῶν ἐσθίεται.  6. Τὴν δὲ  εὐγενεστάτην ὄλυραν,  ὅταν ὡς χρὴ πτίσωσιν,  τὸν ὀνομαζόμενον τράγον ποιοῦσιν,  ᾧ πολλοὶ χρῶνται διὰ  ὕδατος ἑψῶντες,  εἶτα τὸ μὲν ὕδωρ ἀποχέοντες, ἐπιχέοντες δὲ  σίραιον ἢ οἶνον γλυκὺν ἢ οἰνόμελι·  παρεμβάλλουσι δὲ καὶ κώνους ἐν ὕδατι διαβεβρεγμένους,  ὡς ἐπὶ πλεῖστον ἐξοιδηκέναι.  

ιδ'. Περὶ βρόμου.  

1. Τοῦτο  τὸ σπέρμα τροφὴ τῶν ὑποζυγίων ἐστίν,  οὐκ ἀνθρώπων,  εἰ μή ποτε ἄρα λιμώττοντες ἀναγκασθῶσιν ἐκ τούτου τοῦ σπέρματος ἀρτοποιήσασθαι·  χωρὶς δὲ λιμοῦ διὰ  ὕδατος ἑψηθὲν ἐσθίεται μετὰ  οἴνου γλυκέος, ἢ ἑψήματος, ἢ οἰνομέλιτος ὁμοίως τῇ τίφῃ.  2. Θερμότητος δὲ  ἱκανῆς μετέχει παραπλησίως ἐκείνῃ,  καίτοι γε οὐχ ὁμοίως αὐτῇ σκληρὸν ὑπάρχον·  διὸ καὶ τροφὴν ἐλάττονα παρέχει τῷ σώματι·  ἄλλως δ'  ἐστὶν ἀηδὴς ὁ ἐξ αὐτοῦ γινόμενος ἄρτος,  οὐ μὴν ἐπισχετικὸς γαστρὸς ἢ προτρεπτικός.  

ιε'. Περὶ κέγχρου καὶ ἐλύμου,  ὃν καὶ μελίνην ὀνομάζουσιν.  

1. Γίνεται  μὲν ἄρτος ποτὲ καὶ ἐκ τούτων,  ὅταν ἀπορία καταλάβῃ τῶν προγεγραμμένων σιτηρῶν ἐδεσμάτων,  ὀλιγότροφος δὲ  ἐστὶ καὶ ψυχρὸς, καὶ δῆλον ὅτι κραῦρός τε καὶ ψαθυρός·  εἰκότως οὖν ὑγραινομένην γαστέρα ξηραίνει.  2. Τὸ δ'  ἄλευρον ἑψῶντες αὐτῶν ἐν τοῖς ἀγροῖς,  εἶτα πιμελὴν χοιρείαν ἢ ἔλαιον ἀναμιγνύντες ἐσθίουσιν.  3. Κρεῖττον δὲ  ἐστὶν ἐλύμου κέγχρος εἰς πάντα·  καὶ γὰρ ἥδιον εἰς ἐδωδὴν, καὶ δύσπεπτον ἧττόν ἐστι, καὶ ἧττον ἐπέχει γαστέρα καὶ μᾶλλον τρέφει.  4. Καὶ μετὰ γάλακτος δ'  ἐνίοτε τὸ ἄλευρον αὐτῶν ἑψήσαντες ἐσθίουσιν, ὥσπερ τὸ τῶν πυρῶν, οἱ ἀγροῖκοι·  καὶ δῆλον ὅτι τὸ ἔδεσμα τοῦτο τοσούτῳ κρεῖττόν ἐστιν ἐσθιόμενον,  ὅσῳ καὶ τὸ γάλα εἰς εὐχυμίαν τε πολλὴν καὶ τἄλλα πάντα διενήνοχεν.  

ι στιγμα'. Περὶ ὀρύζης.  

1. Τούτῳ τῷ σπέρματι εἰς ἐπίσχεσιν γαστρὸς χρῶνται,  δυσπεπτότερον δ'  ἐστὶ χόνδρου καὶ τρέφον ἧττον.  

ιζ'. Περὶ φακῶν.  

1. Στυπτικὸν μὲν ἔχουσι τὸ λέμμα,  τὴν δὲ οἷον σάρκα παχύχυμόν τε καὶ γεώδη, καὶ βραχὺ μετέχουσαν αὐστηρᾶς ποιότητος,  ἧς τὸ λέμμα πολλῆς μετέχει·  χυλὸς δ'  ἐν αὐτοῖς ἐναντίος τῷ στυπτικῷ·  διὸ κἂν ἑψήσας τις αὐτοὺς ἐν ὕδατι προσενέγκηται τὸ ὕδωρ,  ἡδύνας ἁλσὶν ἢ γάρῳ, καὶ μετὰ  αὐτῶν ἐλαίῳ,  διαχωρητικὸν γίνεται τὸ πόμα.  2. Δὶς δὲ  ἑψηθέντων,  ὡς εἴρηται,  τῶν φακῶν,  ἡ ἐξ αὐτῶν σκευαζομένη φακὴ τὴν ἐναντίαν ἔχει δύναμιν τῷ χυλῷ,  ξηραίνουσα τὰ κατὰ γαστέρα ῥεύματα, καὶ τὸν τόνον ἐντιθεῖσα τῷ στομάχῳ, καὶ τοῖς ἐντέροις καὶ συμπάσῃ τῇ γαστρί.  3. Ἡ δὲ  ἀφῃρημένη τὸ λέμμα φακὴ τὸ μὲν ἰσχυρὸν τῆς στύψεως ἀπόλλυσι,  τροφιμωτέρα δὲ γίνεται τῆς ἀπτίστου,  παχύχυμός τε οὖσα καὶ βραδύπορος,  οὐ μὴν ξηραντική γε τῶν κατὰ  αὐτὴν ῥευμάτων,  ὥσπερ ἡ ἄπτιστος·  ἔστι δὲ καὶ κακόχυμον τοῦτο τὸ ἔδεσμα καὶ τὸν μελαγχολικὸν χυμὸν ἐργαζόμενον.  4. Τὴν δὲ  ὄψιν ἀμβλύνει μὲν τὴν ὑγιεινῶς διακειμένην ὑπερξηραίνουσα,  τὴν δὲ  ἐναντίως ἔχουσαν ὀνίνησιν.  

ιη'. Περὶ κυάμων.  

1. Σκευάζεται  μὲν καὶ καθ'  ἑαυτὸ τὸ ἔτνος τῶν κυάμων, καὶ μετὰ πτισάνης,  ὅπερ σαρκοῖ τὴν ἕξιν οὐκ ἐσφιγμένῃ σαρκί,  καθάπερ τὸ χοίρειον κρέας,  ἀλλὰ χαυνοτέρᾳ πως μᾶλλον·  φυσῶδες δ'  ἐστὶν ἔδεσμα,  ὅπως ἂν σκευασθῇ.  2. Τὴν δ'  οὐσίαν οὐ πυκνὴν καὶ βαρεῖαν,  ἀλλὰ χαύνην τε καὶ κούφην ἔχουσιν οἱ κύαμοι,  καί τι καὶ ῥυπτικὸν ἔχουσιν ὁμοίως πτισάνῃ.  3. Ὄντος δὲ τοῦ τῶν κυάμων ἔτνους φυσώδους,  ἔτι καὶ μᾶλλον,  ὅταν ὁλοκλήρους τις αὐτοὺς ἑψήσας χρῆται,  φυσώδεις γίνονται.  4. Φρυγέντες μέντοι τὸ μὲν φυσῶδες ἀποτίθενται,  δυσπεπτότεροι δὲ καὶ βραδύποροι γίνονται καὶ παχὺν χυμὸν εἰς τροφὴν ἀναδιδόασι τῷ σώ ματι.  5. Χλωροὶ δὲ  ἐσθιόμενοι πρὶν πεπανθῆναί τε καὶ ξηρανθῆναι τὸ κοινὸν ἁπάντων ἔχουσι τῶν καρπῶν,  ὅσους πρὸ τοῦ τελειωθῆναι προσφερόμεθα,  τροφὴν ὑγροτέραν διδόντες τῷ σώματι.  

ιθ'. Περὶ πισσῶν.  

1. Οἱ πισσοὶ παραπλήσιόν τι κατὰ τὴν ὅλην οὐσίαν ἔχοντες κυάμοις, ἐσθιόμενοί τε κατὰ τοὺς αὐτοὺς τρόπους,  ἐν δύο τοῖσδε παραλλάττουσιν,  ὅτι τε φυσώδεις ὁμοίως τοῖς κυάμοις οὔκ εἰσι,  καὶ ὅτι τὴν ῥυπτικὴν δύναμιν οὐκ ἔχουσι,  καὶ διὰ τοῦτο βραδυπορώτεροι κατὰ γαστέρα τῶν κυάμων εἰσίν.  

κ'. Περὶ ἐρεβίνθων. 

1. Οὐχ  ἧττον κυάμων ἐρέβινθοι φυσώδεις εἰσί,  τρέφουσι δ'  οὐχ ἧττον ἐκείνων,  ἐπεγείρουσι δὲ καὶ τὰς εἰς συνουσίαν ὁρμὰς ἅμα τῷ καὶ σπέρματος εἶναι γεννητικοί.  2. Ὑπάρχει δὲ καὶ ῥυπτικὴ δύναμις αὐτοῖς ἐπὶ πλέον ἢ τοῖς κυάμοις,  ὥστε τινὲς ἐξ αὐτῶν καὶ τοὺς ἐν νεφροῖς συνισταμένους λίθους ἐναργῶς θρύπτουσιν·  μέλανες δὲ  εἰσὶν οὗτοι καὶ μικροὶ καὶ καλοῦνται κριοί·  βέλτιον δὲ τὸν χυλὸν αὐτῶν μόνον πίνειν ἑψῶντας ἐν ὕδατι.  3. Οἱ δὲ χλωροὶ ὁμοίως πᾶσι περιττωματικοὶ τυγχάνουσι,  καθάπερ καὶ οἱ φρυγέντες τὸ μὲν φυσῶδες ἀποτίθενται,  δυσπεπτότεροι δὲ γίνονται καὶ σταλτικώτεροι, καὶ τροφὴν ἐλάττονα διδόασι τοῖς σώμασιν.  

κα'. Περὶ θέρμων.  

1. Θέρμος  σκληρός ἐστι καὶ γεώδης τὴν οὐσίαν,  ὥστε ἀνάγκη δύσπεπτον αὐτὸν εἶναι καὶ παχὺν γεννᾶν χυμόν,  ἐξ οὗ μὴ καλῶς ἐν ταῖς φλεψὶ κατεργασθέντος ὁ καλούμενος ἰδίως ἀθροίζεται χυμός.  2. Ἔστι δὲ  ὁ ἀπογλυκανθεὶς διὰ ἐψήσεως ἐδώμιμος τοῖς ἀποίοις ὁμοίως ὡςπρὸς αἴσθησιν, καὶ διὰ τοῦτο οὔτε εἰς διαχώρησιν ἐπιτήδειος οὔτε ἐφεκτικὸς τυγχάνων.  

κβ'. Περὶ τήλεως τῆς καὶ βουκέρως. 

1.  Ὑπάγει  γαστέρα διὰ γάρου προεσθιομένη·  ἐσθίεται δὲ διὰ  ὄξους καὶ γάρου,  καὶ διὰ  οἴνου δὲ καὶ γάρου καὶ ἐλαίου·  καί τινες σὺν ἄρτῳ λαμβάνουσιν αὐτήν,  οὐτε κεφαλαλγῆ γινομένην,  ὥσπερ ἡ διὰ γάρου.  2. Ἐσθίεται δὲ τῆλις καὶ πρὶν ἐκκαρπῆσαι εἰς ὄξος καὶ γάρον,  ἔνιοι δὲ καὶ ἔλαιον βάλλουσι μετὰ  ἄρτου·  κεφαλαλγὴς δὲ  ἐστὶν ἡ τοι αύτη.  3. Χυλὸς δ'  ἑψηθείσης τῆς τήλεως καὶ μετὰ μέλιτος λαμβανόμενος ἐπιτήδειός ἐστιν ὑπάγειν ἅπαντας τοὺς ἐν τοῖς ἐντέροις μοχθηροὺς χυμούς·  ὅτι δὲ καὶ ῥυπτικῆς μετέχει δυνάμεως,  πρὸς τὴν ἔκκρισιν παρορμᾷ  τὸ ἔντερον.   

κγ'. Περὶ φασήλων καὶ ὠχρῶν.  

1. Καὶ ταῦτα τὰ σπέρματα,  καθάπερ καὶ τὴν τῆλιν,  ὕδατι διαβρέχοντες οἱ ἄνθρωποι μέχρι τοῦ φῦσαι ῥίζαν ἐσθίουσι πρὸ τῆς ἄλλης τροφῆς ὑπαγωγῆς ἕνεκα γαστρός,  ἐναποβάπτοντες γάρῳ·  τρόφιμον δ'  ἔχει τὸν χυμόν,  ὅταν ἀναδοθῇ πεφθέντα,  μᾶλλον τήλεως.  2. Ἔστι δέ πως ταῦτα μέσα τῶν εὐχύμων τε καὶ κακοχύμων,  εὐπέπτων τε καὶ δυσπέπτων,  βραδυπόρων τε καὶ ταχυπόρων,  ἀφύσων τε καὶ φυσωδῶν,  ὀλιγοτρόφων τε καὶ πολυτρόφων·  οὐδὲ γὰρ οὐδὲ ποιότητά τινα δραστήριον ἔχει.  

κδ'. Περὶ λαθύρων.  

1. Ἐσθίονται  καὶ τῇ φακοπτισάνῃ παραπλησίως.  2. Χυλὸν δὲ  ἔχουσι τῇ μὲν δυνάμει παραπλήσιόν πως ὠχροῖς τε καὶ φασήλοις,  παχύτερον δὲ τῇ συστάσει,  καὶ διὰ τοῦτό γε οὗτοι τροφιμώτεροί πως ἐκείνων εἰσίν.  

κε'. Περὶ ἀράκων. 

1. Παραπλήσιον  τοῦτο τὸ σπέρμα λαθύροις ἐστίν·  καὶ γὰρ ἡ χρῆσις ἅπασα καὶ ἡ δύναμις αὐτοῦ παραπλησία τῇ τῶν λαθύρων ἐστί,  πλὴν ὅσον σκληρότεροί τε καὶ δυσεψητότεροι, καὶ διὰ τοῦτο καὶ δυσπεπτότεροι τῶν λαθύρων εἰσὶν οἱ ἄρακοι.  2. Παρὰ  ἡμῖν δὲ  ἄγριόν τι καὶ σκληρὸν καὶ στρογγύλον,  ὀρόβου μακρότερον ἐν τοῖς δημητριακοῖς  καρποῖς εὑρίσκομενν ὀνομάζουσιν ἄραχον διὰ τοῦ χ,  καὶ ῥίπτουσιν αὐτὸν ἐκλέγοντες ὥσπερ γε καὶ τὸν πελεκινόν.   

κ στιγμα'. Περὶ δολίχων ἤτοι φασιόλων.  

1. Τούτους  ἔνιοι λοβοὺς ὀνομάζουσιν,  ἔνιοι φασιόλους.  2. Διαχωρητικοὶ δὲ  εἰσὶ μᾶλλον τῶν πισσῶν καὶ ἧσσον φυσώδεις, καὶ τρόφιμοι.  

κζ'. Περὶ ὀρόβων.  

1. Ἐν  λιμῷ ποτε μεγάλῳ κατὰ  ἀνάγκην ἐσθίονται·  ἧττον δέ  εἰσὶ φαρμακώδεις ἐν αὐτοῖς οἱ λευκοὶ τῶν πρὸς τὸ ξανθὸν ἢ ὠχρὸν ἀφισταμένων.  2. Οἱ δ'  ἀφεψηθέντες δίς,  ἀπογλυκανθέντες δὲ διὰ  ὕδατος πολλάκις ἀποτίθενται μὲν τὴν ἀηδίαν,  ἀποτίθενται δὲ σὺν αὐτῇ καὶ τὴν ῥυπτικήν τε καὶ τμητικὴν δύναμιν,  ὥστε ὑπολείπεσθαι τὸ γεῶδες αὐτῶν τῆς οὐσίας,  ὃ χωρὶς πικρότητος ἐπιφανοῦς ἔδεσμα ξηραντικὸν γίνεται.  

κη'. Περὶ σησάμου καὶ ἐρυσίμου.  

1. Λιπαρόν  ἐστι τὸ τῶν σησάμων σπέρμα·  διὸ καὶ τάχιστα ἐλαιηρὸν γίνεται·  διὰ τοῦτο οὖν ἐμπίπλησι τοὺς ἐσθίοντας αὐτὸ ταχέως, ἀνατρέπει τε τὸν στόμαχον, καὶ βραδέως πέττεται, καὶ τροφὴν δίδωσι τῷ σώματι λιπαράν·  ἐπεὶ δὲ παχύχυμόν ἐστιν,  οὐδὲ διεξέρχεται ταχέως.  2. Τὸ δὲ  ἐρύσιμον σησάμῳ κατὰ τὴν τοῦ σώματος οὐσίαν ὁμοιογενές πως ὂν ἀηδέστερόν τέ ἐστι βρωθῆναι, καὶ τροφὴν ἥττονα δίδωσι τῷ σώματι, καὶ πάντη χεῖρον ὑπάρχει·  θερμὰ δὲ  ἐστὶ ταῖς κράσεσιν ἄμφω καὶ διὰ τοῦτο καὶ διψώδη.  

κθ'. Περὶ μήκωνος σπέρματος.  

1. Τῆς  ἡμέρου μήκωνος χρήσιμόν ἐστι τὸ σπέρμα ἐπιπαττόμενον ἄρτοις ὡς ἥδυσμα·  βέλτιον δὲ  ἐστὶ τὸ λευκότερον σπέρμα τοῦ μελανωτέρου,  δύναμιν δὲ  ἔχει ψυκτικήν·  διὰ τοῦτο καὶ ὑπνωτικόν ἐστιν·  εἰ δὲ πλέον ληφθείη,  καὶ καταφορικὸν καὶ δύσπεπτον·  ἔτι δὲ τῶν ἐκ πνεύμονός τε καὶ θώρακος ἀναβηττομένων ἐπισχετικόν.  2. Ὠφελεῖ μέντοι τοὺς ἐκ κεφαλῆς καταρροιιζομένους λεπτῷ ῥεύματι·  τροφὴν δὲ  οὐκ ἀξιόλογον παρέχει τῷ σώματι.  

λ'. Περὶ λινοσπέρμου.  

1. Κακοστόμαχόν  ἐστι καὶ δύσπεπτον τὸ λινόσπερμον, καὶ τροφὴν ὀλίγην παρέχει τῷ σώματι,  τῆς γαστρὸς δὲ  οὔτε τι κινητικὸν ἔχει,  βραχὺ δέ τι τῆς οὐρητικῆς δυνάμεως μετέχει,  καὶ μάλιστα φρυχθέν.  

λα'. Περὶ ὁρμίνου.  

1. Χρῶνται  μὲν αὐτῷ φρύγοντες καὶ λειοῦντες,  μιγνύντες μέλιτος·  ὀλίγον δὲ  ἔχει τρόφιμον.  

λβ'. Περὶ καννάβεως.  

1. Τῆς  καννάβεως τὸ σπέρμα δύσπεπτόν ἐστι καὶ κακοστόμαχον καὶ κεφαλαλγές,  καὶ κακόχυμον·  θερμαίνει δὲ  ἱκανῶς.  

κγ'. Περὶ ἄγνου σπέρματος.  

1. Ἀφροδισίους  ὁρμὰς ἐπέχειν πεπίστευται τὸ τοῦ ἄγνου σπέρμα·  τροφὴν δὲ  ὀλίγην δίδωσι τῷ σώματι,  καὶ ταύτην ξηραίνουσαν μὲν καὶ ψύχουσαν,  ἄφυσον δὲ  ἱκανῶς·  κατὰ πάντα οὖν ταῦτα τοῖς ἁγνεύειν ἀφροδισίων βουλομένοις ἐπιτήδειόν ἐστιν.  

λδ'. Περὶ  ἀφάκης καὶ βικίου.  

1. Τὸ σχῆμα τούτων ἔοικε τοῖς φακοῖς·  ἐν λιμῷ δὲ  ἐσθίουσιν αὐτοὺς οἱ ἄνθρωποι,  καὶ μάλιστα τοῦ ἦρος,  ἔτι χλωρῶν ὄντων,  ὥσπερ ἐρέβίνθόν τε καὶ κυάμον.  2.  Ἔστι δὲ  οὐκ ἀηδῆ μόνον,  ἀλλὰ καὶ δύσπεπτα, καὶ στατικὰ γαστρὸς, καὶ κακόχυμα τυγχάνοντα, καὶ τοῦ μελαγχολικοῦ χυμοῦ γεννητικά.  

λε'. Περὶ κολοκύντης.  

1. Ἐψηθεῖσα  καλῶς ἡ κολοκύντη σαφῆ ποιότητα χυμῶν οὐδεμίαν ἔχει, καὶ εἰκότως πολλοὺς ἐπιδέχεται τρόπους σκευασίας,  ὡς ἂν ἐν τῷ μέσῳ καθεστῶσα πασῶν τῶν ὑπερβολῶν·  αὕτη μὲν οὖν,  ὅσον ἐπὶ  ἑαυτῇ,  τροφὴν τῷ σώματι δίδωσιν ὑγρὰν καὶ ψυχρὰν καὶ διὰ τοῦτο καὶ βραχεῖαν·  ῥᾳδίως δὲ  ὑπέρχεται κατὰ γαστέρα τῷ τῆς οὐσίας ὀλισθηρῷ,  πέττεται δ'  οὐ κακῶς,  ὅταν γε μὴ φθάσῃ διαφθαρῆναι.  2. Ἡ δ'  ὀπτηθεῖσα καὶ ταγηνισθεῖσα τῆς μὲν ἰδίας ὑγρότητος ἀποτίθεται πάμπολυ,  τὸ δὲ  ὑπόλοιπον αὐτῆς οὐδεμίαν ἰσχυρὰν ἐπικτᾶται δύναμιν,  ὥσπερ οὐδὲ  ὅταν ἁπλῷ ζωμῷ σκευασθῇ·  χαίρει δὲ  εἰκότως ὀριγάνῳ διὰ τὴν ὑδατώδη ποιότητα.  3. Ἔνιοι δὲ κενοῦντες αὐτῆς τὸ σπέρμα κἄπειτα τὴν οἷον σάρκα ξηράναντες ἀποτίθενται μὲν εἰς τὸν χειμῶνα,  χρῶνται δὲ πάντων μᾶλλον, ἢ ὡς κολοκύνταις αὐταῖς·  ἄχυλοί τε γὰρ γίνονται καὶ ξηραί,  καττύμασι παραπλήσιαι.  

λ στιγμα'. Περὶ πεπόνων.  

1. Ἡ  μὲν ὅλη φύσις αὐτῶν ψυχροτέρα ἐστὶ σὺν ὑγρότητι δαψιλεῖ,  ῥυπτικὸν δὲ  ἔχουσί τι·  διὸ καὶ κινοῦσιν οὖρα καὶ διεξέρχονται κάτω τῶν κολοκυντῶν καὶ τῶν μηλοπεπόνων μᾶλλον.  2. Τῆς δὲ  οἷον σαρκὸς αὐτῶν τὸ σπέρμα ῥύπτει μᾶλλον,  μοχθηρὸν δὲ  ἐργάζεται χυμὸν ἐν τῷ σώματι,  καὶ μᾶλλον ὅταν μὴ καλῶς πεφθῇ·  τηνικαῦτα δὲ χολερικοὺς ἀποτελεῖν εἴωθεν·  καὶ γὰρ καὶ πρὶν διαφθαρῆναι πρὸς ἔμετον ἐπιτήδειόν ἐστι,  καὶ πλειων γε βρωθεὶς,  ἐὰν μή τις αὐτῷ τι τῶν εὐχύμων ἐδεσμάτων ἐπιφάγῃ,  κινήσει πάντως ἔμετον.  

λζ'. Περὶ μηλοπεπόνων.  

1. Οἱ μηλοπέπονες ἧττον τῶν πεπόνων εἰσὶν ὑγροὶ, καὶ ἧττον κακόχυμοι, καὶ ἧττον οὐρητικοὶ καὶ ἧττον ὑπέρχονται κάτω,  τὸ δὲ  εἰς ἔμετον ἐξορμᾶν ὁμοίως τοῖς πέποσιν οὐκ ἔχουσι.  2. Πολὺ δὲ  ἀπολειπόμενοι τῶν εὐστομάχων ὀπωρῶν οὐκ ἔχουσι τὸ τῶν πεπόνων κακοστόμαχον.  

λη'. Περὶ σικύων.  

λθ'. Περὶ σύκων.  

1. Τὸ μὲν κοινὸν οὐ μόνον ὀπώραις πάσαις,  ἀλλὰ καὶ τοῖς ὡραίοις ὀνομαζομένοις καρποῖς ἔχει καὶ τὰ σῦκα,  φυγεῖν οὐ δυνηθέντα τὴν κακοχυμίαν οὐδἐ  αὐτά,  καίτοι τῶν ἄλλων ἁπάντων ὡραίων ἧττον αὐτῆς μετέχοντα.  2. Πρόσεστι δ'  αὐτοῖς ἀγαθὰ τὸ κατὰ γαστέρα πορίμοις εἶναι καὶ τὸ διεξέρχεσθαι ῥᾳδίως ὅλον τὸ σῶμα·  καὶ γάρ τι καὶ ῥυπτικὸν ἀξιόλογον ἔχει.  3. Τροφὴν δὲ  ἁπασῶν τῶν ὀπωρῶν ὀλίγην τῷ σώματι διδουσῶν,  ἧττον ἁπασῶν τοῦτο τὰ σῦκα πέπονθεν,  οὐ μὴν ἐσφιγμένην γε καὶ ἰσχυρὰν ἐργάζεται τὴν σάρκα,  ἀλλὰ  ὑπόσομφον,  ὥσπερ ὁ κύαμος·  ἐμπίπλησί γε μὴν φύσης καὶ αὐτὰ τὴν γαστέρα,  τῷ τάχει δὲ τῆς διεξόδου τὴν φῦσαν ὀλιγοχρόνιον ἐργάζεται.  4. Τὸ δὲ  ἀκριβῶς πέπειρον σῦκον ἐγγὺς τοῦ μηδὲ  ὅλως βλάπτειν ἥκει παραπλησίως ταῖς ἰσχάσι,  πολλὰ μὲν ἐχούσαις τὰ χρήσιμα,  μοχθηρὸν δὲ  ἐχούσαις τι τοῖς πλεονάζουσιν ἐν αὐταῖς·  οὐ πάνυ γὰρ αἷμα γεννῶσι χρηστόν,  ὅθεν αὐταῖς καὶ τὸ τῶν φθειρῶν πλῆθος ἕπεται.  5. Δύναμιν δὲ  ἔχουσι λεπτυντικήν τε καὶ τμητικήν,  διὰ  ἣν καὶ τὴν γαστέρα πρὸς ἔκκρισιν ἐξορμῶσι καὶ νεφροὺς ἐκκαθαίρουσιν,  ἥπατι δὲ καὶ σπληνὶ φλεγμαίνουσι μέν εἰσι δὲ βλαβεραί,  καθάπερ καὶ τὰ σῦκα,  τῷ κοινῷ λόγῳ τῶν γλυκέων ἁπάντων ἐδεσμάτων τε καὶ πομάτων,  οὐ κατὰ  ἰδίαν τινὰ δύναμιν ἐξαίρετον·  ἐμπεφραγμένοις δὲ καὶ σκιρρουμένοις αὐταὶ μὲν κατὰ  ἑαυτὰς οὐδὲν οὔτε εἰς ὠφέλειαν οὔτε εἰς βλάβην ἐργάζονται,  μιγνύμεναι δὲ τοῖς τέμνουσί τε καὶ ῥύπτουσι φαρμάκοις οὐ μικρὸν ὄφελός εἰσιν.  6. Ὅσοι δὲ μετά τινος τῶν ἐδεσμάτων ἐσθίουσι τά τε σῦκα καὶ τὰς ἰσχάδας,  οὐ μικρὰ βλάπτονται. 

μ'. Περὶ σύκων, ἐκ  τῶν Ῥούφου.

1. Σῦκα  τῆς μὲν ἄλλης ὀπώρας ἐστὶ κρείσσω,  βλάβην δὲ καὶ ταῦτα ἔχει τινά.  2. Αἱ δὲ  ἰσχάδες ἱκανῶς τρέφειν σῶμα δύνανται·  οἱ γοῦν παλαιοὶ τοῖς ἀθληταῖς ἰσχάδας ἐσθίειν παρεῖχον.  3. Πυθαγόρας  δὲ πρῶτος ὑπήλλαξε τὴν προσφοράν,  κρέα δοὺς Εὐραμένῃ τῷ Σαμίῳ·  καὶ οὕτως μετέπεσεν ἡ δίαιτα.  

μα'. Περὶ σταφυλῆς,  ἐκ τῶν Γαληνοῦ.  

1. Σῦκα  καὶ σταφυλαὶ τῆς ὀπώρας ὅτιπερ κεφάλαιόν εἰσιν·  καὶ γὰρ τρέφει μᾶλλον ἁπάντων τῶν ὡραίων ταῦτα καὶ ἥκιστά ἐστι κακόχυμα,  καὶ μάλιστα ὅταν ἀκριβῶς ᾖ  πέπειρα·  οὐ μὴν ἰσχυρά γε καὶ πυκνὴ σάρξ ἐστιν ἡ ἐξ αὐτῶν γεννωμένη,  ἀλλὰ χαύνη καὶ πλαδαρά·  διὸ καὶ ταχέως προσστέλλεται.  2. Ἧττον δὲ τῶν σύκων αἱ σταφυλαὶ τρέφουσι,  μέγιστον δὲ  αὐταῖς ἀγαθὸν ὑπάρχει τὸ ταχέως ὑπέρχεσθαι·  διὸ κἂν ἐπισχεθῶσί ποτε,  βλάπτουσιν ἱκανῶς,  οὐκ ἐχόντων τοῦτο τῶν σύκων·  εἰ γὰρ καὶ μὴ διαχωρήσωσιν ἀξιολόγως,  ἀβλαβῆ τροφὴν δίδωσι τῷ σώματι.  3. Ταῖς σταφυλαῖς δὲ  οὐδέτερον ὑπάρχει τούτων·  οὔτε γὰρ πέττονται καλῶς,  ὅταν ἐπισχεθῶσι,  καὶ κατὰ τὴν εἰς ἧπάρ τε καὶ τὰς φλέβας ἀνάδοσιν ὠμὸν γεννῶσι χυμόν,  οὐ ῥᾳδίως εἰς αἷμα μεταβαλλόμενον.  4. Μᾶλλον δὲ  ὑπέρχεται διὰ γαστρός,  εἰ ἄνευ τῶν γιγάρτων αἱ ῥᾶγες καταπίνονται·  τὰ γὰρ γίγαρτα στύφει,  ἄπεπτα καὶ ἀμετάβλητα τυγχάνοντα.  5. Τῶν δὲ  ἀποτιθεμένων τονωτικὴ μέν ἐστιν ἡ ἐν τοῖς στεμφύλοις συντιθεμένη, καὶ τοὺς ἀνορέκτους ἐπεγείρει πρὸς ἐδωδήν·  οὐ μὴν ὑπέρχεταί γε κατὰ γαστέρα καί,  εἰ πλείων βρωθείη,  κεφαλῆς ἅπτεται·  ἡ δὲ  ἐν τῷ γλεύκει συντιθεμένη ταύτης ἐστὶ μᾶλλον κεφαλαλγής·  ἡ δὲ κρεμαστὴ οὔτε κεφαλὴν πλήττει, οὔτε ἐπέχει γαστέρα, οὔτε προτρέπει,  εὐπεπτοτέρα δὲ  ἐστὶ τῶν ἄλλων τῶν συντεθέντων.  6. Αἱ μὲν οὖν γλυκεῖαι τῶν σταφυλῶν θερμότερον ἔχουσι τὸν χυμόν· διὸ καὶ διψώδεις εἰσίν·  αἱ δὲ  αὐστηραί τε καὶ ὀξεῖαι ψυχρότερον·  αἱ δὲ  οἰνώδεις μέσαι ψυχροῦ τε καὶ θερμοῦ·  τὴν γαστέρα δὲ  ὑπάγουσιν αἱ γλυκεῖαι,  καὶ μάλιστα ὅταν ὦσιν ὑγραί·  μοχθηραὶ δὲ  οὐκ εἰς ταῦτα μόνον,  ἀλλὰ καὶ πρὸς τὴν ἐν γαστρὶ πέψιν αἵ τε ὀξεῖαι καὶ αὐστηραὶ σταφυλαί.  7. πασῶν δὲ  ἀσφαλεστάτη χρῆσίς ἐστιν,  ὅταν σαρκώδεις τε ὦσιν αἱ σταφυλαὶ φύσει,  πεπειροτάτων τε αὐτῶν τις ἐσθίῃ συμμέτρως,  εἴτε οὖν ἐπὶ τῶν ἀμπέλων ἐπὶ πλεῖστον πεπανθεισῶν,  εἴτε καὶ τὸ λεῖπον ἐκ τοῦ κρεμασθῆναι προσλαβουσῶν·  ἐφεξῆς δὲ τῶν ὑγρῶν ἄνευ ποιότητος ὀξείας ἢ αὐστηρᾶς,  ἃς ἕνεκεν ὑπαγωγῆς γαστρὸς ἐγχωρεῖ δαψιλῶς ἐσθίειν. 8.  Ἔνιοι δὲ καὶ γλεῦκος πίνουσι τῆς αὐτῆς χρείας ἕνεκεν,  καὶ μάλιστα τὸ γλυκύτατον· ὑπακτικώτατον γάρ τοῦτο·  τὸ δὲ  ἐξ αὐστηρῶν ἢ ὀξειῶν σταφυλῶν φαυλότατον εἰς πάντα.  9. Τὸ δὲ  ἀπόβρεγμα τῶν στεμφύλων οὐρητικόν ἐστιν.  

μβ'. Περὶ ἀσταφίδων.  

1. Αἱ μὲν αὐστηραὶ τῶν ἀσταφίδων ψυχρότεραι τὴν κρᾶσίν εἰσιν,  ὥσπερ αἱ γλυκεῖαι θερμότεραι.  2. Καὶ τὸν μὲν στόμαχον ῥωννύουσι καὶ τὴν γαστέρα στεγνοῦσιν αἱ αὐστηραί,  καὶ δῆλον ὅτι μᾶλλον αὐτῶν αἱ στρυφναί.  3. Μέσην δέ πως κατάστασιν αἱ γλυκεῖαι ποιοῦσι,  μήτε ἐκλύουσαι σαφῶς τὸν στόμαχον, μήτε ὑπάγουσαι τὴν γαστέρα·  τό γε μὴν ἐπικρατικὸν ὑπάρχει ταῖς γλυκείαις ἀεί,  καθάπερ γε καὶ τὸ μετρίως ῥυπτικόν,  ὥστε ἐξ ἀμφοτέρων τῶν δυνάμεων τὰς μικρὰς κατὰ τὸ στόμα τῆς κοιλίας ἀμβλύνουσι δήξεις,  ὡς αἵ γε μείζους τῶν δήξεων εὔδηλον ὅτι γενναιοτέρων χρῄζουσι βοηθημάτων.  4. Ἀμείνους δὲ  ἐν ταῖς σταφίσιν εἰσὶν αἱ λιπαρώτεραί τε καὶ τὸν οἷον φλοιὸν ἔχουσαι λεπτόν.  5. Ἔνιοι δὲ καλῶς ποιοῦντες ἐκ τῶν γλυκειῶν τῶν μεγάλων,  οἵαιπέρ εἰσιν αἱ σκυβελιτικαί,  καὶ πρὶν ἐσθίειν ἐξαιροῦσι τὰ γίγαρτα·  χρονισθεῖσαι δὲ  οὖν καὶ αὗται σκληρὸν ἴσχουσι καὶ παχὺ τὸ δέρμα,  καὶ χρὴ προδιαβρέχειν αὐτὰς ἐν ὕδατι·  καὶ γὰρ τὸ γίγαρτον ἑτοιμότερον οὕτως ἐξαιρεῖται.  6. Ἔμπαλιν δὲ ταύταις ἕτεραί τινές εἰσιν ἀσταφίδες αὐστηραὶ καὶ βραχεῖαι,  γίγαρτον δὲ  ὅλως οὐδὲν ἔχουσαι.  7. Τροφὴ δὲ  ἐκ τῶν ἀσταφίδων ἀναδίδοται τῷ σώματι παραπλησία κατὰ τὴν ποιότητα ταῖς σταφυλαῖς αὐταῖς·  κατὰ δὲ τὴν ποσότητα πλείων μὲν ἡ ἐκ τῶν λιπαρῶν τε καὶ γλυκειῶν,  ἐλάττων δ'  ἐκ τῶν αὐστηρῶν τε καὶ ἀλιπῶν.  8. Εἰσὶ δὲ καὶ εὐστομαχώτεραι τῶν ἰσχάδων. 

 μγ'. Περὶ συκαμίνων,  ἃ δὴ καὶ μόρα καλεῖται.  

1. Τὰ συκάμινα καθαρᾷ  μὲν ἐμπεσόντα γαστρὶ καὶ πρῶτα ληφθέντα διεξέρχεται τάχιστα καὶ τοῖς σιτίοις ὑφηγεῖται·  δεύτερα δὲ  ἐπὶ  ἑτέροις,  ἢ καὶ χυμὸν εὑρόντα μοχθηρὸν ἐν αὐτῇ διαφθείρεται τάχιστα,  διαφθορὰν ἀλλόκοτόν τινα καὶ οὐρητικὴν ἴσχοντα ταῖς κολοκύνταις ὁμοίως·  ἀβλαβέστατα γὰρ ὄντα τῶν ὡραίων ἐδεσμάτων,  ὅταν μὴ διὰ ταχέων ὑποχωρήσῃ,  μοχθηρὰν δὲ ἴσχει διαφθορὰν ὁμοίως τοῖς πέποσι,  καίτοι κἀκεῖνοι ταχέως ὑπελθόντες οὐδὲν μέγα βλάπτουσιν.  2. Καιρὸς δὲ τῆς χρήσεως,  ὥσπερ τοῖς πέποσιν,  οὕτω καὶ τοῖς μόροις,  ὅταν αὐχμηρὸν καὶ θερμὸν γένηται τὸ τῆς γαστρὸς σῶμα·  τοιοῦτο γάρ πως ἀναγκαῖόν ἐστι τηνικαῦτα καὶ τὸ ἧπαρ εἶναι.  3. Πρόσεστι δὲ τοῖς συκαμίνοις καὶ στύψεώς τι,  καὶ ὑγραίνει μὲν πάντως,  ψύχει δὲ  οὐ πάντως,  εἰ μὴ ψυχρὰ ληφθείη·  τροφὴν δὲ  ἐλαχίστην δίδωσι τοῖς σώμασι παραπλησίως τοῖς πέποσιν.  

μδ'. Περὶ τοῦ τῆς βάτου καρποῦ.  

1. Τὰ βάτινα στυπτικώτερα τῶν μόρων ἐστί,  κἂν πολλάκις αὐτὰ προσενέγκηταί τις,  κεφαλαλγεῖ,  τινὲς δὲ καὶ τὸν στόμαχον ἀνιῶνται·  διὸ χρὴ καλῶς ἐκπλύνειν πρὶν ἐπιχειρεῖν προσφέρεσθαι τὸν καρπὸν τοῦτον,  ὅπερ οὐχ ἥκιστα κἀπὶ τῶν συκαμίνων ἐστὶ ποιητέον·  οὐ μὴν ὑπάγει τὰ βάτινα τὴν κοιλίαν,  ἀλλὰ καὶ μᾶλλον ἐπέχει.  

με'. Περὶ τοῦ τῶν κυνοσβάτων καρποῦ.  

1. Ὁ  τῶν κυνοσβάτων καρπὸς μικρῷ στυπτικώτερός ἐστι τοῦ τῶν βάτων, καὶ διὰ τοῦτο καὶ τῆς γαστρὸς ἐφεκτικώτερος,  ὀλίγην δὲ τροφὴν δίδωσι τῷ σώματι.  

μ στιγμα'. Περὶ τοῦ τῶν ἀρκεύθων καρποῦ.

  1. Ἀρκευθίδες  βραχεῖαν ἔχουσι γλυκύτητα καὶ ἔτι βραχυτέραν στῦψιν,  ἀρωματίζουσι δέ,  καὶ δῆλον ὅτι θερμαίνουσι διὰ  ἣν ἔχουσι δριμύτητα.  2. Τροφὴν δὲ  ὀλίγην διδόασι τῷ σώματι, καί,  εἴ τις πολλὰς προσενέγκαιτο, δάκνουσί τε τὸν στόμαχον, καὶ τὴν κεφαλὴν θερμαίνουσι καὶ ὀδυνῶσιν·  οὖρα δὲ μετρίως κινοῦσιν.  

μζ'. Περὶ περσικῶν.  

1. Καὶ τούτων ὁ χυμὸς καὶ ἡ οἷον σὰρξ εὔφθαρτός ἐστι καὶ πάντῃ μοχθηρός,  ὥστε οὐ χρή,  καθάπερ ἔνιοι εἰώθασι,  τελευταῖα τῆς ἄλλης τροφῆς αὐτὰ προσφέρεσθαι·  διαφθείρεται γὰρ ἐπιπολάζοντα,  καὶ τἄλλα συνδιαφθείρει.  

μη'. Περὶ ἀρμενιακῶν καὶ πραικοκκίων. 

 1. Ἐν τῷ τῶν περσικῶν γένει καὶ ταῦτά ἐστι,  διαφοράν τινα αὐτῶν ἔχοντα πρὸς τὸ βέλτιον·  οὔτε γὰρ ὁμοίως τούτῳ διαφθείρεται κατὰ τὴν κοιλίαν οὔτε ὀξύνεται·  φαίνεται δὲ τοῖς πολλοῖς ἡδίω καὶ διὰ τοῦτο εὐστομαχώτερα.  2. Τροφὴ δὲ  ὅτι βραχεῖα τοῖς τοιούτοις καρποῖς ὑπάρχει,  λέλεκται πρόσθεν.  3. Ἔστι δὲ  ἀμείνω τὰ πραικόκκια τῶν ἀρμενιακῶν.  

μθ'. Περὶ μήλων. 

 1. Ὅσα  μὲν στύφει τῶν μήλων,  ψυχρὸν ἴσχει καὶ γεώδη χυμόν,  ὅσα δὲ  ὀξέα φαίνεται,  ψυχρὸν μέν,  ἀλλὰ λεπτομερῆ·  μέσης δὲ  ὑπάρχει κράσεως τὰ γλυκέα πρὸς τὸ θερμότερον ῥέποντα,  καθάπερ τὰ τελέως ἄποια καὶ οἷον ὑδατώδη πρὸς τὸ ψυχρότερον κεκλιμένα.  2. Δῆλον δὲ,  ὡς τὰ μὲν στύφοντα τὰς κάτω διαχωρήσεις ἐπέχει,  τὰ δὲ  ὀξέα,  παχὺν εὑρόντα χυμὸν ἐν τῇ γαστρί,  τέμνοντα τοῦτον ὑπάγει τε κάτω καὶ διὰ τοῦτο ὑγραίνει τὰ διαχωρήματα,  καθαρὰν δὲ  εὑρόντα τὴν κοιλίαν ἐπέχει μᾶλλον αὐτήν·  τὰ δὲ γλυκέα ἀναδίδοται μᾶλλον.  3. Τὰ δὲ  ἄποια,  μήτε ἡδέα τυγχάνοντα, μήτε ῥώμην ἐντιθέντα τῇ γαστρὶ, μήτε ἴσχοντα αὐτὴν εἰκότως ἀτιμάζεται, καὶ τοῖς ὑσὶ βάλλεται.  4. Ὅσα δὲ καλῶς πεπανθέντα ἐπὶ τῶν δένδρων φυλάττουσιν,  ὠφελιμώτατα γίνεται πολλάκις ἐν νόσοις,  ἤτοι περιπλασθέντα σταιτὶ καὶ κατὰ θερμὴν σποδιὰν ὀπτηθέντα συμμέτρως, ἢ ἐν ὕδατος ζέοντος ἀτμῷ καλῶς ἑψηθέντα.  5. Διδόναι δὲ  αὐτὰ χρὴ μετὰ τὴν τροφὴν εὐθέως,  ἐνίοτε δὲ καὶ μετὰ  ἄρτου,  ῥώμης τε γαστρὸς ἕνεκα καὶ στομάχου τοῖς ἀνορέκτοις καὶ βραδυπεπτοῦσιν, ἐμετικοῖς τε καὶ διαρροιιζομένοις καὶ δυσεντερικοῖς.  6. Ἐπιτήδεια δὲ  εἰς τοιάνδε χρείαν ἐστὶ τὰ στρυφνά·  συμμετρίαν γὰρ ἔχει τῆς στύψεως,  ὡς εἶπον ἄρτι παρασκευασθέντα,  τῶν μετρίως αὐστηρῶν ἅπασαν ἀποτιθεμένων τὴν στῦψιν ἐν τῇ τοιαύτῃ παρασκευῇ, καὶ διὰ τοῦτο παραπλησίων γινομένων τοῖς ἐξ ἀρχῆς ὑδατώδεσιν.   

ν'. Περὶ κυδωνίων καὶ στρουθίων μήλων. 

1. Ἐξαίρετόν τι παρὰ τἄλλα μῆλα τούτοις ὑπάρχει στῦψίν τε πλείονα κεκτημένοις, καὶ τὸν χυλὸν ἔχουσι μόνιμον,  εἴ τις ἑψήσας αὐτὸν σὺν μέλιτι φυλάττειν ἐθέλοι·  τῶν δὲ  ἄλλων μήλων ὁ χυλὸς ὀξύνεται κείμενος,  ὑγρότητα πολλὴν ἔχων ψυχράν.  2. Ὁ δὲ  ἀπὸ τῶν στρουθίων χυλὸς μονιμώτερος γίνεται,  ὥστε καὶ εἰς πλείονας διαμένειν ἐνιαυτούς,  ὅταν κατὰ τὸ στόμα τοῦ ἀγγείου σχῇ πυκνὸν ἐπίπαγον,  ὃς καὶ μέλιτι πολλάκις ἐπιμίγνυται καὶ ἄλλοις τισίν·  καὶ χρὴ φυλάττειν αὐτὸν ἐπικείμενον,  ὅταν ἐθέλῃς ἀμετάβλητον ἐπὶ πλεῖστον διαμεῖναι τὸ φυλαττόμενον.  3.  Ὁ δὲ τῶν κυδωνίων χυλὸς ἧττον ἡδὺς ὑπάρχει καὶ μᾶλλον στύφων,  ὥστε εἴη ἄν ποτε καὶ τοῦδε χρεία πρὸς ῥῶσιν ἱκανῶς ἐκλύτου γαστρός. 

 να'. Περὶ ἀπίων καὶ ῥοιῶν.  

1. Περὶ μήλων ἃ εἶπον ἅπαντα μεταφέρων ἐπὶ τὰς ἀπίους τε καὶ ῥοιάς,  οὐδενὸς ἔτι νεωτέρου περὶ αὐτῶν ἑτέρου δεήσει λόγου.  2. Τροφὴν δὲ τῷ σώματι παρέχουσιν αἱ μὲν ῥοιαὶ παντάπασιν ἐλαχίστην,  αἱ δὲ  ἄπιοι,  καὶ μάλιστα αἱ μεγάλαι καλοῦσι δὲ  αὐτὰς μναίας οἱ παρὰ  ἡμῖν,  ἔχουσί τι καὶ τρόφιμον.  

νβ'. Περὶ μεσπίλων καὶ οὔων.  

1. Στύφει  μὲν ἄμφω,  πολὺ δὲ μᾶλλον οὔων τὰ μέσπιλα·  διὸ καὶ ῥεούσῃ γαστρὶ συμφορώτατόν ἐστιν·  ἡδίω δὲ  αὐτῶν εἰς ἐδωδὴν τὰ οὖα.  2. Πρόδηλον δὲ  ὅτι τῶν τοιούτων ἁπάντων ὀλίγον ἐσθίειν προσῆκεν,  οὐχ ὡς σύκων ἢ σταφυλῶν δαψιλῶς.  

νγ'. Περὶ τοῦ τῶν φοινίκων καρποῦ.  

1. Τῶν  φοινίκων τινὲς μὲν ξηροί τέ εἰσι καὶ στύφοντες,  ὥσπερ οἱ Αἰγύπτιοι,  τινὲς δὲ μαλακοὶ καὶ ὑγροὶ καὶ γλυκεῖς,  ὥσπερ οἱ καλούμενοι καρυωτοί·  κάλλιστοι δὲ  οὗτοι γεννῶνται κατὰ τὴν Παλαιστίνην  Συρίαν  ἐν Ἱεριχοῦντι.  2. Μεταξὺ δὲ  ἀμφοτέρων τῶν εἰρημένων γενῶν οἱ ἄλλοι πάντες εἰσὶ Φοίνικες,  οἱ μὲν μᾶλλον,  οἱ δὲ  ἧττον ὑγροί τε καὶ ξηροὶ καὶ γλυκεῖς καὶ στύφοντες·  ἀλλὰ τῶν ἄκρων ἀφορισθέντων, εὐφορώτατον ἤδη σοι τὸ μέσον ἔστω πᾶν·  ὁ μὲν γὰρ γλυκὺς χυμὸς ἐδείχθη τρόφιμος,  ὁ δὲ  αὐστηρὸς εὐστόμαχός τε καὶ γαστρὸς ἐφεκτικός.  3. Ἅπαντες δὲ  οἱ φοίνικες δύσπεπτοί τέ εἰσι καὶ κεφαλαλγεῖς πλείονες βρωθέντες·  ἔνιοι δὲ καὶ δήξεώς τινος αἴσθησιν ἐμποιοῦσι τῷ στόματι τῆς κοιλίας.  4. Ὁ δὲ  ἀπ'ὸ αὐτῶν ἀναδιδόμενος τῷ σώματι χυμὸς παχὺς μὲν πάντως ἐστίν·  ἔχει δέ τι καὶ γλίσχρον,  ὅταν ὁ φοίνιξ λιπαρός·  ὅταν δὲ τῷ τοιούτῳ χυμῷ γλυκύ τι μιχθῇ,  τάχιστα μὲν ὑπὸ  αὐτοῦ τὸ ἧπαρ ἐμφράττεται·  καὶ βλάπτεται δὲ καὶ φλεγμαῖνον καὶ σκιρρούμενον ἐσχάτως ὑπὸ τῆς ἐδωδῆς αὐτῶν·  ἐφεξῆς δὲ τῷ ἥπατι καὶ ὁ σπλὴν ἐμφράττεται καὶ βλάπτεται.  

νδ'. Περὶ ἐλαιῶν.  

1. Ὀλίγην  μὲν πάνυ καὶ αὗται τροφὴν διδόασι τῷ σώματι,  καὶ μάλιστα αἱ δρυπεπεῖς,  καὶ ὥσπερ αὗται τὸν λιπαρόν,  οὕτως αἱ ἁλμάδες καὶ κολυμβάδες καλούμεναι τὸν στύφοντα χυμὸν ἔχουσιν·  διὸ καὶ ῥωννύουσι τὸν στόμαχον ἐπεγείρουσί τε τὴν ὄρεξιν.  2. Ἐπιτηδειόταται δὲ  αὐτῶν εἰσιν αἱ δι'  ὄξους συντιθέμεναι.  

νε'. Περὶ καρύων.  

1. Κάρυα  τά τε μεγάλα καὶ τὰ λεπτοκάρυα οὐ πολλὴν τροφὴν δίδωσι τῷ σώματι,  πλείων δὲ  ὅμως ἐστὶν ἡ ἐν τῷ λεπτοκαρύῳ·  ἀμφότερα δὲ μετέχει καὶ τῆς στυφούσης μετρίως ποιότητος,  ἥτις χρονιζόντων μεταπίπτει ἐπὶ τὸ ἐλαιῶδες.  2. Τὸ δὲ χλωρὸν κάρυον οὔτε τῆς στυφούσης σαφῶς μετέχει ποιότητος, οὔτε τῆς ἐλαιώδους,  ἀλλὰ  ἐστὶν ἄποιά πως καὶ ὑδατώδη.  3. Πέττεται δὲ τὸ κάρυον μᾶλλον τοῦ λεπτοκαρύου καὶ μᾶλλον εὐστόμαχόν ἐστι,  καὶ πολὺ μᾶλλον σὺν ἰσχάσι ἐσθιόμενον.  4. Εὔδηλον ὅτι ὑγρὸν μὲν ὂν πρὸς διαχώρησιν ἐπιτηδειότερον,  τὸ δὲ ξηρὸν ἧττον·  ἐμβρεχόμενον δὲ καὶ τοῦτο εἰς ὕδωρ καὶ λεπιζόμενον παραπλήσιον γίνεται τῷ χλωρῷ τῇ δυνάμει.  

ν στιγμα'. Περὶ ἀμυγδάλων. 

1. Ἐν  τούτοις ἐπικρατεῖ ἡ λεπτυντική τε καὶ ῥυπτικὴ δύναμις·  τινὰ δὲ  οὕτως ἔχει τὴν τμητικὴν τῶν παχέων καὶ γλίσχρων,  ὡς μηδὲ βρωθῆναι δύνασθαι διὰ πικρότητα.  2. Τῆς γε μὴν ἐλαιώδους τε καὶ λιπαρᾶς μετέχει ποιότητος,  ὥσπερ καὶ τὰ κάρυα·  τροφὴν δὲ  ὀλίγην δίδωσι τῷ σώματι. 

νζ'. Περὶ πιστακίων. 

Τροφὴν  μὲν ὀλιγοστὴν παρέχει,  χρήσιμα δὲ  ἐστὶν εἰς εὐρωστίαν ἥπατος·  μετέχει γὰρ ὑποπίκρου καὶ ὑποστύφου ποιότητος. 

νη'. Περὶ κοκκυμήλων. 

1. Τροφὴν  μὲν ἐλαχίστην παρέχει τοῖς σώμασι,  χρήσιμα δ'  εἰσὶ τοῖς ὑγρᾶναί τε καὶ ψῦξαι μετρίως τὴν γαστέρα προαιρουμένοις·  ὑπάρχει δ'  αὐτοῖς καὶ ξηρανθεῖσιν εἶναι χρησίμοις.  2. Κάλλιστα δὲ  αὐτῶν ἐστι τὰ ἐν Δαμασκῷ γινόμενα. 

νθ'. Περὶ σηρικῶν. 

1. Ἔδεσμά ἐστι ταῦτα γυναικῶν καὶ παίδων ἀθυρόντων,  ὀλιγότροφά τε καὶ δύσπεπτα τυγχάνοντα μετὰ τοῦ μηδὲ  εὐστόμαχα εἶναι.  2. Τροφὴν δὲ δῆλον ὅτι δίδωσιν ὀλιγοστὴν τῷ σώματι. 

ξ'. Περὶ κερατίων. 

1. Κακόχυμά ἐστι καὶ χολώδη καὶ δύσπεπτα,  ἀλλ'  οὐδὲ διαχωρεῖται ταχέως. 

ξα'. Περὶ καππάρεως.

1. Λεπτομερής  ἐστιν ἡ δύναμις αὐτῶν, καὶ διὰ τοῦτο τροφὴν ὀλιγοστὴν δίδωσι τῷ σώματι.  2. Ταριχευθεῖσα δὲ καὶ διαβραχεῖσα μέχρι τοῦ τελέως ἀποθέσθαι τὴν ἐκ τῶν ἁλῶν δύναμιν,  ὀλιγότροφον μὲν γίνεται,  ἀπορρύπτει δὲ τὸ ἐν τῇ γαστρὶ φλέγμα καὶ ἐκφράττει τὰ σπλάγχνα πρὸ τῶν ἄλλων σιτίων διὰ  ὀξυμέλιτος ἢ ὀξελαίου. 

ξβ'. Περὶ συκομόρων. 

1. Ἐν  Ἀλεξανδρείᾳ γίνεται τοῦτο τὸ φυτόν·  παραπλήσιον δὲ καρπὸν φέρει σύκῳ,  δριμύτητα δὲ  οὐδεμίαν ἔχει,  βραχείας μετέχων γλυκύτητος,  ὑγρότερός πως καὶ ψυκτικώτερος ὢν. 

ξβ'. Περὶ περσέας καρποῦ.

1. Καὶ τοῦτο τὸ φυτόν ἐστιν ἐν Ἀλεξανδρείᾳ·  ἱστοροῦσι δὲ τὸν καρπὸν αὐτοῦ οὕτω μοχθηρὸν ὑπάρχειν ἐν Πέρσαις,  ὡς ἀναιρεῖν τοὺς φαγόντας,  εἰς Αἴγυπτον  δὲ κομισθέντα ἐδώδιμον γενέσθαι,  παραπλησίως ἐσθιόμενον ἀπίοις τε καὶ μήλοις. 

ξδ'. Περὶ κιτρίου. 

1. Τρία  μόριά ἐστι τούτου τοῦ καρποῦ,  τό τε ὀξὺ κατὰ μέσον αὐτοῦ καὶ τὸ περὶ τοῦτο οἷον ἡ σὰρξ αὐτοῦ καὶ τρίτον τὸ περικείμενον ἔξωθεν σκέπασμα.  2. Τοῦτο μὲν οὖν εὐῶδές ἐστι καὶ ἀρωματίζον,  δύσπεπτον δέ·  συνεργεῖ δὲ  εἰς πέψιν,  εἴ τις ὡς φαρμάκῳ χρῷτο αὐτῷ,  καὶ ῥώννυσι στόμαχον ὀλίγον ληφθέν. 3.  Τῷ δὲ  ὀξεῖ καὶ ἀβρώτῳ μέρει χρῶνται εἰς ὄξος ἐμβάλλοντες χάριν τοῦ ποιεῖν ὀξύτερον αὐτό.  4. Τὸ μέσον δὲ  ἀμφοῖν,  ὃ δὴ καὶ τροφὴν τῷ σώματι δίδωσι,  δύσπεπτόν ἐστιν. 

ξε'. Περὶ τῶν ἀγρίων φυτῶν. 

1. Πρὸς  τῷ βραχεῖαν διδόναι τροφὴν κακόχυμα πάντα ἐστί,  καί τινά γε αὐτῶν κακοστόμαχα πλὴν τῶν ἀκανθωδῶν τῶν ἀρίστης γῆς ἀνισχόντων.