RETOUR
À L’ENTRÉE DU SITE
ALLER
à LA TABLE DES MATIERES
D'Eschyle
Αἰσχύλου
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
ESCHYLE.
AGAMEMNON
Oeuvre numérisée par Marc Szwajcer
traduction française - bilingue
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ.
ΦΥΛΑΞ
Θεοὺς μὲν
αἰτῶ τῶνδ´
ἀπαλλαγὴν
πόνων,
φρουρᾶς
ἐτείας μῆκος,
ἣν
κοιμώμενος
στέγαις
Ἀτρειδῶν
ἄγκαθεν,
κυνὸς δίκην,
ἄστρων
κάτοιδα
νυκτέρων
ὁμήγυριν,
καὶ τοὺς
φέροντας
χεῖμα καὶ
θέρος
βροτοῖς
λαμπροὺς
δυνάστας,
ἐμπρέποντας
αἰθέρι
ἀστέρας, ὅταν
φθίνωσιν,
ἀντολάς τε
τῶν.
Καὶ νῦν
φυλάσσω
λαμπάδος τὸ
σύμβολον,
αὐγὴν πυρὸς
φέρουσαν ἐκ
Τροίας φάτιν
10
ἁλώσιμόν τε
βάξιν· ὧδε
γὰρ κρατεῖ
γυναικὸς
ἀνδρόβουλον
ἐλπίζον κέαρ.
Εὖτ´ ἂν δὲ
νυκτίπλαγκτον
ἔνδροσόν τ´
ἔχων
εὐνὴν
ὀνείροις οὐκ
ἐπισκοπουμένην
ἐμήν, φόβος
γὰρ ἀνθ´
ὕπνου
παραστατεῖ,
τὸ μὴ βεβαίως
βλέφαρα
συμβαλεῖν
ὕπνῳ.
Ὅταν δ´
ἀείδειν ἢ
μινύρεσθαι
δοκῶ,
ὕπνου τόδ´
ἀντίμολπον
ἐντέμνων
ἄκος,
κλαίω τότ´
οἴκου τοῦδε
συμφορὰν
στένων
οὐχ ὡς τὰ
πρόσθ´ ἄριστα
διαπονουμένου.
20 Νῦν δ´
εὐτυχὴς
γένοιτ´
ἀπαλλαγὴ
πόνων
εὐαγγέλου
φανέντος
ὀρφναίου
πυρός.
Ὦ χαῖρε
λαμπτήρ,
νυκτὸς
ἡμερήσιον
φάος
πιφαύσκων
καὶ χορῶν
κατάστασιν
πολλῶν ἐν
Ἄργει, τῆσδε
συμφορᾶς
χάριν.
ἰοὺ ἰού.
Ἀγαμέμνονος
γυναικὶ
σημαίνω
τορῶς
εὐνῆς
ἐπαντείλασαν
ὡς τάχος
δόμοις
ὀλολυγμὸν
εὐφημοῦντα
τῇδε λαμπάδι
ἐπορθιάζειν,
εἴπερ Ἰλίου
πόλις
30
ἑάλωκεν, ὡς ὁ
φρυκτὸς
ἀγγέλλων
πρέπει·
αὐτός τ´
ἔγωγε
φροίμιον
χορεύσομαι.
Τὰ δεσποτῶν
γὰρ εὖ
πεσόντα
θήσομαι
τρὶς ἓξ
βαλούσης
τῆσδέ μοι
φρυκτωρίας.
Γένοιτο δ´ οὖν
μολόντος
εὐφιλῆ χέρα
ἄνακτος
οἴκων τῇδε
βαστάσαι
χερί.
Τὰ δ´ ἄλλα
σιγῶ· βοῦς
ἐπὶ γλώσσῃ
μέγας
βέβηκεν·
οἶκος δ´
αὐτός, εἰ
φθογγὴν
λάβοι,
σαφέστατ´ ἂν
λέξειεν· ὡς
ἑκὼν ἐγὼ
μαθοῦσιν
αὐδῶ κοὐ
μαθοῦσι
λήθομαι.
ΧΟΡΟΣ
40
δέκατον μὲν
ἔτος τόδ´
ἐπεὶ Πριάμῳ
μέγας
ἀντίδικος,
Μενέλαος
ἄναξ ἠδ´
Ἀγαμέμνων,
διθρόνου
Διόθεν καὶ
δισκήπτρου
τιμῆς ὀχυρὸν
ζεῦγος
Ἀτρειδᾶν,
στόλον
Ἀργείων
χιλιοναύταν
τῆσδ´ ἀπὸ
χώρας
ἦραν,
στρατιῶτιν
ἀρωγάν,
μέγαν ἐκ
θυμοῦ
κλάζοντες
Ἄρη
τρόπον
αἰγυπιῶν,
50 οἵτ´
ἐκπατίοις
ἄλγεσι
παίδων
ὕπατοι
λεχέων
στροφοδινοῦνται
πτερύγων
ἐρετμοῖσιν
ἐρεσσόμενοι,
δεμνιοτήρη
πόνον
ὀρταλίχων
ὀλέσαντες·
ὕπατος δ´
ἀίων ἤ τις
Ἀπόλλων
ἢ Πὰν ἢ Ζεὺς
οἰωνόθροον
γόον ὀξυβόαν
τῶνδε
μετοίκων
ὑστερόποινον
πέμπει
παραβᾶσιν
Ἐρινύν.
60 Οὕτω δ´
Ἀτρέως
παῖδας ὁ
κρείσσων
ἐπ´
Ἀλεξάνδρῳ
πέμπει
ξένιος
Ζεὺς
πολυάνορος
ἀμφὶ
γυναικός,
πολλὰ
παλαίσματα
καὶ γυιοβαρῆ,
γόνατος
κονίαισιν
ἐρειδομένου
διακναιομένης
τ´ ἐν
προτελείοις
κάμακος,
θήσων
Δαναοῖσιν
Τρωσί θ´
ὁμοίως. Ἔστι δ´
ὅπη νῦν
ἔστι·
τελεῖται δ´ ἐς
τὸ
πεπρωμένον·
οὔθ´ ὑποκαίων
οὔτ´
ἐπιλείβων
70
οὔτε δακρύων
ἀπύρων ἱερῶν
ὀργὰς
ἀτενεῖς
παραθέλξει.
Ἡμεῖς δ´
ἀτίται σαρκὶ
παλαιᾷ
τῆς τότ´
ἀρωγῆς
ὑπολειφθέντες
μίμνομεν
ἰσχὺν
75 ἰσόπαιδα
νέμοντες ἐπὶ
σκήπτροις.
Ὅ τε γὰρ
νεαρὸς
μυελὸς
στέρνων
ἐντὸς
ἀνᾴσσων
ἰσόπρεσβυς
Ἄρης δ´ οὐκ
ἔνι χώρᾳ,
τό θ´
ὑπέργηρων
φυλλάδος ἤδη
80
κατακαρφομένης
τρίποδας μὲν
ὁδοὺς
στείχει,
παιδὸς δ´
οὐδὲν ἀρείων
ὄναρ
ἡμερόφαντον
ἀλαίνει.
Σὺ δέ,
Τυνδάρεω
θύγατερ,
βασίλεια
Κλυταιμήστρα,
τί χρέος; Τί
νέον; Τί δ´
ἐπαισθομένη
τίνος
ἀγγελίας
πειθοῖ
περίπεμπτα
θυοσκεῖς;
Πάντων δὲ
θεῶν τῶν
ἀστυνόμων,
ὑπάτων,
χθονίων,
90
τῶν τε
θυραίων τῶν τ´
ἀγοραίων,
βωμοὶ
δώροισι
φλέγονται·
ἄλλη δ´
ἄλλοθεν
οὐρανομήκης
λαμπὰς
ἀνίσχει,
φαρμασσομένη
χρίματος
ἁγνοῦ
μαλακαῖς
ἀδόλοισι
παρηγορίαις,
πελάνῳ
μυχόθεν
βασιλείῳ.
Τούτων λέξας´
ὅ τι καὶ
δυνατὸν
καὶ θέμις
αἴνει
παιών τε
γενοῦ τῆσδε
μερίμνης,
[100] ἣ νῦν τοτὲ
μὲν κακόφρων
τελέθει,
τοτὲ δ´ ἐκ
θυσιῶν ἀγάν´
ἀμφαίνους´
ἐλπὶς ἀμύνει
φροντίδ´
ἄπληστον
τὴς
θυμοβόροθ
λύπης φρένα.
[στρ. α.
Κύριός εἰμι
θροεῖν ὅδιον
κράτος
αἴσιον
ἀνδρῶν
ἐντελέων·
ἔτι γὰρ
θεόθεν
καταπνεύει
πειθώ, μολπᾶν
ἀλκάν,
σύμφυτος
αἰών·
ὅπως Ἀχαιῶν
δίθρονον
κράτος,
Ἑλλάδος ἥβας
110
ξύμφρονα
ταγάν,
πέμπει σὺν
δορὶ καὶ χερὶ
πράκτορι
θούριος
ὄρνις
Τευκρίδ´ ἐπ´
αἶαν,
οἰωνῶν
βασιλεὺς
βασιλεῦσι
νεῶν ὁ
κελαινός, ὅ τ´
ἐξόπιν
ἀργίας,
φανέντες
ἴκταρ
μελάθρων
χερὸς ἐκ
δοριπάλτου
παμπρέπτοις
ἐν ἕδραισι,
βοσκόμενοι
λαγίναν,
ἐρικύμονα
φέρματα,
γένναν,
120
βλαβέντα
λοισθίων
δρόμων.
Αἵλινον
αἵλινον εἰπέ,
τὸ δ´ εὖ
νικάτω.
[ἀντ. α.
Κεδνὸς δὲ
στρατόμαντις
ἰδὼν δύο
λήμασι
δισσοὺς
Ἀτρεΐδας
μαχίμους
ἐδάη
λαγοδαίτας
125 πομπούς τ´
ἀρχάς· οὕτω δ´
εἶπε
τερᾴζων·
‘χρόνῳ μὲν
ἀγρεῖ
Πριάμου
πόλιν ἅδε
κέλευθος,
πάντα δὲ
πύργων
κτήνη πρόσθε
τὰ
δημιοπληθέα
130
Μοῖρα
λαπάξει πρὸς
τὸ βίαιον·
οἶον μή τις
ἄγα θεόθεν
κνεφάσῃ
προτυπὲν
στόμιον μέγα
Τροίας
στρατωθέν.
Οἴκτῳ γὰρ
ἐπίφθονος
Ἄρτεμις ἀγνὰ
πτανοῖσιν
κυσὶ πατρὸς
αὐτότοκον
πρὸ λόχου
μογερὰν
πτάκα
θυομένοισι·
στυγεῖ δὲ
δεῖπνον
αἰετῶν.’
Αἵλινον
αἵλινον εἰπέ,
τὸ δ´ εὖ
νικάτω.
[μεσῳδ.
140
‘Τόσον περ
εὔφρων ἁ καλά,
δρόσοις
ἀέπτοις
μαλερῶν
λεόντων
πάντων τ´
ἀγρονόμων
φιλομάστοις
θηρῶν
ὀβρικάλοισι
τερπνά,
τούτων αἰτεῖ
ξύμβολα
κρᾶναι,
δεξιὰ μὲν
κατάμομφα δὲ
φάσματα
στρουθῶν.
Ἰήιον δὲ
καλέω Παιᾶνα,
150 μή τινας
ἀντιπνόους
Δαναοῖς
χρονίας
ἐχενῇδας
ἀπλοίας
τεύξῃ,
σπευδομένα
θυσίαν
ἑτέραν,
ἄνομόν τιν´,
ἄδαιτον,
νεικέων
τέκτονα
σύμφυτον,
οὐ δεισήνορα.
Μίμνει γὰρ
φοβερὰ
παλίνορτος
οἰκονόμος
δολία μνάμων
μῆνις
τεκνόποινος.’
Τοιάδε
Κάλχας ξὺν
μεγάλοις
ἀγαθοῖς
ἀπέκλαγξεν
μόρσιμ´ ἀπ´
ὀρνίθων
ὁδίων οἴκοις
βασιλείοις·
τοῖς δ´
ὁμόφωνον
αἵλινον
αἵλινον εἰπέ,
τὸ δ´ εὖ
νικάτω.
[στρ. β
160
Ζεύς, ὅστις
ποτ´ ἐστίν, εἰ
τόδ´ αὐτῷ
φίλον
κεκλημένῳ,
τοῦτό νιν
προσεννέπω.
Οὐκ ἔχω
προσεικάσαι
πάντ´
ἐπισταθμώμενος
πλὴν Διός, εἰ
τὸ μάταν ἀπὸ
φροντίδος
ἄχθος
χρὴ βαλεῖν
ἐτητύμως.
Οὐδ´ ὅστις
πάροιθεν ἦν
μέγας,
παμμάχῳ
θράσει βρύων,
οὐδὲ λέξεται
πρὶν ὤν·
ὃς δ´ ἔπειτ´
ἔφυ,
τριακτῆρος
οἴχεται
τυχών.
Ζῆνα δέ τις
προφρόνως
ἐπινίκια
κλάζων
175 τεύξεται
φρενῶν τὸ πᾶν,
[στρ. γ.
τὸν φρονεῖν
βροτοὺς
ὁδώσαντα, τὸν
πάθει μάθος
θέντα κυρίως
ἔχειν.
Στάζει δ´ ἀνθ´
ὕπνου πρὸ
καρδίας
180
μνησιπήμων
πόνος· καὶ
παρ´ ἄκοντας
ἦλθε
σωφρονεῖν.
Δαιμόνων δέ
που χάρις
βίαιος
σέλμα σεμνὸν
ἡμένων.
[ἀντ. γ.
Καὶ τόθ´
ἡγεμὼν ὁ
πρέσβυς νεῶν
Ἀχαιικῶν,
μάντιν
οὔτινα ψέγων,
ἐμπαίοις
τύχαισι
συμπνέων,
εὖτ´ ἀπλοίᾳ
κεναγγεῖ
βαρύνοντ´
Ἀχαιικὸς
λεώς,
190
Χαλκίδος
πέραν ἔχων
παλιρρόχθοις
ἐν Αὐλίδος
τόποις·
[στρ. δ.
πνοαὶ δ´ ἀπὸ
Στρυμόνος
μολοῦσαι
κακόσχολοι,
νήστιδες,
δύσορμοι,
βροτῶν ἄλαι,
ναῶν 〈τε〉 καὶ
πεισμάτων
ἀφειδεῖς,
παλιμμήκη
χρόνον
τιθεῖσαι
τρίβῳ
κατέξαινον
ἄνθος
Ἀργείων·
ἐπεὶ δὲ καὶ
πικροῦ
χείματος
ἄλλο μῆχαρ
[200] βριθύτερον
πρόμοισιν
μάντις
ἔκλαγξεν
προφέρων
Ἄρτεμιν, ὥστε
χθόνα
βάκτροις
ἐπικρούσαντας
Ἀτρείδας
δάκρυ μὴ
κατασχεῖν·
[ἀντ. δ.
ἄναξ δ´ ὁ
πρέσβυς τόδ´
εἶπε φωνῶν·
βαρεῖα μὲν
κὴρ τὸ μὴ
πιθέσθαι,
βαρεῖα δ´, εἰ
τέκνον δαΐξω,
δόμων ἄγαλμα,
μιαίνων
παρθενοσφάγοισιν
210
ῥείθροις
πατρῴους
χέρας πέλας
βωμ-
οῦ. Τί τῶνδ´
ἄνευ κακῶν;
Πῶς λιπόναυς
γένωμαι
ξυμμαχίας
ἁμαρτών;
Παυσανέμου
γὰρ
θυσίας
παρθενίου θ´
αἵματος ὀργᾷ
περιόργως
ἐπιθυμεῖν
θέμις. Εὖ γὰρ
εἴη.’
[στρ. ε.
Ἐπεὶ δ´
ἀνάγκας ἔδυ
λέπαδνον
φρενὸς πνέων
δυσσεβῆ
τροπαίαν
220
ἄναγνον,
ἀνίερον,
τόθεν
τὸ
παντότολμον
φρονεῖν
μετέγνω.
Βροτοὺς
θρασύνει γὰρ
αἰσχρόμητις
τάλαινα
παρακοπὰ
πρωτοπήμων.
Ἔτλα δ´ οὖν
θυτὴρ
γενέσθαι
225 θυγατρός,
γυναικοποίνων
πολέμων
ἀρωγὰν
καὶ
προτέλεια
ναῶν.
[ἀντ. ε.
Λιτὰς δὲ καὶ
κληδόνας
πατρῴους
παρ´ οὐδὲν
αἰῶ τε
παρθένειον
230
ἔθεντο
φιλόμαχοι
βραβῆς.
Φράσεν δ´
ἀόζοις πατὴρ
μετ´ εὐχὰν
δίκαν
χιμαίρας
ὕπερθε βωμοῦ
πέπλοισι
περιπετῆ
παντὶ θυμῷ
προνωπῆ
λαβεῖν
ἀέρδην,
στόματός τε
καλλιπρῴρου
φυλακᾷ
κατασχεῖν
φθόγγον
ἀραῖον
οἴκοις.
[στρ. ζ.
Βίᾳ χαλινῶν δ´,
ἀναύδῳ μένει,
κρόκου βαφὰς
δ´ ἐς πέδον
χέουσα,
240
ἔβαλλ´
ἕκαστον
θυτήρων ἀπ´
ὄμματος
βέλει
φιλοίκτῳ,
πρέπουσα τὼς
ἐν γραφαῖς,
προσεννέπειν
θέλους´, ἐπεὶ
πολλάκις
πατρὸς κατ´
ἀνδρῶνας
εὐτραπέζους
ἔμελψεν, ἁγνᾷ
δ´ ἀταύρωτος
αὐδᾷ πατρὸς
φίλου
τριτόσπονδον
εὔποτμον
παιῶνα φίλως
ἐτίμα.
[ἀντ. ζ.
Τὰ δ´ ἔνθεν
οὔτ´ εἶδον
οὔτ´ ἐννέπω·
τέχναι δὲ
Κάλχαντος
οὐκ ἄκραντοι.
250 Δίκα δὲ τοῖς
μὲν παθοῦσιν
μαθεῖν
ἐπιρρέπει·
τὸ μέλλον.
Τὸ προκλύειν
δ' ἤλυσιν,
προχαιρέτω·
ἴσον δὲ τῷ
προστένειν.
Τορὸν γὰρ
ἥξει
σύνορθρον
αὐγαῖς.
Πέλοιτο δ´ οὖν
ἁ ´πὶ
τούτοισιν εὖ
πρᾶξις, ὡς
θέλει τόδ´
ἄγχιστον
Ἀπίας
γαίας
μονόφρουρον
ἕρκος.
Ἥκω σεβίζων
σόν,
Κλυταιμήστρα,
κράτος·
δίκη γάρ ἐστι
φωτὸς
ἀρχηγοῦ
τίειν
260
γυναῖκ´
ἐρημωθέντος
ἄρσενος
θρόνου.
Σὺ δ´ εἴ τι
κεδνὸν εἴτε
μὴ πεπυσμένη
εὐαγγέλοισιν
ἐλπίσιν
θυηπολεῖς,
κλύοιμ´ ἂν
εὔφρων· οὐδὲ
σιγώσῃ
φθόνος.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Εὐάγγελος
μέν, ὥσπερ ἡ
παροιμία,
ἕως γένοιτο
μητρὸς
εὐφρόνης
πάρα.
Πεύσῃ δὲ
χάρμα μεῖζον
ἐλπίδος
κλύειν·
Πριάμου γὰρ
ᾑρήκασιν
Ἀργεῖοι
πόλιν.
ΧΟΡΟΣ
Πῶς φῄς;
Πέφευγε
τοὔπος ἐξ
ἀπιστίας.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Τροίαν
Ἀχαιῶν
οὖσαν· ἦ
τορῶς λέγω;
ΧΟΡΟΣ
270 Χαρά μ´
ὑφέρπει
δάκρυον
ἐκκαλουμένη.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Εὖ γὰρ
φρονοῦντος
ὄμμα σοῦ
κατηγορεῖ.
ΧΟΡΟΣ
Τί γὰρ τὸ
πιστόν; Ἔστι
τῶνδέ σοι
τέκμαρ;
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Ἔστιν· τί δ´
οὐχί; Μὴ
δολώσαντος
θεοῦ.
ΧΟΡΟΣ
Πότερα δ´
ὀνείρων
φάσματ´
εὐπειθῆ
σέβεις;
275 ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Οὐ δόξαν ἂν
λάκοιμι
βριζούσης
φρενός.
ΧΟΡΟΣ
Ἀλλ´ ἦ ς´
ἐπίανέν τις
ἄπτερος
φάτις;
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Παιδὸς νέας
ὣς κάρτ´
ἐμωμήσω
φρένας.
ΧΟΡΟΣ
Ποίου χρόνου
δὲ καὶ
πεπόρθηται
πόλις;
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Τῆς νῦν
τεκούσης φῶς
τόδ´ εὐφρόνης
λέγω.
ΧΟΡΟΣ
280 Καὶ τίς τόδ´
ἐξίκοιτ´ ἂν
ἀγγέλων
τάχος;
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Ἥφαιστος
Ἴδης λαμπρὸν
ἐκπέμπων
σέλας.
Φρυκτὸς δὲ
φρυκτὸν δεῦρ´
ἀπ´ ἀγγάρου
πυρὸς
ἔπεμπεν· Ἴδη
μὲν πρὸς
Ἑρμαῖον
λέπας
Λήμνου·
μέγαν δὲ
πανὸν ἐκ
νήσου τρίτον
Ἀθῷον αἶπος
Ζηνὸς
ἐξεδέξατο,
ὑπερτελής τε,
πόντον ὥστε
νωτίσαι
ἰχθῦς
πορευτοῦ
λαμπάδος
πρὸς ἡδονήν,
πεύκη τὸ
χρυσοφεγγές,
ὥς τις ἥλιος,
σέλας
παραγγείλασα
Μακίστου
σκοπαῖς·
290
ὁ δ´ οὔτι
μέλλων οὐδ´
ἀφρασμόνως
ὕπνῳ
νικώμενος
παρῆκεν
ἀγγέλου
μέρος·
ἑκὰς δὲ
φρυκτοῦ φῶς
ἐπ´ Εὐρίπου
ῥοὰς
Μεσσαπίου
φύλαξι
σημαίνει
μολόν.
Οἱ δ´
ἀντέλαμψαν
καὶ
παρήγγειλαν
πρόσω
γραίας
ἐρείκης
θωμὸν
ἅψαντες πυρί.
Σθένουσα
λαμπὰς δ´
οὐδέπω
μαυρουμένη,
ὑπερθοροῦσα
πεδίον
Ἀσωποῦ, δίκην
φαιδρᾶς
σελήνης, πρὸς
Κιθαιρῶνος
λέπας,
ἤγειρεν
ἄλλην
ἐκδοχὴν
πομποῦ πυρός.
[300] Φάος δὲ
τηλέπομπον
οὐκ ἠναίνετο
φρουρά, πλέον
καίουσα τῶν
εἰρημένων,
λίμνην δ´
ὑπὲρ
Γοργῶπιν
ἔσκηψεν φάος,
ὄρος τ´ ἐπ´
Αἰγίπλαγκτον
ἐξικνούμενον
ὤτρυνε
θεσμὸν μὴ
χατίζεσθαι
πυρός.
Πέμπουσι δ´
ἀνδαίοντες
ἀφθόνῳ μένει
φλογὸς μέγαν
πώγωνα, καὶ
Σαρωνικοῦ
πορθμοῦ
κάτοπτον
πρῶν´
ὑπερβάλλειν
πρόσω
φλέγουσαν·
εἶτ´ ἔσκηψεν,
εὖτ´ ἀφίκετο
Ἀραχναῖον
αἶπος,
ἀστυγείτονας
σκοπάς·
310
κἄπειτ´
Ἀτρειδῶν ἐς
τόδε σκήπτει
στέγος
φάος τόδ´ οὐκ
ἄπαππον
Ἰδαίου πυρός.
Τοιοίδε τοί
μοι
λαμπαδηφόρων
νομοί,
ἄλλος παρ´
ἄλλου
διαδοχαῖς
πληρούμενοι·
νικᾷ δ´ ὁ
πρῶτος καὶ
τελευταῖος
δραμών.
Τέκμαρ
τοιοῦτον
σύμβολόν τε
σοὶ λέγω
ἀνδρὸς
παραγγείλαντος
ἐκ Τροίας
ἐμοί.
ΧΟΡΟΣ
θεοῖς μὲν
αὖθις, ὦ γύναι,
προσεύξομαι.
Λόγους δ´
ἀκοῦσαι
τούσδε
κἀποθαυμάσαι
διηνεκῶς
θέλοιμ´ ἂν ὡς
λέγεις πάλιν.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
320
Τροίαν
Ἀχαιοὶ τῇδ´
ἔχους´ ἐν
ἡμέρᾳ.
Οἶμαι βοὴν
ἄμεικτον ἐν
πόλει
πρέπειν.
Ὄξος τ´
ἄλειφά τ´
ἐγχέας ταὐτῷ
κύτει
διχοστατοῦντ´
ἂν οὐ φίλως †
προσεννέποις.
Καὶ τῶν
ἁλόντων καὶ
κρατησάντων
δίχα
325 φθογγὰς
ἀκούειν ἔστι
συμφορᾶς
διπλῆς.
Οἱ μὲν γὰρ
ἀμφὶ σώμασιν
πεπτωκότες
ἀνδρῶν
κασιγνήτων
τε, καὶ
φυταλμίων
παῖδες
γερόντων,
οὐκέτ´ ἐξ
ἐλευθέρου
δέρης
ἀποιμώζουσι
φιλτάτων
μόρον·
330
τοὺς δ´ αὖτε
νυκτίπλαγκτος
ἐκ μάχης
πόνος
νήστεις πρὸς
ἀρίστοισιν
ὧν ἔχει πόλις
τάσσει, πρὸς
οὐδὲν ἐν
μέρει
τεκμήριον,
ἀλλ´ ὡς
ἕκαστος
ἔσπασεν
τύχης πάλον.
Ἐν
αἰχμαλώτοις
Τρωικοῖς
οἰκήμασιν
ναίουσιν ἤδη,
τῶν
ὑπαιθρίων
πάγων
δρόσων τ´
ἀπαλλαχθέντες·
ὡς δ´
εὐδαίμονες
ἀφύλακτον
εὑδήσουσι
πᾶσαν
εὐφρόνην.
Εἰ δ´
εὐσεβοῦσι
τοὺς
πολισσούχους
θεοὺς
τοὺς τῆς
ἁλούσης γῆς
θεῶν θ´
ἱδρύματα,
340
οὔ τἂν
ἑλόντες
ἀνθαλοῖεν ἄν.
Ἔρως δὲ μή τις
πρότερον
ἐμπίπτῃ
στρατῷ
πορθεῖν ἃ μὴ
χρή, κέρδεσιν
νικωμένους.
Δεῖ γὰρ πρὸς
οἴκους
νοστίμου
σωτηρίας
κάμψαι
διαύλου
θάτερον
κῶλον πάλιν·
θεοῖς δ´
ἀναμπλάκητος
εἰ μόλοι
στρατός,
ἐγρηγορὸς τὸ
πῆμα τῶν
ὀλωλότων
γένοιτ´ ἄν, εἰ
πρόσπαιά πη
τεύχοι κακά.
Τοιαῦτά τοι
γυναικὸς ἐξ
ἐμοῦ κλύεις·
τὸ δ´ εὖ
κρατοίη, μὴ
διχορρόπως
ἰδεῖν.
350 Πολλῶν γὰρ
ἐσθλῶν τήνδ´
ὄνησιν
εἱλόμην.
ΧΟΡΟΣ
Γύναι, κατ´
ἄνδρα σώφρον´
εὐφρόνως
λέγεις.
Ἐγὼ δ´
ἀκούσας
πιστά σου
τεκμήρια
θεοὺς
προσειπεῖν
αὖ
παρασκευάζομαι.
Χάρις γὰρ οὐκ
ἄτιμος
εἴργασται
πόνων.
Ὦ Ζεῦ βασιλεῦ
καὶ νὺξ φιλία
μεγάλων
κόσμων
κτεάτειρα,
ἥτ´ ἐπὶ
Τροίας
πύργοις
ἔβαλες
στεγανὸν
δίκτυον, ὡς
μήτε μέγαν
μήτ´ οὖν
νεαρῶν τιν´
ὑπερτελέσαι
360
μέγα
δουλείας
γάγγαμον,
ἄτης
παναλώτου.
Δία τοι
ξένιον μέγαν
αἰδοῦμαι
τὸν τάδε
πράξαντ´, ἐπ´
Ἀλεξάνδρῳ
τείνοντα
πάλαι τόξον,
ὅπως ἂν
μήτε πρὸ
καιροῦ μήθ´
ὑπὲρ ἄστρων
βέλος
ἠλίθιον
σκήψειεν.
[στρ. α.
Διὸς πλαγὰν
ἔχουσιν
εἰπεῖν,
πάρεστιν
τοῦτό γ´
ἐξιχνεῦσαι.
Ἔπραξεν ὡς
ἔκρανεν. Οὐκ
ἔφα τις
370
θεοὺς βροτῶν
ἀξιοῦσθαι
μέλειν
ὅσοις
ἀθίκτων
χάρις
πατοῖθ´· ὁ δ´
οὐκ εὐσεβής.
Πέφανται δ´
ἐγγονοῦσα
τόλμη τῶν Ἄρη
375 πνεόντων
μεῖζον ἢ
δικαίως,
φλεόντων
δωμάτων
ὑπέρφευ
ὑπὲρ τὸ
βέλτιστον.
Ἔστω δ´
ἀπήμαντον,
ὥστ´ ἀπαρκεῖν
380
εὖ πραπίδων
λαχόντι.
Οὐ γὰρ ἔστιν
ἔπαλξις
πλούτου πρὸς
κόρον ἀνδρὶ
λακτίσαντι
μέγαν Δίκας
βωμὸν εἰς
ἀφάνειαν.
[ἀντ. α.
Βιᾶται δ´ ἁ
τάλαινα
πειθώ,
προβούλου
παῖς ἄφερτος
ἄτας.
Ἄκος δὲ πᾶν
μάταιον. Οὐκ
ἐκρύφθη,
πρέπει δέ, φῶς
αἰνολαμπές,
σίνος·
390
κακοῦ δὲ
χαλκοῦ
τρόπον
τρίβῳ τε καὶ
προσβολαῖς
μελαμπαγὴς
πέλει
δικαιωθείς,
ἐπεὶ
διώκει παῖς
ποτανὸν
ὄρνιν,
πόλει
πρόστριμμα
θεὶς
ἄφερτον·
λιτᾶν δ´
ἀκούει μὲν
οὔτις θεῶν·
τὸν δ´
ἐπίστροφον
τῶνδε
φῶτ´ ἄδικον
καθαιρεῖ.
Οἷος καὶ
Πάρις ἐλθὼν
[400] ἐς δόμον τὸν
Ἀτρειδᾶν
ᾔσχυνε
ξενίαν
τράπεζαν
κλοπαῖσι
γυναικός.
[στρ. β.
Λιποῦσα δ´
ἀστοῖσιν
ἀσπίστορας
κλόνους
λοχισμούς τε
καὶ
ναυβάτας
ὁπλισμούς,
ἄγουσά τ´
ἀντίφερνον
Ἰλίῳ φθορὰν
βεβάκει
ῥίμφα διὰ
πυλᾶν ἄτλητα
τλᾶσα· πολλὰ
δ´ ἔστενον
τόδ´
ἐννέποντες
δόμων
προφῆται·
410
‘ἰὼ ἰὼ δῶμα
δῶμα καὶ
πρόμοι,
ἰὼ λέχος καὶ
στίβοι
φιλάνορες.
Πάρεστι
σιγᾶς ἄτιμος
ἀλοίδορος
ἄλιστος
ἀφεμένων
ἰδεῖν.
Πόθῳ δ´
ὑπερποντίας
φάσμα δόξει
δόμων
ἀνάσσειν.’
Εὐμόρφων δὲ
κολοσσῶν
ἔχθεται
χάρις ἀνδρί·
ὀμμάτων δ´ ἐν
ἀχηνίαις
ἔρρει πᾶς´
Ἀφροδίτα.
[ἀντ. β.
420 Ὀνειρόφαντοι
δὲ
πειθήμονες
πάρεισι
δόξαι
φέρουσαι
χάριν
ματαίαν.
Μάταν γάρ, εὖτ´
ἂν ἐς θιγὰς
δοκῶν ὁρᾷ,
παραλλάξασα
διὰ
425 χερῶν
βέβακεν ὄψις,
οὐ
μεθύστερον
πτεροῖς
ὀπαδοῦς´
ὕπνου
κελεύθοις.
Τὰ μὲν κατ´
οἴκους ἐφ´
ἑστίας ἄχη
τάδ´ ἐστὶ καὶ
τῶνδ´
ὑπερβατώτερα.
Τὸ πᾶν δ´ ἀπ´
αἴας Ἕλλαδος
συνορμένοις
430
πένθεια
τλησικάρδιος
δόμῳ ´ν
ἑκάστου
πρέπει.
Πολλὰ γοῦν
θιγγάνει
πρὸς ἧπαρ·
οὓς μὲν γάρ 〈τις〉
ἔπεμψεν
οἶδεν, ἀντὶ
δὲ φωτῶν
τεύχη καὶ
σποδὸς εἰς
ἑκά–
στου δόμους
ἀφικνεῖται.
[στρ. γ.
Ὁ
χρυσαμοιβὸς
δ´ Ἄρης
σωμάτων
καὶ
ταλαντοῦχος
ἐν μάχῃ δορὸς
πυρωθὲν ἐξ
Ἰλίου
φίλοισι
πέμπει βαρὺ
ψῆγμα
δυσδάκρυτον,
ἀντήνορος
σποδοῦ
γεμίζων
λέβητας
εὐθέτους.
Στένουσι δ´ εὖ
λέγοντες ἄν–
δρα τὸν μὲν ὡς
μάχης ἴδρις,
τὸν δ´ ἐν
φοναῖς καλῶς
πεσόντ´ ‘ἀλλοτρίας
διαὶ
γυναικός’·
τάδε σῖγά τις
βαΰζει·
450 φθονερὸν δ´
ὑπ´ ἄλγος
ἕρπει
προδίκοις
Ἀτρείδαις.
Οἱ δ´ αὐτοῦ
περὶ τεῖχος
θήκας
Ἰλιάδος γᾶς
εὔμορφοι
κατέχουσιν·
ἐχθρὰ δ´
ἔχοντας
ἔκρυψεν.
[ἀντ. γ.
Βαρεῖα δ´
ἀστῶν φάτις
ξὺν κότῳ·
δημοκράτου δ´
ἀρᾶς τίνει
χρέος.
Μένει δ´
ἀκοῦσαί τί
μοι
460
μέριμνα
νυκτηρεφές.
Τῶν
πολυκτόνων
γὰρ οὐκ
ἄσκοποι θεοί.
Κελαιναὶ δ´
Ἐρινύες
χρόνῳ
τυχηρὸν ὄντ´
ἄνευ δίκας
παλιντυχεῖ
τριβᾷ βίου
τιθεῖς´
ἀμαυρόν, ἐν δ´
ἀίστοις
τελέθοντος
οὔτις ἀλκά·
τὸ δ´
ὑπερκόπως
κλύειν εὖ
βαρύ·
βάλλεται γὰρ
ὄσσοις
470
Διόθεν
κεραυνός.
Κρίνω δ´
ἄφθονον
ὄλβον·
μήτ´ εἴην
πτολιπόρθης
μήτ´ οὖν
αὐτὸς ἁλοὺς
ὑπ´ ἄλλων
βίον
κατίδοιμι.
[ἐπῳδ.
475 Πυρὸς δ´ ὑπ´
εὐαγγέλου
πόλιν διήκει
θοὰ
βάξις· εἰ δ´
ἐτήτυμος,
τίς οἶδεν, ἤ
τι θεῖόν ἐστί
πῃ ψύθος.
Τίς ὧδε
παιδνὸς ἢ
φρενῶν
κεκομμένος,
480
φλογὸς
παραγγέλμασιν
νέοις
πυρωθέντα
καρδίαν
ἔπειτ´
ἀλλαγᾷ λόγου
καμεῖν;
Γυναικὸς
αἰχμᾷ πρέπει
πρὸ τοῦ
φανέντος
χάριν
ξυναινέσαι.
Πιθανὸς ἄγαν
ὁ θῆλυς ὅρος
ἐπινέμεται
ταχύπορος·
ἀλλὰ
ταχύμορον
γυναικογήρυτον
ὄλλυται
κλέος.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
τάχ´
εἰσόμεσθα
λαμπάδων
φαεσφόρων
φρυκτωριῶν
τε καὶ πυρὸς
παραλλαγάς,
εἴτ´ οὖν
ἀληθεῖς, εἴτ´
ὀνειράτων
δίκην
τερπνὸν τόδ´
ἐλθὸν φῶς
ἐφήλωσεν
φρένας.
Κήρυκ´ ἀπ´
ἀκτῆς τόνδ´
ὁρῶ
κατάσκιον
κλάδοις
ἐλαίας·
μαρτυρεῖ δέ
μοι κάσις
πηλοῦ
ξύνουρος
διψία κόνις
τάδε,
ὡς οὐκ
ἄναυδος
οὗτος, οὐ
δαίων φλόγα
ὕλης ὀρείας,
σημανεῖ
καπνῷ πυρός,
ἀλλ´ ἢ τὸ
χαίρειν
μᾶλλον
ἐκβάξει
λέγων—
τὸν ἀντίον δὲ
τοῖσδ´
ἀποστέργω
λόγον·
[500] εὖ γὰρ πρὸς
εὖ φανεῖσι
προσθήκη
πέλοι.
Ὅστις τάδ´
ἄλλως τῇδ´
ἐπεύχεται
πόλει,
αὐτὸς φρενῶν
καρποῖτο τὴν
ἁμαρτίαν.
ΚΗΡΥΞ
ἰὼ πατρῷον
οὖδας
Ἀργείας
χθονός,
δεκάτῳ σε
φέγγει τῷδ´
ἀφικόμην
ἔτους,
πολλῶν
ῥαγεισῶν
ἐλπίδων μιᾶς
τυχών.
Οὐ γάρ ποτ´
ηὔχουν τῇδ´
ἐν Ἀργείᾳ
χθονὶ
θανὼν
μεθέξειν
φιλτάτου
τάφου μέρος.
Νῦν χαῖρε μὲν
χθών, χαῖρε δ´
ἡλίου φάος,
ὕπατός τε
χώρας Ζεύς, ὁ
Πύθιός τ´
ἄναξ,
510
τόξοις
ἰάπτων μηκέτ´
εἰς ἡμᾶς
βέλη·
ἅλις παρὰ
Σκάμανδρον
ἦσθ´ ἀνάρσιος,
νῦν δ´ αὖτε
σωτὴρ ἴσθι
καὶ παιώνιος,
ἄναξ Ἄπολλον.
Τούς τ´
ἀγωνίους
θεοὺς
πάντας
προσαυδῶ, τόν
τ´ ἐμὸν
τιμάορον
Ἑρμῆν, φίλον
κήρυκα,
κηρύκων
σέβας,
ἥρως τε τοὺς
πέμψαντας,
εὐμενεῖς
πάλιν
στρατὸν
δέχεσθαι τὸν
λελειμμένον
δορός.
Ἰὼ μέλαθρα
βασιλέων,
φίλαι στέγαι,
σεμνοί τε
θᾶκοι,
δαίμονές τ´
ἀντήλιοι,
520
εἴ που πάλαι,
φαιδροῖσι
τοισίδ´
ὄμμασι
δέξασθε
κόσμῳ
βασιλέα
πολλῷ χρόνῳ.
Ἥκει γὰρ ὑμῖν
φῶς ἐν
εὐφρόνῃ
φέρων
καὶ τοῖσδ´
ἅπασι κοινὸν
Ἀγαμέμνων
ἄναξ.
Ἀλλ´ εὖ νιν
ἀσπάσασθε,
καὶ γὰρ οὖν
πρέπει,
525 Τροίαν
κατασκάψαντα
τοῦ
δικηφόρου
Διὸς μακέλλῃ,
τῇ
κατείργασται
πέδον.
Βωμοὶ δ´
ἄιστοι καὶ
θεῶν
ἱδρύματα,
καὶ σπέρμα
πάσης
ἐξαπόλλυται
χθονός.
Τοιόνδε
Τροίᾳ
περιβαλὼν
ζευκτήριον
530
ἄναξ
Ἀτρείδης
πρέσβυς,
εὐδαίμων
ἀνήρ,
ἥκει, τίεσθαι
δ´ ἀξιώτατος
βροτῶν
τῶν νῦν·
Πάρις γὰρ
οὔτε
συντελὴς
πόλις
ἐξεύχεται τὸ
δρᾶμα τοῦ
πάθους πλέον.
Ὀφλὼν γὰρ
ἁρπαγῆς τε
καὶ κλοπῆς
δίκην
τοῦ ῥυσίου θ´
ἥμαρτε καὶ
πανώλεθρον
αὐτόχθονον
πατρῷον
ἔθρισεν
δόμον.
Διπλᾶ δ´
ἔτεισαν
Πριαμίδαι
θἀμάρτια.
ΧΟΡΟΣ
Κῆρυξ Ἀχαιῶν
χαῖρε τῶν ἀπὸ
στρατοῦ.
ΚΗΡΥΞ
Χαίρω,
τεθνᾶναι δ´
οὐκέτ´
ἀντερῶ θεοῖς.
ΧΟΡΟΣ
540 Ἔρως πατρῴας
τῆσδε γῆς ς´
ἐγύμνασεν;
ΚΗΡΥΞ
Ὥστ´
ἐνδακρύειν γ´
ὄμμασιν
χαρᾶς ὕπο.
ΧΟΡΟΣ
Τερπνῆς ἄρ´
ἦστε τῆσδ´
ἐπήβολοι
νόσου,
ΚΗΡΥΞ
Πῶς δή;
Διδαχθεὶς
τοῦδε
δεσπόσω
λόγου.
ΧΟΡΟΣ
Τῶν
ἀντερώντων
ἱμέρῳ
πεπληγμένοι.
ΚΗΡΥΞ
Ποθεῖν
ποθοῦντα
τήνδε γῆν
στρατὸν
λέγεις;
ΧΟΡΟΣ
Ὡς πόλλ´
ἀμαυρᾶς ἐκ
φρενός μ´
ἀναστένειν.
ΚΗΡΥΞ
Πόθεν τὸ
δύσφρον;
Τοῦτ´ ἐπῆν
στύγος
στρατῷ;
ΧΟΡΟΣ
Πάλαι τὸ
σιγᾶν
φάρμακον
βλάβης ἔχω.
ΚΗΡΥΞ
Καὶ πῶς;
Ἁπόντων
κοιράνων
ἔτρεις
τινάς;
ΧΟΡΟΣ
550 Ὡς νῦν τὸ σὸν
δή, καὶ θανεῖν
πολλὴ χάρις.
ΚΗΡΥΞ
Εὖ γὰρ
πέπρακται. Ταῦτα δ´ ἐν
πολλῷ χρόνῳ
τὰ μέν τις ἂν
λέξειεν
εὐπετῶς
ἔχειν,
τὰ δ´ αὖτε
κἀπίμομφα.
Τίς δὲ πλὴν
θεῶν
ἅπαντ´ ἀπήμων
τὸν δι´
αἰῶνος
χρόνον;
Μόχθους γὰρ
εἰ λέγοιμι
καὶ
δυσαυλίας,
σπαρνὰς
παρήξεις καὶ
κακοστρώτους—τί
δ´ οὐ
στένοντες, οὐ
λαχόντες
ἤματος
μέρος;
Τὰ δ´ αὖτε
χέρσῳ· καὶ
προσῆν πλέον
στύγος·
εὐναὶ γὰρ
ἦσαν δηΐων
πρὸς
τείχεσιν,
560
ἐξ οὐρανοῦ δὲ
κἀπὸ γῆς
λειμωνίας
δρόσοι
κατεψέκαζον,
ἔμπεδον
σίνος
ἐσθημάτων,
τιθέντες
ἔνθηρον
τρίχα.
Χειμῶνα δ´ εἰ
λέγοι τις
οἰωνοκτόνον,
οἷον παρεῖχ´
ἄφερτον
Ἰδαία χιών,
ἢ θάλπος, εὖτε
πόντος ἐν
μεσημβριναῖς
κοίταις
ἀκύμων
νηνέμοις
εὕδοι πεσών —
τί ταῦτα
πενθεῖν δεῖ;
Παροίχεται
πόνος·
παροίχεται
δέ, τοῖσι μὲν
τεθνηκόσιν
τὸ μήποτ´
αὖθις μηδ´
ἀναστῆναι
μέλειν —
570
τί τοὺς
ἀναλωθέντας
ἐν ψήφῳ
λέγειν,
τὸν ζῶντα δ´
ἀλγεῖν χρὴ
τύχης
παλιγκότου;
Καὶ πολλὰ
χαίρειν
ξυμφοραῖς
καταξιῶ.
Ἡμῖν δὲ τοῖς
λοιποῖσιν
Ἀργείων
στρατοῦ
νικᾷ τὸ
κέρδος, πῆμα δ´
οὐκ
ἀντιρρέπει·
575 ὡς κομπάσαι
τῷδ´ εἰκὸς
ἡλίου φάει
ὑπὲρ
θαλάσσης καὶ
χθονὸς
ποτωμένοις·
‘Τροίαν
ἑλόντες
δήποτ´
Ἀργείων
στόλος
θεοῖς λάφυρα
ταῦτα τοῖς
καθ´ Ἑλλάδα
δόμοις
ἐπασσάλευσαν
ἀρχαῖον
γάνος.’
580 Τοιαῦτα χρὴ
κλύοντας
εὐλογεῖν
πόλιν
καὶ τοὺς
στρατηγούς·
καὶ χάρις
τιμήσεται
Διὸς τάδ´
ἐκπράξασα.
Πάντ´ ἔχεις
λόγον.
ΧΟΡΟΣ
Νικώμενος
λόγοισιν οὐκ
ἀναίνομαι·
ἀεὶ γὰρ ἥβη
τοῖς
γέρουσιν
εὐμαθεῖν.
Δόμοις δὲ
ταῦτα καὶ
Κλυταιμήστρᾳ
μέλειν
εἰκὸς
μάλιστα, σὺν
δὲ
πλουτίζειν
ἐμέ.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Ἀνωλόλυξα
μὲν πάλαι
χαρᾶς ὕπο,
ὅτ´ ἦλθ´ ὁ
πρῶτος
νύχιος
ἄγγελος
πυρός,
φράζων
ἅλωσιν Ἰλίου
τ´ ἀνάστασιν.
590 Καί τίς μ´
ἐνίπτων εἶπε,
‘φρυκτωρῶν
διὰ
πεισθεῖσα
Τροίαν νῦν
πεπορθῆσθαι
δοκεῖς;
Ἦ κάρτα πρὸς
γυναικὸς
αἴρεσθαι
κέαρ.’
Λόγοις
τοιούτοις
πλαγκτὸς οὖς´
ἐφαινόμην.
Ὅμως δ´ ἔθυον,
καὶ
γυναικείῳ
νόμῳ
ὀλολυγμὸν
ἄλλος
ἄλλοθεν κατὰ
πτόλιν
ἔλασκον
εὐφημοῦντες
ἐν θεῶν
ἕδραις,
θυηφάγον
κοιμῶντες
εὐώδη φλόγα.
Καὶ νῦν τὰ
μάσσω μὲν τί
δεῖ σέ μοι
λέγειν;
Ἄνακτος
αὐτοῦ πάντα
πεύσομαι
λόγον.
[600] Ὅπως δ´
ἄριστα τὸν
ἐμὸν αἰδοῖον
πόσιν
σπεύσω πάλιν
μολόντα
δέξασθαι—τί
γὰρ
γυναικὶ
τούτου
φέγγος ἥδιον
δρακεῖν,
ἀπὸ
στρατείας
ἄνδρα
σώσαντος
θεοῦ
πύλας
ἀνοῖξαι; — Ταῦτ´
ἀπάγγειλον
πόσει·
ἥκειν ὅπως
τάχιστ´
ἐράσμιον
πόλει·
γυναῖκα
πιστὴν δ´ ἐν
δόμοις εὕροι
μολὼν
οἵανπερ οὖν
ἔλειπε,
δωμάτων κύνα,
ἐσθλὴν
ἐκείνῳ,
πολεμίαν
τοῖς
δύσφροσιν,
καὶ τἄλλ´
ὁμοίαν πάντα,
σημαντήριον
610
οὐδὲν
διαφθείρασαν
ἐν μήκει
χρόνου.
Οὐδ´ οἶδα
τέρψιν οὐδ´
ἐπίψογον
φάτιν
ἄλλου πρὸς
ἀνδρὸς
μᾶλλον ἢ
χαλκοῦ βαφάς.
Τοιόσδ´
ὁ κόμπος, τῆς
ἀληθείας
γέμων,
οὐκ αἰσχρὸς
ὡς γυναικὶ
γενναίᾳ
λακεῖν.
ΧΟΡΟΣ
Αὕτη μὲν
οὕτως εἶπε
μανθάνοντί
σοι
τοροῖσιν
ἑρμηνεῦσιν
εὐπρεπῶς
λόγον.
Σὺ δ´ εἰπέ,
κῆρυξ,
Μενέλεων δὲ
πεύθομαι,
εἰ νόστιμός
τε καὶ
σεσῳμένος
πάλιν
ἥξει σὺν ὑμῖν,
τῆσδε γῆς
φίλον κράτος.
ΚΗΡΥΞ
620 Οὐκ ἔσθ´ ὅπως
λέξαιμι τὰ
ψευδῆ καλὰ
ἐς τὸν πολὺν
φίλοισι
καρποῦσθαι
χρόνον.
ΧΟΡΟΣ
Πῶς δῆτ´ ἂν
εἰπὼν κεδνὰ
τἀληθῆ
τύχοις;
Σχισθέντα δ´
οὐκ εὔκρυπτα
γίγνεται
τάδε.
ΚΗΡΥΞ
Ἀνὴρ ἄφαντος
ἐξ Ἀχαιικοῦ
στρατοῦ,
625 αὐτός τε καὶ
τὸ πλοῖον. Οὐ
ψευδῆ λέγω.
ΧΟΡΟΣ
Πότερον
ἀναχθεὶς
ἐμφανῶς ἐξ
Ἰλίου,
ἢ χεῖμα,
κοινὸν ἄχθος,
ἥρπασε
στρατοῦ;
ΚΗΡΥΞ
Ἔκυρσας ὥστε
τοξότης
ἄκρος
σκοποῦ·
μακρὸν δὲ
πῆμα
συντόμως
ἐφημίσω.
ΧΟΡΟΣ
630 Πότερα γὰρ
αὐτοῦ ζῶντος
ἢ τεθνηκότος
φάτις πρὸς
ἄλλων
ναυτίλων
ἐκλῄζετο;
ΚΗΡΥΞ
Οὐκ οἶδεν
οὐδεὶς ὥστ´
ἀπαγγεῖλαι
τορῶς,
πλὴν τοῦ
τρέφοντος
Ἡλίου χθονὸς
φύσιν.
ΧΟΡΟΣ
Πῶς γὰρ
λέγεις
χειμῶνα
ναυτικῷ
στρατῷ
ἐλθεῖν
τελευτῆσαί
τε δαιμόνων
κότῳ;
ΚΗΡΥΞ
Εὔφημον ἦμαρ
οὐ πρέπει
κακαγγέλῳ
γλώσσῃ
μιαίνειν·
χωρὶς ἡ τιμὴ
θεῶν.
Ὅταν δ´
ἀπευκτὰ
πήματ´
ἄγγελος
πόλει
στυγνῷ
προσώπῳ
πτωσίμου
στρατοῦ φέρῃ,
640
πόλει μὲν
ἕλκος ἓν τὸ
δήμιον
τυχεῖν,
πολλοὺς δὲ
πολλῶν
ἐξαγισθέντας
δόμων
ἄνδρας διπλῇ
μάστιγι, τὴν
Ἄρης φιλεῖ,
δίλογχον
ἄτην, φοινίαν
ξυνωρίδα·
τοιῶνδε
μέντοι
πημάτων
σεσαγμένον
πρέπει
λέγειν
παιᾶνα τόνδ´
Ἐρινύων.
Σωτηρίων δὲ
πραγμάτων
εὐάγγελον
ἥκοντα πρὸς
χαίρουσαν
εὐεστοῖ
πόλιν—
πῶς κεδνὰ
τοῖς κακοῖσι
συμμείξω,
λέγων
χειμῶν´
Ἀχαιῶν οὐκ
ἀμήνιτον
θεοῖς;
650 Ξυνώμοσαν
γάρ, ὄντες
ἔχθιστοι τὸ
πρίν,
πῦρ καὶ
θάλασσα, καὶ
τὰ πίστ´
ἐδειξάτην
φθείροντε
τὸν δύστηνον
Ἀργείων
στρατόν·
ἐν νυκτὶ
δυσκύμαντα δ´
ὠρώρει κακά.
Ναῦς γὰρ πρὸς
ἀλλήλῃσι
Θρῄκιαι
πνοαὶ
ἤρεικον· αἱ
δὲ
κεροτυπούμεναι
βίᾳ
χειμῶνι τυφῶ
σὺν ζάλῃ τ´
ὀμβροκτύπῳ
ᾤχοντ´
ἄφαντοι,
ποιμένος
κακοῦ στρόβῳ.
Ἐπεὶ δ´
ἀνῆλθε
λαμπρὸν
ἡλίου φάος,
ὁρῶμεν
ἀνθοῦν
πέλαγος
Αἰγαῖον
νεκροῖς
660
ἀνδρῶν
Ἀχαιῶν
ναυτικοῖς τ´
ἐρειπίοις.
Ἡμᾶς γε μὲν
δὴ ναῦν τ´
ἀκήρατον
σκάφος
ἤτοι τις
ἐξέκλεψεν ἢ ´ξῃτήσατο
θεός τις, οὐκ
ἄνθρωπος,
οἴακος θιγών.
Τύχη δὲ σωτὴρ
ναῦν θέλους´
ἐφέζετο,
ὡς μήτ´ ἐν
ὅρμῳ κύματος
ζάλην ἔχειν
μήτ´
ἐξοκεῖλαι
πρὸς
κραταίλεων
χθόνα.
Ἔπειτα δ´
Ἅιδην
πόντιον
πεφευγότες,
λευκὸν κατ´
ἦμαρ, οὐ
πεποιθότες
τύχῃ,
ἐβουκολοῦμεν
φροντίσιν
νέον πάθος,
670
στρατοῦ
καμόντος καὶ
κακῶς
σποδουμένου.
Καὶ νῦν
ἐκείνων εἴ
τις ἐστὶν
ἐμπνέων,
λέγουσιν
ἡμᾶς ὡς
ὀλωλότας, τί
μήν;
Ἡμεῖς τ´
ἐκείνους
ταὔτ´ ἔχειν
δοξάζομεν.
Γένοιτο δ´ ὡς
ἄριστα.
Μενέλεων γὰρ
οὖν
675 Πρῶτόν τε
καὶ μάλιστα
προσδόκα
μέλειν·
εἰ δ´ οὖν τις
ἀκτὶς ἡλίου
νιν ἱστορεῖ
χλωρόν τε καὶ
βλέποντα,
μηχαναῖς
Διὸς
οὔπω
θέλοντος
ἐξαναλῶσαι
γένος,
ἐλπίς τις
αὐτὸν πρὸς
δόμους ἥξειν
πάλιν.
680 Τοσαῦτ´
ἀκούσας ἴσθι
τἀληθῆ κλυών.
ΧΟΡΟΣ
[στρ. α.
Τίς ποτ´
ὠνόμαξεν ὧδ´
ἐς τὸ πᾶν
ἐτητύμως —
μή τις ὅντιν´
οὐχ ὁρῶμεν
προνοίαισι
τοῦ
πεπρωμένου
γλῶσσαν ἐν
τύχᾳ νέμων; —
Τὰν
δορίγαμβρον
ἀμφινεικῆ
θ´ Ἑλέναν;
Ἐπεὶ
πρεπόντως
ἑλένας,
ἕλανδρος,
ἑλέ-
690 πτολις, ἐκ
τῶν
ἁβροπήνων
προκαλυμμάτων
ἔπλευσε
Ζεφύρου
γίγαντος
αὔρᾳ,
πολύανδροί
τε
φεράσπιδες
κυναγοὶ
κατ´ ἴχνος
πλατᾶν
ἄφαντον
κελσάντων
Σιμόεντος
ἀκτὰς ἐπ´
ἀεξιφύλλους
δι´ ἔριν
αἱματόεσσαν.
[ἀντ. α.
Ἰλίῳ δὲ
κῆδος
[700] ὀρθώνυμον
τελεσσίφρων
μῆνις ἤλασεν,
τραπέζας
ἀτίμωσιν
ὑστέρῳ χρόνῳ
καὶ
ξυνεστίου
Διὸς
πρασσομένα
τὸ
νυμφότιμον
μέλος
ἐκφάτως
τίοντας,
ὑμέναιον, ὃς
τότ´ ἐπέρρεπε
γαμβροῖσιν
ἀείδειν.
Μεταμανθάνουσα
δ´ ὕμνον
710
Πριάμου
πόλις γεραιὰ
πολύθρηνον
μέγα που
στένει
κικλήσκους´
Ἄπαριν τὸν
αἰνόλεκτρον,
παμπορθῆ
πολύθρηνον
αἰῶν´ ἀμφὶ
πολιτᾶν
μέλεον αἷμ´
ἀνατλᾶσα.
[στρ. β.
Ἔθρεψεν δὲ
λέοντος ἶνιν
δόμοις
ἀγάλακτον
οὕτως ἀνὴρ
φιλόμαστον,
720
ἐν βιότου
προτελείοις
ἅμερον,
εὐφιλόπαιδα
καὶ γεραροῖς
ἐπίχαρτον.
Πολέα δ´ ἔσκ´
ἐν ἀγκάλαις
νεοτρόφου
τέκνου δίκαν,
725 φαιδρωπὸς
ποτὶ χεῖρα
σαίνων τε
γαστρὸς
ἀνάγκαις.
[ἀντ. β.
Χρονισθεὶς δ´
ἀπέδειξεν
ἦθος
τὸ πρὸς
τοκέων·
χάριν
γὰρ
τροφεῦσιν
ἀμείβων
730
μηλοφόνοισι
μάταισιν
δαῖτ´
ἀκέλευστος
ἔτευξεν,
αἵματι δ´
οἶκος ἐφύρθη,
ἄμαχον ἄλγος
οἰκέταις,
μέγα σίνος
πολυκτόνον.
Ἐκ θεοῦ δ´
ἱερεύς τις
ἄτας δόμοις
προσεθρέφθη.
[στρ. γ.
Πάραυτα δ´
ἐλθεῖν ἐς
Ἰλίου πόλιν
λέγοιμ´ ἂν
φρόνημα μὲν
740
νηνέμου
γαλάνας,
ἀκασκαῖον τ´
ἄγαλμα
πλούτου,
μαλθακὸν
ὀμμάτων
βέλος,
δηξίθυμον
ἔρωτος ἄνθος.
Παρακλίνας´
ἐπέκρανεν
δὲ γάμου
πικρὰς
τελευτάς,
δύσεδρος καὶ
δυσόμιλος
συμένα
Πριαμίδαισιν,
πομπᾷ Διὸς
ξενίου,
νυμφόκλαυτος
Ἐρινύς.
[ἀντ. γ.
750 Παλαίφατος δ´
ἐν βροτοῖς
γέρων λόγος
τέτυκται,
μέγαν
τελεσθέντα
φωτὸς ὄλβον
τεκνοῦσθαι
μηδ´ ἄπαιδα
θνῄσκειν,
ἐκ δ´ ἀγαθᾶς
τύχας γένει
βλαστάνειν
ἀκόρεστον
οἰζύν.
Δίχα δ´ ἄλλων
μονόφρων εἰ
μί.
Τὸ δυσσεβὲς
γὰρ ἔργον
μετὰ μὲν
πλείονα
τίκτει,
760
σφετέρᾳ δ´
εἰκότα γέννᾳ.
Οἴκων γὰρ
εὐθυδίκων
καλλίπαις
πότμος ἀεί.
[στρ. δ.
Φιλεῖ δὲ
τίκτειν
Ὕβρις
μὲν παλαιὰ
νεάζουσαν ἐν
κακοῖς
βροτῶν
Ὕβριν τότ´ ἢ
τόθ´, ὅτε τὸ
κύριον μόλῃ
φάος τόκου,
δαίμονά τ´
ἔταν,
ἄμαχον
ἀπόλεμον
ἀνίερον,
Θράσος,
μελαίνα
μελάθροισιν
Ἄτα,
770
εἰδομένα
τοκεῦσιν.
[ἀντ. δ.
Δίκα δὲ
λάμπει μὲν ἐν
δυσκάπνοις
δώμασιν,
775 τόν τ´
ἐναίσιμον
τίει βίον.
Τὰ
χρυσόπαστα δ´
ἔδεθλα σὺν
πίνῳ χερῶν
παλιντρόποις
ὄμμασι
λιποῦς´,
ὅσια
προσέβατο
δύναμιν οὐ
780
σέβουσα
πλούτου
παράσημον
αἴνῳ·
πᾶν δ´ ἐπὶ
τέρμα νωμᾷ.
Ἄγε, δή,
βασιλεῦ,
Τροίας
πτολίπορθ´,
Ἀτρέως
γένεθλον,
πῶς σε
προσείπω;
Πῶς σε σεβίξω
μήθ´ ὑπεράρας
μήθ´
ὑποκάμψας
καιρὸν
χάριτος;
Πολλοὶ δὲ
βροτῶν τὸ
δοκεῖν εἶναι
προτίουσι
δίκην
παραβάντες.
790 Τῷ
δυσπραγοῦντί
τ´
ἐπιστενάχειν
πᾶς τις
ἑτοῖμος·
δῆγμα δὲ
λύπης
οὐδὲν ἐφ´
ἧπαρ
προσικνεῖται·
καὶ
ξυγχαίρουσιν
ὁμοιοπρεπεῖς,
ἀγέλαστα
πρόσωπα
βιαζόμενοι.
Ὅστις δ´
ἀγαθὸς
προβατογνώμων,
οὐκ ἔστι
λαθεῖν
ὄμματα φωτός
τὰ δοκοῦντ´
εὔφρονος ἐκ
διανοίας
ὑδαρεῖ
σαίνειν
φιλότητι.
Σὺ δέ μοι τότε
μὲν στέλλων
στρατιὰν
[800] Ἑλένης ἕνεκ´,
οὐ γάρ
ἐπικεύσω,
κάρτ´
ἀπομούσως
ἦσθα
γεγραμμένος,
οὐδ´ εὖ
πραπίδων
οἴακα νέμων,
θάρσος
ἑκούσιον
ἀνδράσι
θνῄσκουσι
κομίζων.
Νῦν δ´ οὐκ ἀπ´
ἄκρας φρενὸς
οὐδ´ ἀφίλως
εὔφρων πόνος
εὖ τελέσασιν.
Γνώσῃ δὲ
χρόνῳ
διαπευθόμενος
τόν τε
δικαίως καὶ
τὸν ἀκαίρως
πόλιν
οἰκουροῦντα
πολιτῶν.
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
810
πρῶτον μὲν
Ἄργος καὶ
θεοὺς
ἐγχωρίους
δίκη
προσειπεῖν,
τοὺς ἐμοὶ
μεταιτίους
νόστου
δικαίων θ´ ὧν
ἐπραξάμην
πόλιν
Πριάμου·
δίκας γὰρ οὐκ
ἀπὸ γλώσσης
θεοὶ
κλυόντες
ἀνδροθνῆτας
Ἰλιοφθόρους
εἰς
αἱματηρὸν
τεῦχος οὐ
διχορρόπως
ψήφους
ἔθεντο· τῷ δ´
ἐναντίῳ
κύτει
ἐλπὶς
προσῄει
χειρὸς οὐ
πληρουμένῳ.
Καπνῷ δ´
ἁλοῦσα νῦν ἔτ´
εὔσημος
πόλις.
Ἄτης θύελλαι
ζῶσι·
συνθνῄσκουσα
δὲ
820
σποδὸς
προπέμπει
πίονας
πλούτου
πνοάς.
Τούτων
θεοῖσι χρὴ
πολύμνηστον
χάριν
τίνειν,
ἐπείπερ
χἀρπαγὰς
ὑπερκόπους
ἐπραξάμεσθα
καὶ γυναικὸς
οὕνεκα
πόλιν
διημάθυνεν
Ἀργεῖον
δάκος,
825 ἵππου
νεοσσός,
ἀσπιδηφόρος
λεώς,
πήδημ´
ὀρούσας ἀμφὶ
Πλειάδων
δύσιν·
ὑπερθορὼν δὲ
πύργον
ὠμηστὴς λέων
ἄδην ἔλειξεν
αἵματος
τυραννικοῦ.
Θεοῖς μὲν
ἐξέτεινα
φροίμιον
τόδε·
830
τὰ δ´ ἐς τὸ σὸν
φρόνημα,
μέμνημαι
κλυών,
καὶ φημὶ
ταὐτὰ καὶ
συνήγορόν μ´
ἔχεις.
Παύροις γὰρ
ἀνδρῶν ἐστι
συγγενὲς
τόδε,
φίλον τὸν
εὐτυχοῦντ´
ἄνευ φθόνων
σέβειν.
Δύσφρων γὰρ
ἰὸς καρδίαν
προσήμενος
ἄχθος
διπλοίζει τῷ
πεπαμένῳ
νόσον·
τοῖς τ´ αὐτὸς
αὑτοῦ
πήμασιν
βαρύνεται
καὶ τὸν
θυραῖον
ὄλβον
εἰσορῶν
στένει.
Εἰδὼς λέγοιμ´
ἄν· εὖ γὰρ
ἐξεπίσταμαι
ὁμιλίας
κάτοπτρον,
εἴδωλον
σκιᾶς,
840
δοκοῦντας
εἶναι κάρτα
πρευμενεῖς
ἐμοί.
Μόνος δ´
Ὀδυσσεύς,
ὅσπερ οὐχ
ἑκὼν ἔπλει,
ζευχθεὶς
ἑτοῖμος ἦν
ἐμοὶ
σειραφόρος,
εἴτ´ οὖν
θανόντος
εἴτε καὶ
ζῶντος πέρι
λέγω. Τὰ δ´
ἄλλα πρὸς
πόλιν τε καὶ
θεοὺς
κοινοὺς
ἀγῶνας
θέντες ἐν
πανηγύρει
βουλευσόμεσθα.
Καὶ τὸ μὲν
καλῶς ἔχον
ὅπως
χρονίζον εὖ
μενεῖ
βουλευτέον·
ὅτῳ δὲ καὶ
δεῖ φαρμάκων
παιωνίων,
ἤτοι κέαντες
ἢ τεμόντες
εὐφρόνως
850
πειρασόμεσθα
πῆμ´
ἀποστρέψαι
νόσου.
Νῦν δ´ ἐς
μέλαθρα καὶ
δόμους
ἐφεστίους
ἐλθὼν θεοῖσι
πρῶτα
δεξιώσομαι,
οἵπερ πρόσω
πέμψαντες
ἤγαγον πάλιν.
Νίκη δ´
ἐπείπερ
ἕσπετ´
ἐμπέδως
μένοι.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
ἄνδρες
πολῖται,
πρέσβος
Ἀργείων τόδε,
οὐκ
αἰσχυνοῦμαι
τοὺς
φιλάνορας
τρόπους
λέξαι πρὸς
ὑμᾶς· ἐν
χρόνῳ δ´
ἀποφθίνει
τὸ τάρβος
ἀνθρώποισιν.
Οὐκ ἄλλων
πάρα
μαθοῦς´,
ἐμαυτῆς
δύσφορον
λέξω βίον
860
τοσόνδ´
ὅσονπερ
οὗτος ἦν ὑπ´
Ἰλίῳ.
Τὸ μὲν
γυναῖκα
πρῶτον
ἄρσενος δίχα
ἧσθαι δόμοις
ἔρημον
ἔκπαγλον
κακόν,
πολλὰς
κλύουσαν
κληδόνας
παλιγκότους·
καὶ τὸν μὲν
ἥκειν, τὸν δ´
ἐπεσφέρειν
κακοῦ
κάκιον ἄλλο,
πῆμα
λάσκοντας
δόμοις.
Καὶ
τραυμάτων
μὲν εἰ τόσων
ἐτύγχανεν
ἀνὴρ ὅδ´, ὡς
πρὸς οἶκον
ὠχετεύετο
φάτις,
τέτρηται
δικτύου πλέω
λέγειν.
Εἰ δ´ ἦν
τεθνηκώς, ὡς
ἐπλήθυον
λόγοι,
870
τρισώματός
τἄν, Γηρυὼν ὁ
δεύτερος,
πολλὴν
ἄνωθεν, τὴν
κάτω γὰρ οὐ
λέγω,
χθονὸς
τρίμοιρον
χλαῖναν
ἐξηύχει
λαβεῖν,
ἅπαξ ἑκάστῳ
κατθανὼν
μορφώματι.
Τοιῶνδ´ ἕκατι
κληδόνων
παλιγκότων
875 πολλὰς
ἄνωθεν
ἀρτάνας ἐμῆς
δέρης
ἔλυσαν ἄλλοι
πρὸς βίαν
λελημμένης.
Ἐκ τῶνδέ τοι
παῖς ἐνθάδ´
οὐ
παραστατεῖ,
ἐμῶν τε καὶ
σῶν κύριος
πιστωμάτων,
ὡς χρῆν,
Ὀρέστης·
μηδὲ
θαυμάσῃς
τόδε.
880 Τρέφει γὰρ
αὐτὸν
εὐμενὴς
δορύξενος
Στροφίος ὁ
Φωκεύς,
ἀμφίλεκτα
πήματα
ἐμοὶ
προφωνῶν, τόν
θ´ ὑπ´ Ἰλίῳ
σέθεν
κίνδυνον, εἴ
τε δημόθρους
ἀναρχία
βουλὴν
καταρρίψειεν,
ὥς τε
σύγγονον
βροτοῖσι τὸν
πεσόντα
λακτίσαι
πλέον.
Τοιάδε
μέντοι
σκῆψις οὐ
δόλον φέρει.
Ἔμοιγε μὲν δὴ
κλαυμάτων
ἐπίσσυτοι
πηγαὶ
κατεσβήκασιν,
οὐδ´ ἔνι
σταγών.
Ἐν
ὀψικοίτοις δ´
ὄμμασιν
βλάβας ἔχω
890
τὰς ἀμφί σοι
κλαίουσα
λαμπτηρουχίας
ἀτημελήτους
αἰέν. ἐν δ´
ὀνείρασιν
Λεπταῖς ὑπαὶ
κώνωπος
ἐξηγειρόμην
ῥιπαῖσι
θωύσσοντος,
ἀμφί σοι πάθη
ὁρῶσα πλείω
τοῦ
ξυνεύδοντος
χρόνου.
Νῦν ταῦτα
πάντα τλᾶς´,
ἀπενθήτῳ
φρενὶ
λέγοιμ´ ἂν
ἄνδρα τόνδε
τῶν σταθμῶν
κύνα,
σωτῆρα ναὸς
πρότονον,
ὑψηλῆς
στέγης
στῦλον
ποδήρη,
μονογενὲς
τέκνον πατρί,
καὶ γῆν
φανεῖσαν
ναυτίλοις
παρ´ ἐλπίδα,
[900] κάλλιστον
ἦμαρ
εἰσιδεῖν ἐκ
χείματος,
ὁδοιπόρῳ
διψῶντι
πηγαῖον ῥέος.
Τερπνὸν δὲ
τἀναγκαῖον
ἐκφυγεῖν
ἅπαν.
Τοιοῖσδέ τοί
νιν ἀξιῶ
προσφθέγμασιν.
Φθόνος δ´
ἀπέστω. Πολλὰ
γὰρ τὰ πρὶν
κακὰ
ἠνειχόμεσθα.
Νῦν δέ μοι,
φίλον κάρα,
ἔκβαιν´
ἀπήνης τῆσδε,
μὴ χαμαὶ
τιθεὶς
τὸν σὸν πόδ´,
ὦναξ, Ἰλίου
πορθήτορα.
Δμῳαί, τί
μέλλεθ´, αἷς
ἐπέσταλται
τέλος
πέδον
κελεύθου
στορνύναι
πετάσμασιν;
910 Εὐθὺς
γενέσθω
πορφυρόστρωτος
πόρος
ἐς δῶμ´
ἄελπτον ὡς ἂν
ἡγῆται Δίκη.
Τὰ δ´ ἄλλα
φροντὶς οὐχ
ὕπνῳ
νικωμένη
θήσει — δικαίως
σὺν θεοῖς
εἱμαρμένα.
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Λήδας
γένεθλον,
δωμάτων ἐμῶν
φύλαξ,
ἀπουσίᾳ μὲν
εἶπας
εἰκότως ἐμῇ·
μακρὰν γὰρ
ἐξέτεινας·
ἀλλ´
ἐναισίμως
αἰνεῖν, παρ´
ἄλλων χρὴ τόδ´
ἔρχεσθαι
γέρας.
Καὶ τἄλλα μὴ
γυναικὸς ἐν
τρόποις ἐμὲ
ἅβρυνε, μηδὲ
βαρβάρου
φωτὸς δίκην
920
χαμαιπετὲς
βόαμα
προσχάνῃς
ἐμοί,
μηδ´ εἵμασι
στρώσας´
ἐπίφθονον
πόρον
τίθει· θεούς
τοι τοῖσδε
τιμαλφεῖν
χρεών·
ἐν ποικίλοις
δὲ θνητὸν
ὄντα
κάλλεσιν
βαίνειν ἐμοὶ
μὲν οὐδαμῶς
ἄνευ φόβου.
925 Λέγω κατ´
ἄνδρα, μὴ θεόν,
σέβειν ἐμέ.
Χωρὶς
ποδοψήστρων
τε καὶ τῶν
ποικίλων
κληδὼν
ἀυτεῖ· καὶ τὸ
μὴ κακῶς
φρονεῖν
θεοῦ
μέγιστον
δῶρον.
Ὀλβίσαι δὲ
χρὴ
βίον
τελευτήσαντ´
ἐν εὐεστοῖ
φίλῃ.
930 Εἰ πάντα δ´ ὣς
πράσσοιμ´ ἄν,
εὐθαρσὴς ἐγώ.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Καὶ
μὴν τόδ´ εἰπὲ
μὴ παρὰ
γνώμην ἐμοί.
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Γνώμην
μὲν ἴσθι μὴ
διαφθεροῦντ´
ἐμέ.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Ηὔξω
θεοῖς δείσας
ἂν ὧδ´ ἔρδειν
τάδε;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Εἴπερ
τις, εἰδώς γ´
εὖ τόδ´
ἐξεῖπον
τέλος.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Τί
δ´ ἂν δοκεῖ
σοι Πρίαμος,
εἰ τάδ´
ἤνυσεν;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Ἐν
ποικίλοις ἂν
κάρτα μοι
βῆναι δοκεῖ.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Μή
νυν τὸν
ἀνθρώπειον
αἰδεσθῇς
ψόγον.
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Φήμη
γε μέντοι
δημόθρους
μέγα σθένει.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Ὁ
δ´ ἀφθόνητός
γ´ οὐκ
ἐπίζηλος
πέλει.
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
940 Οὔτοι
γυναικός
ἐστιν
ἱμείρειν
μάχης.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Τοῖς
δ´ ὀλβίοις γε
καὶ τὸ
νικᾶσθαι
πρέπει.
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Ἦ
καὶ σὺ νίκην
τήνδε δήριος
τίεις;
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Πιθοῦ·
κρατεῖς
μέντοι
παρεὶς ἑκὼν
ἐμοί.
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Ἀλλ´
εἰ δοκεῖ σοι
ταῦθ´, ὑπαί
τις ἀρβύλας
λύοι τάχος,
πρόδουλον
ἔμβασιν
ποδός.
Καὶ τοῖσδέ μ´
ἐμβαίνονθ´
ἁλουργέσιν
θεῶν
μή τις
πρόσωθεν
ὄμματος
βάλοι φθόνος.
Πολλὴ γὰρ
αἰδὼς
δωματοφθορεῖν
ποσὶν
φύροντα
πλοῦτον
ἀργυρωνήτους
θ´ ὑφάς.
950 Τούτων μὲν
οὕτω· τὴν
ξένην δὲ
πρευμενῶς
τήνδ´
ἐσκόμιζε·
τὸν
κρατοῦντα
μαλθακῶς
θεὸς
πρόσωθεν
εὐμενῶς
προσδέρκεται.
Ἑκὼν γὰρ
οὐδεὶς
δουλίῳ
χρῆται ζυγῷ.
Αὕτη δὲ
πολλῶν
χρημάτων
ἐξαίρετον
ἄνθος,
στρατοῦ
δώρημ´, ἐμοὶ
ξυνέσπετο.
Ἐπεὶ δ´
ἀκούειν σοῦ
κατέστραμμαι
τάδε,
εἶμ´ ἐς δόμων
μέλαθρα
πορφύρας
πατῶν.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Ἔστιν
θάλασσα— τίς
δέ νιν
κατασβέσει; —
Τρέφουσα
πολλῆς
πορφύρας
ἰσάργυρον
960
κηκῖδα
παγκαίνιστον,
εἱμάτων
βαφάς.
Οἶκος δ´
ὑπάρχει
τῶνδε σὺν
θεοῖς, ἄναξ,
ἔχειν·
πένεσθαι δ´
οὐκ
ἐπίσταται
δόμος.
Πολλῶν
πατησμὸν δ´
εἱμάτων ἂν
ηὐξάμην,
δόμοισι
προυνεχθέντος
ἐν
χρηστηρίοις,
ψυχῆς
κόμιστρα
τῆσδε
μηχανωμένη.
Ῥίζης γὰρ
οὔσης φυλλὰς
ἵκετ´ ἐς
δόμους,
σκιὰν
ὑπερτείνασα
σειρίου
κυνός.
Καὶ σοῦ
μολόντος
δωματῖτιν
ἑστίαν,
θάλπος μὲν ἐν
χειμῶνι
σημαίνει
μολόν·
970
ὅταν δὲ τεύχῃ
Ζεὺς ἀπ´
ὄμφακος
πικρᾶς
οἶνον, τότ´
ἤδη ψῦχος ἐν
δόμοις πέλει,
ἀνδρὸς
τελείου δῶμ´
ἐπιστρωφωμένου.
Ζεῦ Ζεῦ
τέλειε, τὰς
ἐμὰς εὐχὰς
τέλει·
μέλοι δέ τοι
σοὶ τῶνπερ ἂν
μέλλῃς
τελεῖν.
ΧΟΡΟΣ
[στρ. α.
Τίπτε μοι
τόδ' ἐμπέδως [στρ. α.
Δεῖμα προστατήριον
καρδίας τερασκόπου
πωτᾶται,
μαντιπολεῖ δ' ἀκέλευστος ἄμισθος ἀοιδά,
980 οὐδ' ἀποπτύσαι δίκαν
δυσκρίτων ὀνειράτων
θάρσος εὐπειθὲς ἵ-
ζει φρενὸς φίλον θρόνον;
Χρόνος δ' † ἐπεὶ
πρυμνησίων ξυνεμβολαῖς
ψαμμίας ἀκάτα † παρή-
βησεν, εὖθ' ὑπ' Ἴλιον
ὦρτο ναυβάτας στρατός.
[ἀντ. α.
Πεύθομαι δ'
ἀπ' ὀμμάτων
νόστον, αὐτόμαρτυς ὤν
990 τὸν δ' ἄνευ λύρας ὅμως
ὑμνῳδεῖ
θρῆνον Ἐρινύος αὐτοδίδακτος ἔσωθεν
θυμός, οὐ τὸ πᾶν ἔχων
ἐλπίδος φίλον θράσος.
Σπλάγχνα δ' οὔτοι ματᾴ-
ζει, πρὸς ἐνδίκοις φρεσὶν
τελεσφόροις
δίναις κυκλούμενον κέαρ.
Εὔχομαι δ' ἐξ ἐμᾶς
ἐλπίδος ψύθη πεσεῖν
1000 ἐς τὸ μὴ τελεσφόρον.
[στρ. β.
Μάλα † γάρ
τοι τᾶς πολλᾶς †
ὑγιείας ἀκόρεστον
τέρμα. Νόσος γὰρ
γείτων ὁμότοιχος ἐρείδει,
καὶ πότμος εὐθυπορῶν
. . . . .
Ἀνδρὸς ἔπαισεν ἄφαντον ἕρμα.
Καὶ πρὸ μέν τι χρημάτων
κτησίων ὄκνος βαλὼν
1010 σφενδόνας ἀπ' εὐμέτρου–
οὐκ ἔδυ πρόπας δόμος
πλησμονᾶς γέμων ἄγαν,
οὐδ' ἐπόντισε σκάφος.
Πολλά τοι δόσις ἐκ Διὸς ἀμφιλα-
φής τε καὶ ἐξ ἀλόκων ἐπετειᾶν
νῆστιν ὤλεσεν νόσον,
[ἀντ. β.
Τὸ δ' ἐπὶ
γᾶν πεσὸν ἅπαξ
1020 θανάσιμον πρόπαρ ἀνδρὸς
μέλαν αἷμα τίς ἂν
πάλιν ἀγκαλέσαιτ' ἐπαείδων;
Οὐδὲ τὸν ὀρθοδαῆ
τῶν φθιμένων ἀνάγειν
Ζεὺς ἀπέπαυσεν ἐπ' ἀβλαβείᾳ.
Εἰ δὲ μὴ τεταγμένα
μοῖρα μοῖραν ἐκ θεῶν
εἶργε μὴ πλέον φέρειν,
προφθάσασα καρδία
γλῶσσαν ἂν τάδ' ἐξέχει.
1030 Νῦν δ' ὑπὸ σκότῳ βρέμει
θυμαλγής τε καὶ οὐδὲν ἐπελπομέ-
να ποτὲ καίριον ἐκτολυπεύσειν
ζωπυρουμένας φρενός.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
εἴσω κομίζου
καὶ σύ, Κασσάνδραν λέγω•
ἐπεί σ' ἔθηκε Ζεὺς ἀμηνίτως δόμοις
κοινωνὸν εἶναι χερνίβων, πολλῶν μέτα
δούλων σταθεῖσαν κτησίου βωμοῦ πέλας,
ἔκβαιν' ἀπήνης τῆσδε, μηδ' ὑπερφρόνει.
1040 Καὶ παῖδα γάρ τοι φασὶν Ἀλκμήνης ποτε
πραθέντα τλῆναι, † δουλίας μάζης βίᾳ.
Εἰ δ' οὖν ἀνάγκη τῆσδ' ἐπιρρέποι τύχης,
ἀρχαιοπλούτων δεσποτῶν πολλὴ χάρις.
Οἳ δ' οὔποτ' ἐλπίσαντες ἤμησαν καλῶς,
ὠμοί τε δούλοις πάντα καὶ πέρα σταθμῶν.
Ἔχεις παρ' ἡμῶν οἷάπερ νομίζεται.
ΧΟΡΟΣ
Σοί
τοι λέγουσα παύεται σαφῆ λόγον.
Ἐντὸς δ'
ἁλοῦσα μορσίμων ἀγρευμάτων
πείθοι' ἄν, εἰ πείθοι' ἀπειθοίης δ' ἴσως.
1050
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Ἀλλ' εἴπερ
ἐστὶ μὴ χελιδόνος δίκην
ἀγνῶτα φωνὴν βάρβαρον κεκτημένη,
ἔσω φρενῶν λέγουσα πείθω νιν λόγῳ.
ΧΟΡΟΣ
Ἓπου.
Τὰ λῷστα τῶν παρεστώτων λέγει.
Πείθου λιποῦσα τόνδ' ἁμαξήρη θρόνον.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ.
Οὔτοι θυραίᾳ
τῇδ' ἐμοὶ σχολὴ πάρα
τρίβειν τὰ μὲν γὰρ ἑστίας μεσομφάλου
ἕστηκεν ἤδη μῆλα πρὸς σφαγὰς πάρος.
[Ὡς οὔποτ' ἐλπίσασι τήνδ' ἕξειν χάριν.]
Σὺ δ' εἴ τι δράσεις τῶνδε, μὴ σχολὴν τίθει.
1060 Εἰ δ' ἀξυνήμων οὖσα μὴ δέχῃ λόγον–
σὺ δ' ἀντὶ φωνῆς φράζε καρβάνῳ χερί.
ΧΟΡΟΣ
Ἑρμηνέως
ἔοικεν ἡ ξένη τοροῦ
δεῖσθαι. Τρόπος δὲ θηρὸς ὡς νεαιρέτου.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Ἦ μαίνεταί
γε καὶ κακῶν κλύει φρενῶν,
ἥτις λιποῦσα μὲν πόλιν νεαίρετον
ἥκει, χαλινὸν δ' οὐκ ἐπίσταται φέρειν
πρὶν αἱματηρὸν ἐξαφρίζεσθαι μένος.
Οὐ μὴν πλέω ῥίψασ' ἀτιμασθήσομαι.
ΧΟΡΟΣ
Ἐγὼ δ',
ἐποικτίρω γάρ, οὐ θυμώσομαι.
1070 Ἴθ', ὦ τάλαινα, τόνδ' ἐρημώσασ' ὄχον,
εἴκουσ' ἀνάγκῃ τῇδε καίνισον ζυγόν.
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
[στρ.
α.
Ὀτοτοτοτοῖ
πόποι δᾶ.
Ὦπολλον ὦπολλον.
ΧΟΡΟΣ
Τί ταῦτ'
ἀνωτότυξας ἀμφὶ Λοξίου;
Οὐ γὰρ τοιοῦτος ὥστε θρηνητοῦ τυχεῖν.
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
[ἀντ. α.
Ὀτοτοτοτοῖ
πόποι δᾶ.
Ὦπολλον ὦπολλον.
ΧΟΡΟΣ
Ἣδ' αὖτε
δυσφημοῦσα τὸν θεὸν καλεῖ
οὐδὲν προσήκοντ' ἐν γόοις παραστατεῖν.
1080
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
[στρ. β.
Ἄπολλον
Ἄπολλον
ἀγυιᾶτ', ἀπόλλων ἐμός.
Ἀπώλεσας γὰρ οὐ μόλις τὸ δεύτερον.
ΧΟΡΟΣ
Χρήσειν
ἔοικεν ἀμφὶ τῶν αὑτῆς κακῶν.
Μένει τὸ θεῖον δουλίᾳ περ ἐν φρενί.
[ἀντ. β.
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Ἄπολλον
Ἄπολλον
ἀγυιᾶτ', ἀπόλλων ἐμός.
Ἆ ποῖ ποτ' ἤγαγές με; Πρὸς ποίαν στέγην;
ΧΟΡΟΣ
Πρὸς τὴν
Ἀτρειδῶν εἰ σὺ μὴ τόδ' ἐννοεῖς,
ἐγὼ λέγω σοι καὶ τάδ' οὐκ ἐρεῖς ψύθη.
[στρ.
γ.
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
1090
Μισόθεον μὲν οὖν πολλὰ συνίστορα,
αὐτόφονα, † κακὰ καρτάναι †
ἀνδρὸς σφαγεῖον καὶ πέδον ῥαντήριον.
ΧΟΡΟΣ
Ἔοικεν εὔρις
ἡ ξένη κυνὸς δίκην
εἶναι, ματεύει δ' ὧν ἀνευρήσει φόνον.
[ἀντ. γ.
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Μαρτυρίοισι
γὰρ τοῖσδ' ἐπιπείθομαι
κλαιόμενα τάδε βρέφη σφαγὰς
ὀπτάς τε σάρκας πρὸς πατρὸς βεβρωμένας.
ΧΟΡΟΣ
† Ἡ μὴν
κλέος σοῦ μαντικὸν πεπυσμένοι
ἦμεν προφήτας δ' οὔτινας ματεύομεν.
[στρ. δ.
1100
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Ἰὼ πόποι, τί
ποτε μήδεται;
Τί τόδε νέον ἄχος μέγα;
Μέγ' ἐν δόμοισι τοῖσδε μήδεται κακόν,
ἄφερτον φίλοισιν, δυσίατον ἀλκὰ δ'
ἑκὰς ἀποστατεῖ.
ΧΟΡΟΣ
Τούτων
ἄιδρίς εἰμι τῶν μαντευμάτων.
Ἐκεῖνα δ' ἔγνων πᾶσα γὰρ πόλις βοᾷ.
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
[ἀντ. δ.
Ἰὼ τάλαινα,
τόδε γὰρ τελεῖς;
Τὸν ὁμοδέμνιον πόσιν
λουτροῖσι φαιδρύνασα – πῶς φράσω τέλος;
1110 Τάχος γὰρ τόδ' ἔσται προτείνει δὲ χεὶρ ἐκ
χερὸς ὀρεγομένα.
ΧΟΡΟΣ
Οὔπω ξυνῆκα
νῦν γὰρ ἐξ αἰνιγμάτων
ἐπαργέμοισι θεσφάτοις ἀμηχανῶ.
[στρ. ε.
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Ἒ ἔ, παπαῖ
παπαῖ, τί τόδε φαίνεται;
Ἦ δίκτυόν τί γ' Ἅιδου.
Ἀλλ' ἄρκυς ἡ ξύνευνος, ἡ ξυναιτία
φόνου. Στάσις δ' ἀκόρετος γένει
κατολολυξάτω θύματος λευσίμου.
ΧΟΡΟΣ
Ποίαν Ἐρινὺν
τήνδε δώμασιν κέλῃ
1120 ἐπορθιάζειν; Οὔ με φαιδρύνει λόγος.
Ἐπὶ δὲ καρδίαν ἔδραμε κροκοβαφὴς
σταγών, ἅτε καὶ δορὶ πτωσίμοις
ξυνανύτει βίου δύντος αὐγαῖς.
Ταχεῖα δ' ἄτα πέλει.
[ἀντ. ε.
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Ἆ ἆ, ἰδοὺ
ἰδού ἄπεχε τῆς βοὸς
τὸν ταῦρον ἐν πέπλοισιν
μελαγκέρῳ λαβοῦσα μηχανήματι
τύπτει πίτνει δ' <ἐν> ἐνύδρῳ τεύχει.
Δολοφόνου λέβητος τύχαν σοι λέγω.
ΧΟΡΟΣ
1130 Οὐ
κομπάσαιμ' ἂν θεσφάτων γνώμων ἄκρος
εἶναι, κακῷ δέ τῳ προσεικάζω τάδε.
Ἀπὸ δὲ θεσφάτων τίς ἀγαθὰ φάτις
βροτοῖς τέλλεται; Κακῶν γὰρ διαὶ
πολυεπεῖς τέχναι θεσπιῳδοὶ
φόβον φέρουσιν μαθεῖν.
[στρ. ζ.
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Ἰὼ ἰὼ
ταλαίνας κακόποτμοι τύχαι
τὸ γὰρ ἐμὸν θροῶ πάθος ἐπεγχέασα.
Ποῖ δή με δεῦρο τὴν τάλαιναν ἤγαγες;
Οὐδέν ποτ' εἰ μὴ ξυνθανουμένην. Τί γάρ;
1140
ΧΟΡΟΣ
Φρενομανής
τις εἶ θεοφόρητος, ἀμ-
φὶ δ' αὑτᾶς θροεῖς
νόμον ἄνομον, οἷά τις ξουθὰ
ἀκόρετος βοᾶς, φεῦ, φιλοίκτοις φρεσὶν
Ἴτυν Ἴτυν στένουσ' ἀμφιθαλῆ κακοῖς
ἀηδὼν βίον.
[ἀντ. ζ.
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Ἰὼ ἰὼ
λιγείας μόρον ἀηδόνος
πτεροφόρον γάρ οἱ περὶ δέμας βάλοντο
θεοὶ γλυκύν τ' ἀγῶνα κλαυμάτων ἄτερ
ἐμοὶ δὲ μίμνει σχισμὸς ἀμφήκει δορί.
1150
ΧΟΡΟΣ
Πόθεν
ἐπισσύτους θεοφόρους [τ'] ἔχεις
ματαίους δύας;
Τὰ δ' ἐπίφοβα δυσφάτῳ κλαγγᾷ
μελοτυπεῖς ὁμοῦ τ' ὀρθίοις ἐν νόμοις.
Πόθεν ὅρους ἔχεις θεσπεσίας ὁδοῦ
κακορρήμονας;
[στρ. η.
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Ἰὼ γάμοι,
γάμοι Πάριδος,
ὀλέθριοι φίλων.
Ἰὼ Σκαμάνδρου πάτριον ποτόν.
Τότε μὲν ἀμφὶ σὰς ἀιόνας τάλαιν'
ἠνυτόμαν τροφαῖς
1160 νῦν δ' ἀμφὶ Κωκυτόν τε κἀχερουσίους
ὄχθους ἔοικα θεσπιῳδήσειν τάχα.
ΧΟΡΟΣ
Τί τόδε
τορὸν ἄγαν ἔπος ἐφημίσω;
Νεογνὸς ἂν ἀΐων μάθοι.
Πέπληγμαι δ' ὑπ' αὖ δήγματι φοινίῳ
δυσαλγεῖ τύχᾳ μινυρὰ θρεομένας,
θραύματ' ἐμοὶ κλύειν.
[ἀντ. η.
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Ἰὼ πόνοι πόνοι
πόλεος
ὀλομένας τὸ πᾶν.
Ἰὼ πρόπυργοι θυσίαι πατρὸς
πολυκανεῖς βοτῶν ποιονόμων ἄκος δ'
1170 οὐδὲν ἐπήρκεσαν
τὸ μὴ πόλιν μὲν ὥσπερ οὖν ἐχρῆν παθεῖν,
ἐγὼ δὲ θερμόνους τάχ' ἐν πέδῳ βαλῶ.
ΧΟΡΟΣ
Ἑπόμενα προτέροισι
τάδ' ἐφημίσω.
Καί τίς σε κακοφρονῶν τίθη-
σι δαίμων ὑπερβαρὴς ἐμπίτνων
μελίζειν πάθη γοερὰ θανατοφόρα.
`Τέρμα δ' ἀμηχανῶ.
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
καὶ μὴν ὁ
χρησμὸς οὐκέτ' ἐκ καλυμμάτων
ἔσται δεδορκὼς νεογάμου νύμφης δίκην
1180 λαμπρὸς δ' ἔοικεν ἡλίου πρὸς ἀντολὰς
πνέων ἐσᾴξειν, ὥστε κύματος δίκην
κλύζειν πρὸς αὐγάς, τοῦδε πήματος πολὺ
μεῖζον φρενώσω δ' οὐκέτ' ἐξ αἰνιγμάτων.
Καὶ μαρτυρεῖτε συνδρόμως ἴχνος κακῶν
ῥινηλατούσῃ τῶν πάλαι πεπραγμένων.
Τὴν γὰρ στέγην τήνδ' οὔποτ' ἐκλείπει χορὸς
σύμφθογγος οὐκ εὔφωνος οὐ γὰρ εὖ λέγει.
Καὶ μὴν πεπωκώς γ', ὡς θρασύνεσθαι πλέον,
βρότειον αἷμα κῶμος ἐν δόμοις μένει,
1190 δύσπεμπτος ἔξω, συγγόνων Ἐρινύων.
Ὑμνοῦσι δ' ὕμνον δώμασιν προσήμεναι
πρώταρχον ἄτης ἐν μέρει δ' ἀπέπτυσαν
εὐνὰς ἀδελφοῦ τῷ πατοῦντι δυσμενεῖς.
Ἥμαρτον, ἢ κυρῶ τι τοξότης τις ὥς;
Ἢ ψευδόμαντίς εἰμι θυροκόπος φλέδων;
Ἐκμαρτύρησον προυμόσας τό μ' εἰδέναι
λόγῳ παλαιὰς τῶνδ' ἁμαρτίας δόμων.
ΧΟΡΟΣ
Καὶ πῶς ἂν
ὅρκου πῆγμα, γενναίως παγέν,
παιώνιον γένοιτο; Θαυμάζω δέ σου,
1200 πόντου πέραν τραφεῖσαν ἀλλόθρουν πόλιν
κυρεῖν λέγουσαν, ὥσπερ εἰ παρεστάτεις.
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Μάντις μ'
Ἀπόλλων τῷδ' ἐπέστησεν τέλει.
ΧΟΡΟΣ
Μῶν καὶ θεός
περ ἱμέρῳ πεπληγμένος;
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Προτοῦ μὲν
αἰδὼς ἦν ἐμοὶ λέγειν τάδε.
ΧΟΡΟΣ
Ἁβρύνεται
γὰρ πᾶς τις εὖ πράσσων πλέον.
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Ἀλλ' ἦν
παλαιστὴς κάρτ' ἐμοὶ πνέων χάριν.
ΧΟΡΟΣ
Ἦ καὶ τέκνων
εἰς ἔργον ἤλθετον νόμῳ;
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Ξυναινέσασα
Λοξίαν ἐψευσάμην.
ΧΟΡΟΣ
Ἤδη
τέχναισιν ἐνθέοις ᾑρημένη;
1210
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Ἤδη πολίταις
πάντ' ἐθέσπιζον πάθη.
ΧΟΡΟΣ
Πῶς δῆτ'
ἄνατος ἦσθα Λοξίου κότῳ;
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Ἔπειθον
οὐδέν' οὐδέν, ὡς τάδ' ἤμπλακον.
ΧΟΡΟΣ
Ἡμῖν γε μὲν
δὴ πιστὰ θεσπίζειν δοκεῖς.
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Ἰοὺ ἰού, ὢ ὢ
κακά.
Ὑπ' αὖ με δεινὸς ὀρθομαντείας πόνος
στροβεῖ ταράσσων φροιμίοις .....
Ὁρᾶτε τούσδε τοὺς δόμοις ἐφημένους
νέους, ὀνείρων προσφερεῖς μορφώμασιν;
Παῖδες θανόντες ὡσπερεὶ πρὸς τῶν φίλων,
1220 χεῖρας κρεῶν πλήθοντες οἰκείας βορᾶς
σὺν ἐντέροις τε σπλάγχν', ἐποίκτιστον γέμος,
πρέπουσ' ἔχοντες, ὧν πατὴρ ἐγεύσατο.
Ἐκ τῶνδε ποινάς φημι βουλεύειν τινά,
λέοντ' ἄναλκιν, ἐν λέχει στρωφώμενον
οἰκουρόν, οἴμοι, τῷ μολόντι δεσπότῃ–
ἐμῷ φέρειν γὰρ χρὴ τὸ δούλιον ζυγόν
νεῶν τ' ἄπαρχος Ἰλίου τ' ἀναστάτης
οὐκ οἶδεν οἵα γλῶσσα, μισητῆς κυνὸς
λείξασα κἀκτείνασα φαιδρὸν οὖς δίκην,
1230 ἄτης λαθραίου τεύξεται κακῇ τύχῃ.
Τοιάδε τόλμα θῆλυς ἄρσενος φονεύς
ἔστιν – τί νιν καλοῦσα δυσφιλὲς δάκος
τύχοιμ' ἄν; Ἀμφίσβαιναν, ἢ Σκύλλαν τινὰ
οἰκοῦσαν ἐν πέτραισι, ναυτίλων βλάβην,
† θύουσαν Ἅιδου μητέρ' † ἄσπονδόν τ' Ἄρη
φίλοις πνέουσαν; Ὡς δ' ἐπωλολύξατο
ἡ παντότολμος, ὥσπερ ἐν μάχης τροπῇ.
Δοκεῖ δὲ χαίρειν νοστίμῳ σωτηρίᾳ.
Καὶ τῶνδ' ὅμοιον εἴ τι μὴ πείθω τί γάρ;
1240 Τὸ μέλλον ἥξει. Καὶ σύ μ' ἐν τάχει παρὼν
ἄγαν γ' ἀληθόμαντιν οἰκτίρας ἐρεῖς.
ΧΟΡΟΣ
Τὴν μὲν
Θυέστου δαῖτα παιδείων κρεῶν
ξυνῆκα καὶ πέφρικα, καὶ φόβος μ' ἔχει
κλύοντ' ἀληθῶς οὐδὲν ἐξῃκασμένα.
Τὰ δ' ἄλλ' ἀκούσας ἐκ δρόμου πεσὼν τρέχω.
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Ἀγαμέμνονός
σέ φημ' ἐπόψεσθαι μόρον.
ΧΟΡΟΣ
Εὔφημον, ὦ
τάλαινα, κοίμησον στόμα.
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Ἀλλ' οὔτι
παιὼν τῷδ' ἐπιστατεῖ λόγῳ.
ΧΟΡΟΣ
Οὔκ, εἴπερ
ἔσται γ' ἀλλὰ μὴ γένοιτό πως.
1250
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Σὺ
μὲν κατεύχῃ, τοῖς δ' ἀποκτείνειν μέλει.
ΧΟΡΟΣ
Τίνος πρὸς
ἀνδρὸς τοῦτ' ἄχος πορσύνεται;
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Ἦ κάρτα
χρησμῶν παρεκόπης ἐμῶν ἄρα.
ΧΟΡΟΣ
Τοῦ γὰρ
τελοῦντος οὐ ξυνῆκα μηχανήν.
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Καὶ μὴν ἄγαν
γ' Ἕλλην' ἐπίσταμαι φάτιν.
ΧΟΡΟΣ
Καὶ γὰρ τὰ
πυθόκραντα δυσμαθῆ δ' ὅμως.
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Παπαῖ, οἷον
τὸ πῦρ ἐπέρχεται δέ μοι.
Ὀτοτοῖ, Λύκει' Ἄπολλον, οἲ ἐγὼ ἐγώ.
Αὕτη δίπους λέαινα συγκοιμωμένη
λύκῳ, λέοντος εὐγενοῦς ἀπουσίᾳ,
1260 κτενεῖ με τὴν τάλαιναν ὡς δὲ φάρμακον
τεύχουσα κἀμοῦ μισθὸν ἐνθήσει ποτῷ
ἐπεύχεται, θήγουσα φωτὶ φάσγανον,
ἐμῆς ἀγωγῆς ἀντιτείσεσθαι φόνον.
Τί δῆτ' ἐμαυτῆς καταγέλωτ' ἔχω τάδε,
καὶ σκῆπτρα καὶ μαντεῖα περὶ δέρῃ στέφη;
Σὲ μὲν πρὸ μοίρας τῆς ἐμῆς διαφθερῶ.
Ἴτ' ἐς φθόρον πεσόντα γ' ὧδ' ἀμείβομαι.
Ἄλλην τιν' Ἄτην ἀντ' ἐμοῦ πλουτίζετε.
Ἰδοὺ δ', Ἀπόλλων αὐτὸς ἐκδύων ἐμὲ
1270 χρηστηρίαν ἐσθῆτ', ἐποπτεύσας δέ με
κἀν τοῖσδε κόσμοις καταγελωμένην † μετὰ
φίλων ὑπ' ἐχθρῶν οὐ διχορρόπως μάτην.
Κακουμένη δέ, φοιτὰς ὡς ἀγύρτρια,
πτωχὸς τάλαινα λιμοθνὴς ἠνεσχόμην
καὶ νῦν ὁ μάντις μάντιν ἐκπράξας ἐμὲ
ἀπήγαγ' ἐς τοιάσδε θανασίμους τύχας.
Βωμοῦ πατρῴου δ' ἀντ' ἐπίξηνον μένει,
θερμῷ κοπείσης φοίνιον προσφάγματι.
Οὐ μὴν ἄτιμοί γ' ἐκ θεῶν τεθνήξομεν.
1280 Ἥξει γὰρ ἡμῶν ἄλλος αὖ τιμάορος,
μητροκτόνον φίτυμα, ποινάτωρ πατρός
φυγὰς δ' ἀλήτης τῆσδε γῆς ἀπόξενος
κάτεισιν, ἄτας τάσδε θριγκώσων φίλοις
ὀμώμοται γὰρ ὅρκος ἐκ θεῶν μέγας,
ἄξειν νιν ὑπτίασμα κειμένου πατρός.
Τί δῆτ' ἐγὼ κάτοικτος ὧδ' ἀναστένω;
Ἐπεὶ τὸ πρῶτον εἶδον Ἰλίου πόλιν
πράξασαν ὡς ἔπραξεν, οἳ δ' εἷλον πόλιν
οὕτως ἀπαλλάσσουσιν ἐν θεῶν κρίσει.
1290 Ἰοῦσα πράξω τλήσομαι τὸ κατθανεῖν.
Ἅιδου πύλας δὲ τάσδ' ἐγὼ προσεννέπω
ἐπεύχομαι δὲ καιρίας πληγῆς τυχεῖν,
ὡς ἀσφάδᾳστος, αἱμάτων εὐθνησίμων
ἀπορρυέντων, ὄμμα συμβάλω τόδε.
ΧΟΡΟΣ
Ὦ πολλὰ μὲν
τάλαινα, πολλὰ δ' αὖ σοφὴ
γύναι, μακρὰν ἔτεινας. Εἰ δ' ἐτητύμως
μόρον τὸν αὑτῆς οἶσθα, πῶς θεηλάτου
βοὸς δίκην πρὸς βωμὸν εὐτόλμως πατεῖς;
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Οὐκ ἔστ'
ἄλυξις, οὔ, ξένοι, † χρόνῳ πλέῳ.
1300
ΧΟΡΟΣ
Ὁ δ' ὕστατός
γε τοῦ χρόνου πρεσβεύεται.
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Ἥκει τόδ'
ἦμαρ σμικρὰ κερδανῶ φυγῇ.
ΧΟΡΟΣ
Ἀλλ' ἴσθι
τλήμων οὖσ' ἀπ' εὐτόλμου φρενός.
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Οὐδεὶς
ἀκούει ταῦτα τῶν εὐδαιμόνων.
ΧΟΡΟΣ
Ἀλλ' εὐκλεῶς
τοι κατθανεῖν χάρις βροτῷ.
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Ἰὼ πάτερ σοῦ
σῶν τε γενναίων τέκνων.
ΧΟΡΟΣ
Τί δ' ἐστὶ
χρῆμα; Τίς σ' ἀποστρέφει φόβος;
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Φεῦ φεῦ.
ΧΟΡΟΣ
Τί τοῦτ'
ἔφευξας; Εἴ τι μὴ φρενῶν στύγος.
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Φόνον δόμοι
πνέουσιν αἱματοσταγῆ.
1310
ΧΟΡΟΣ
Καὶ πῶς;
Τόδ' ὄζει θυμάτων ἐφεστίων.
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Ὅμοιος ἀτμὸς
ὥσπερ ἐκ τάφου πρέπει.
ΧΟΡΟΣ
Οὐ Σύριον
ἀγλάισμα δώμασιν λέγεις;
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Ἀλλ' εἶμι
κἀν δόμοισι κωκύσουσ' ἐμὴν
Ἀγαμέμνονός τε μοῖραν. Ἀρκείτω βίος.
Ἰὼ ξένοι.
Οὔτοι δυσοίζω, θάμνον ὡς ὄρνις, φόβῳ
ἄλλως θανούσῃ μαρτυρεῖτέ μοι τόδε,
ὅταν γυνὴ γυναικὸς ἀντ' ἐμοῦ θάνῃ,
ἀνήρ τε δυσδάμαρτος ἀντ' ἀνδρὸς πέσῃ.
1320 Ἐπιξενοῦμαι ταῦτα δ' ὡς θανουμένη.
ΧΟΡΟΣ
Ὦ τλῆμον,
οἰκτίρω σε θεσφάτου μόρου.
ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ
Ἅπαξ ἔτ'
εἰπεῖν ῥῆσιν, ἢ θρῆνον θέλω
ἐμὸν τὸν αὐτῆς. Ἡλίου δ' ἐπεύχομαι
πρὸς ὕστατον φῶς τοῖς ἐμοῖς τιμαόροις
ἐχθροὺς φόνευσιν τὴν ἐμὴν τίνειν ὁμοῦ,
δούλης θανούσης, εὐμαροῦς χειρώματος.
Ἰὼ βρότεια πράγματ' εὐτυχοῦντα μὲν
σκιᾷ τις ἂν πρέψειεν εἰ δὲ δυστυχοῖ,
βολαῖς ὑγρώσσων σπόγγος ὤλεσεν γραφήν.
1330 Καὶ ταῦτ' ἐκείνων μᾶλλον οἰκτίρω πολύ.
ΧΟΡΟΣ
Τὸ μὲν εὖ
πράσσειν ἀκόρεστον ἔφυ
πᾶσι βροτοῖσιν δακτυλοδείκτων δ'
οὔτις ἀπειπὼν εἴργει μελάθρων,
μηκέτ' ἐσέλθῃς, τάδε φωνῶν.
Καὶ τῷδε πόλιν μὲν ἑλεῖν ἔδοσαν
μάκαρες Πριάμου
θεοτίμητος δ' οἴκαδ' ἱκάνει
νῦν δ' εἰ προτέρων αἷμ' ἀποτείσει
καὶ τοῖσι θανοῦσι θανὼν ἄλλων
1340 ποινὰς θανάτων ἐπικρανεῖ,
τίς τἂν εὔξαιτο βροτῶν ἀσινεῖ
δαίμονι φῦναι τάδ' ἀκούων;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Ὤμοι,
πέπληγμαι καιρίαν πληγὴν ἔσω.
ΧΟΡΟΣ
Σῖγα τίς
πληγὴν ἀυτεῖ καιρίως οὐτασμένος;
ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ
Ὤμοι μάλ'
αὖθις, δευτέραν πεπληγμένος.
ΧΟΡΟΣ
Τοὔργον
εἰργάσθαι δοκεῖ μοι βασιλέως οἰμώγμασιν.
Ἀλλὰ κοινωσώμεθ', ἤν πως, ἀσφαλῆ βουλεύματα.
1. Ἐγὼ μὲν
ὑμῖν τὴν ἐμὴν γνώμην λέγω,
πρὸς δῶμα δεῦρ' ἀστοῖσι κηρύσσειν βοήν.
1350 2. Ἐμοὶ
δ' ὅπως τάχιστά γ' ἐμπεσεῖν δοκεῖ
καὶ πρᾶγμ' ἐλέγχειν σὺν νεορρύτῳ ξίφει.
3. Κἀγὼ
τοιούτου γνώματος κοινωνὸς ὢν
ψηφίζομαί τι δρᾶν τὸ μὴ μέλλειν δ' ἀκμή.
4. Ὁρᾶν
πάρεστι φροιμιάζονται γὰρ ὥς,
τυραννίδος σημεῖα πράσσοντες πόλει.
5.
Χρονίζομεν γάρ. Οἱ δὲ τῆς μελλοῦς κλέος
πέδοι πατοῦντες οὐ καθεύδουσιν χερί.
6. Οὐκ οἶδα
βουλῆς ἧστινος τυχὼν λέγω.
τοῦ δρῶντός ἐστι καὶ τὸ βουλεῦσαι πέρι.
1360 7. Κἀγὼ
τοιοῦτός εἰμ', ἐπεὶ δυσμηχανῶ
λόγοισι τὸν θανόντ' ἀνιστάναι πάλιν.
8. Ἦ καὶ
βίον τείνοντες ὧδ' ὑπείξομεν
δόμων καταισχυντῆρσι τοῖσδ' ἡγουμένοις;
9. Ἀλλ' οὐκ
ἀνεκτόν, ἀλλὰ κατθανεῖν κρατεῖ
πεπαιτέρα γὰρ μοῖρα τῆς τυραννίδος.
10. Ἦ γὰρ
τεκμηρίοισιν ἐξ οἰμωγμάτων
μαντευσόμεσθα τἀνδρὸς ὡς ὀλωλότος;
11. Σάφ'
εἰδότας χρὴ τῶνδε θυμοῦσθαι πέρι•
τὸ γὰρ τοπάζειν τοῦ σάφ' εἰδέναι δίχα.
1370 12.
Ταύτην ἐπαινεῖν πάντοθεν πληθύνομαι,
τρανῶς Ἀτρείδην † εἰδέναι κυροῦνθ' ὅπως.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Πολλῶν
πάροιθεν καιρίως εἰρημένων
τἀναντί' εἰπεῖν οὐκ ἐπαισχυνθήσομαι.
Πῶς γάρ τις ἐχθροῖς ἐχθρὰ πορσύνων, φίλοις
δοκοῦσιν εἶναι, πημονῆς ἀρκύστατ' ἂν
φράξειεν ὕψος κρεῖσσον ἐκπηδήματος;
Ἐμοὶ δ' ἀγὼν ὅδ' οὐκ ἀφρόντιστος πάλαι
νείκης παλαιᾶς ἦλθε, σὺν χρόνῳ γε μήν
ἕστηκα δ' ἔνθ' ἔπαισ' ἐπ' ἐξειργασμένοις.
1380 Οὕτω δ' ἔπραξα – καὶ τάδ' οὐκ ἀρνήσομαι–
ὡς μήτε φεύγειν μήτ' ἀμύνεσθαι μόρον.
Ἄπειρον ἀμφίβληστρον, ὥσπερ ἰχθύων,
περιστιχίζω, πλοῦτον εἵματος κακόν,
παίω δέ νιν δίς κἀν δυοῖν οἰμωγμάτοιν
μεθῆκεν αὐτοῦ κῶλα καὶ πεπτωκότι
τρίτην ἐπενδίδωμι, τοῦ κατὰ χθονός,
Ἅιδου, νεκρῶν σωτῆρος, εὐκταίαν χάριν.
Οὕτω τὸν αὑτοῦ θυμὸν ὁρμαίνει πεσών,
κἀκφυσιῶν ὀξεῖαν αἵματος σφαγὴν
1390 βάλλει μ' ἐρεμνῇ ψακάδι φοινίας δρόσου,
χαίρουσαν οὐδὲν ἧσσον ἢ διοσδότῳ
γάνει σπορητὸς κάλυκος ἐν λοχεύμασιν.
Ὡς ὧδ' ἐχόντων, πρέσβος Ἀργείων τόδε,
χαίροιτ' ἄν, εἰ χαίροιτ', ἐγὼ δ' ἐπεύχομαι.
Εἰ δ' ἦν πρεπόντων ὥστ' ἐπισπένδειν νεκρῷ,
τῷδ' ἂν δικαίως ἦν, ὑπερδίκως μὲν οὖν
τοσόνδε κρατῆρ' ἐν δόμοις κακῶν ὅδε
πλήσας ἀραίων αὐτὸς ἐκπίνει μολών.
ΧΟΡΟΣ
Θαυμάζομέν
σου γλῶσσαν, ὡς θρασύστομος,
1400 ἥτις τοιόνδ' ἐπ' ἀνδρὶ κομπάζεις λόγον.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Πειρᾶσθέ μου
γυναικὸς ὡς ἀφράσμονος
ἐγὼ δ' ἀτρέστῳ καρδίᾳ πρὸς εἰδότας
λέγω – σὺ δ' αἰνεῖν εἴτε με ψέγειν θέλεις
ὅμοιον – οὗτός ἐστιν Ἀγαμέμνων, ἐμὸς
πόσις, νεκρὸς δὲ τῆσδε δεξιᾶς χερός,
ἔργον δικαίας τέκτονος. Τάδ' ὧδ' ἔχει.
ΧΟΡΟΣ
[στρ. α]
Τί
κακόν, ὦ γύναι,
χθονοτρεφὲς ἐδανὸν ἢ ποτὸν
πασαμένα ῥυτᾶς ἐξ ἁλὸς ὄρμενον
τόδ' ἐπέθου θύος, δημοθρόους τ' ἀράς;
1410 Ἀπέδικες ἀπέταμες, ἀπόπολις δ' ἔσῃ,
μῖσος ὄβριμον ἀστοῖς.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Νῦν μὲν
δικάζεις ἐκ πόλεως φυγὴν ἐμοί,
καὶ μῖσος ἀστῶν δημόθρους τ' ἔχειν ἀράς,
οὐδὲν τότ' ἀνδρὶ τῷδ' ἐναντίον φέρων,
ὃς οὐ προτιμῶν, ὡσπερεὶ βοτοῦ μόρον,
μήλων φλεόντων εὐπόκοις νομεύμασιν,
ἔθυσεν αὑτοῦ παῖδα, φιλτάτην ἐμοὶ
ὠδῖν', ἐπῳδὸν Θρῃκίων ἀημάτων.
Οὐ τοῦτον ἐκ γῆς τῆσδε χρῆν σ' ἀνδρηλατεῖν,
1420 μιασμάτων ἄποινα; Ἐπήκοος δ' ἐμῶν
ἔργων δικαστὴς τραχὺς εἶ. Λέγω δέ σοι
τοιαῦτ' ἀπειλεῖν, ὡς παρεσκευασμένη
σ' ἐκ τῶν ὁμοίων χειρὶ νικήσαντ' ἐμοῦ
ἄρχειν ἐὰν δὲ τοὔμπαλιν κραίνῃ θεός,
γνώσῃ διδαχθεὶς ὀψὲ γοῦν τὸ σωφρονεῖν.
ΧΟΡΟΣ
Μεγαλόμητις
εἶ, [ἀντ.
Περίφρονα δ' ἔλακες, ὥσπερ οὖν
φονολιβεῖ τύχᾳ φρὴν ἐπιμαίνεται
λίβος ἐπ' ὀμμάτων αἵματος ἐμπρέπει
ἄντιτον ἔτι σε χρὴ στερομέναν φίλων
1430 τύμμα τύμματι τεῖσαι.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Καὶ τήνδ'
ἀκούεις ὁρκίων ἐμῶν θέμιν
μὰ τὴν τέλειον τῆς ἐμῆς παιδὸς Δίκην,
Ἄτην Ἐρινύν θ', αἷσι τόνδ' ἔσφαξ' ἐγώ,
οὔ μοι Φόβου μέλαθρον ἐλπὶς ἐμπατεῖ,
ἕως ἂν αἴθῃ πῦρ ἐφ' ἑστίας ἐμῆς
Αἴγισθος, ὡς τὸ πρόσθεν εὖ φρονῶν ἐμοί.
Οὗτος γὰρ ἡμῖν ἀσπὶς οὐ σμικρὰ θράσους.
. . . . . . .
Κεῖται, γυναικὸς τῆσδε λυμαντήριος,
Χρυσηίδων μείλιγμα τῶν ὑπ' Ἰλίῳ
1440 ἥ τ' αἰχμάλωτος ἥδε καὶ τερασκόπος
καὶ κοινόλεκτρος τοῦδε, θεσφατηλόγος
πιστὴ ξύνευνος, ναυτίλων δὲ σελμάτων
ἰσοτριβής. Ἄτιμα δ' οὐκ ἐπραξάτην.
Ὁ μὲν γὰρ οὕτως, ἡ δέ τοι κύκνου δίκην
τὸν ὕστατον μέλψασα θανάσιμον γόον
κεῖται † φιλήτως τοῦδ', ἐμοὶ δ' ἐπήγαγεν
εὐνῆς παροψώνημα τῆς ἐμῆς χλιδῇ.
[στρ. α.
ΧΟΡΟΣ
Φεῦ, τίς ἂν
ἐν τάχει, μὴ περιώδυνος,
μηδὲ δεμνιοτήρης,
1450 μόλοι τὸν ἀεὶ φέρουσ' ἐν ἡμῖν
Μοῖρ' ἀτέλευτον ὕπνον, δαμέντος
φύλακος εὐμενεστάτου [καὶ]
πολέα τλάντος γυναικὸς διαί; Πρὸς γυναι-
κὸς δ' ἀπέφθισεν βίον.
[ἐφυμν. α
– Ἰὼ ἰὼ
παράνους Ἑλένα
μία τὰς πολλάς, τὰς πάνυ πολλὰς
ψυχὰς ὀλέσασ' ὑπὸ Τροίᾳ,
νῦν τελέαν πολύμναστον ἐπηνθίσω
1460 δι' αἷμ' ἄνιπτον ἥτις ἦν τότ' ἐν δόμοις
ἔρις ἐρίδματος, ἀνδρὸς οἰζύς.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Μηδὲν
θανάτου μοῖραν ἐπεύχου
τοῖσδε βαρυνθείς
μηδ' εἰς Ἑλένην κότον ἐκτρέψῃς,
ὡς ἀνδρολέτειρ', ὡς μία πολλῶν
ἀνδρῶν ψυχὰς Δαναῶν ὀλέσασ'
ἀξύστατον ἄλγος ἔπραξε.
[ἀντ.
α.
ΧΟΡΟΣ
Δαῖμον, ὃς
ἐμπίτνεις δώμασι καὶ διφυί-
οισι Τανταλίδαισιν,
1470 κράτος <τ'> ἰσόψυχον ἐκ γυναικῶν
καρδιόδηκτον ἐμοὶ κρατύνεις,
ἐπὶ δὲ σώματος δίκαν [μοι]
κόρακος ἐχθροῦ σταθεὶς ἐννόμως ὕμνον ὑ-
μνεῖν ἐπεύχεαι <κακόν>.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Νῦν δ'
ὤρθωσας στόματος γνώμην,
τὸν τριπάχυντον
δαίμονα γέννης τῆσδε κικλῄσκων.
Ἐκ τοῦ γὰρ ἔρως αἱματολοιχὸς
νείρᾳ τρέφεται πρὶν καταλῆξαι
1480 τὸ παλαιὸν ἄχος, νέος ἰχώρ.
[στρ. β.
ΧΟΡΟΣ
Ἦ μέγαν
οἴκοις τοῖσδε
δαίμονα καὶ βαρύμηνιν αἰνεῖς,
φεῦ φεῦ, κακὸν αἶνον
ἀτηρᾶς τύχας ἀκόρεστον
ἰὼ ἰὴ διαὶ Διὸς
παναιτίου πανεργέτα
τί γὰρ βροτοῖς ἄνευ Διὸς τελεῖται;
Τί τῶνδ' οὐ θεόκραντόν ἐστιν;
[ἐφυμν.
β.
– Ἰὼ ἰὼ
βασιλεῦ βασιλεῦ,
1490 πῶς σε δακρύσω;
Φρενὸς ἐκ φιλίας τί ποτ' εἴπω;
Κεῖσαι δ' ἀράχνης ἐν ὑφάσματι τῷδ'
ἀσεβεῖ θανάτῳ βίον ἐκπνέων,
ὤμοι μοι, κοίταν τάνδ' ἀνελεύθερον
δολίῳ μόρῳ δαμεὶς <δάμαρτος>
ἐκ χερὸς ἀμφιτόμῳ βελέμνῳ.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Αὐχεῖς εἶναι
τόδε τοὔργον ἐμόν
μὴ δ' ἐπιλεχθῇς
Ἀγαμεμνονίαν εἶναί μ' ἄλοχον.
1500 Φανταζόμενος δὲ γυναικὶ νεκροῦ
τοῦδ' ὁ παλαιὸς δριμὺς ἀλάστωρ
Ἀτρέως χαλεποῦ θοινατῆρος
τόνδ' ἀπέτεισεν,
τέλεον νεαροῖς ἐπιθύσας.
[ἀντ. β.
ΧΟΡΟΣ
Ὡς μὲν
ἀναίτιος εἶ
τοῦδε φόνου τίς ὁ μαρτυρήσων;
Πῶ πῶ; Πατρόθεν δὲ
συλλήπτωρ γένοιτ' ἂν ἀλάστωρ.
Βιάζεται δ' ὁμοσπόροις
1510 ἐπιρροαῖσιν αἱμάτων
μέλας Ἄρης, ὅποι δίκαν προβαίνων
πάχνᾳ κουροβόρῳ παρέξει.
[ἐφυμν.
β.
– Ἰὼ ἰὼ
βασιλεῦ βασιλεῦ,
πῶς σε δακρύσω;
Φρενὸς ἐκ φιλίας τί ποτ' εἴπω;
Κεῖσαι δ' ἀράχνης ἐν ὑφάσματι τῷδ'
ἀσεβεῖ θανάτῳ βίον ἐκπνέων,
ὤμοι μοι, κοίταν τάνδ' ἀνελεύθερον
δολίῳ μόρῳ δαμεὶς <δάμαρτος>
1520 ἐκ χερὸς ἀμφιτόμῳ βελέμνῳ.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
[Οὔτ'
ἀνελεύθερον οἶμαι θάνατον
τῷδε γενέσθαι.]
Οὐδὲ γὰρ
οὗτος δολίαν ἄτην
οἴκοισιν ἔθηκ';
Ἀλλ' ἐμὸν ἐκ τοῦδ' ἔρνος ἀερθέν,
† τὴν πολύκλαυτόν τ' Ἰφιγενείαν,
ἄξια δράσας, ἄξια πάσχων,
μηδὲν ἐν Ἅιδου μεγαλαυχείτω,
ξιφοδηλήτῳ
θανάτῳ τείσας ἅπερ ἔρξεν.
1530
ΧΟΡΟΣ
[στρ. γ.
Ἀμηχανῶ
φροντίδος στερηθεὶς
εὐπάλαμον μέριμναν
ὅπᾳ τράπωμαι, πίτνοντος οἴκου.
Δέδοικα δ' ὄμβρου κτύπον δομοσφαλῆ
τὸν αἱματηρόν. Ψακὰς δὲ λήγει;
Δίκην [δ'] ἐπ' ἄλλο πρᾶγμα θηγάνει βλάβης
πρὸς ἄλλαις θηγάναισι Μοῖρα.
[ἐφ. γ.
– Ἰὼ γᾶ γᾶ,
εἴθ' ἔμ' ἐδέξω,
πρὶν τόνδ' ἐπιδεῖν ἀργυροτοίχου
1540 δροίτης κατέχοντα χάμευναν.
Τίς ὁ θάψων νιν; Τίς ὁ θρηνήσων;
Ἦ σὺ τόδ' ἔρξαι τλήσῃ, κτείνασ'
ἄνδρα τὸν αὑτῆς ἀποκωκῦσαι,
ψυχῇ τ' ἄχαριν χάριν ἀντ' ἔργων
μεγάλων ἀδίκως ἐπικρᾶναι;
– Τίς δ' ἐπιτύμβιος αἶνον ἐπ' ἀνδρὶ θείῳ
σὺν δακρύοις ἰάπτων
1550 ἀληθείᾳ φρενῶν πονήσει;
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Οὐ σὲ
προσήκει τὸ μέλημ' ἀλέγειν
τοῦτο πρὸς ἡμῶν
κάππεσε, κάτθανε, καὶ καταθάψομεν
οὐχ ὑπὸ κλαυθμῶν τῶν ἐξ οἴκων,
ἀλλ' Ἰφιγένειά νιν ἀσπασίως
θυγάτηρ, ὡς χρή,
πατέρ' ἀντιάσασα πρὸς ὠκύπορον
πόρθμευμ' ἀχέων
περὶ χεῖρε βαλοῦσα φιλήσει.
1560
ΧΟΡΟΣ
[ἀντ. γ.
Ὄνειδος ἥκει
τόδ' ἀντ' ὀνείδους,
δύσμαχα δ' ἐστὶ κρῖναι.
Φέρει φέροντ', ἐκτίνει δ' ὁ καίνων.
Μίμνει δὲ μίμνοντος ἐν θρόνῳ Διὸς
παθεῖν τὸν ἔρξαντα θέσμιον γάρ.
Τίς ἂν γονὰν ἀραῖον ἐκβάλοι δόμων;
Κεκόλληται γένος πρὸς ἄτᾳ.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Ἐς τόνδ'
ἐνέβη σὺν ἀληθείᾳ
χρησμός. Ἐγὼ δ' οὖν
ἐθέλω δαίμονι τῷ Πλεισθενιδᾶν
1570 ὅρκους θεμένη τάδε μὲν στέργειν,
δύστλητά περ ὄνθ' ὃ δὲ λοιπόν, ἰόντ'
ἐκ τῶνδε δόμων ἄλλην γενεὰν
τρίβειν θανάτοις αὐθένταισι•
κτεάνων δὲ μέρος
βαιὸν ἐχούσῃ πᾶν ἀπόχρη μοι,
μανίας μελάθρων
ἀλληλοφόνους ἀφελούσῃ.
ΑΙΓΙΣΘΟΣ
Ὦ φέγγος
εὖφρον ἡμέρας δικηφόρου.
Φαίην ἂν ἤδη νῦν βροτῶν τιμαόρους
θεοὺς ἄνωθεν γῆς ἐποπτεύειν ἄχη,
1580 ἰδὼν ὑφαντοῖς ἐν πέπλοις Ἐρινύων
τὸν ἄνδρα τόνδε κείμενον, φίλως ἐμοί,
χερὸς πατρῴας ἐκτίνοντα μηχανάς.
Ἀτρεὺς γὰρ ἄρχων τῆσδε γῆς, τούτου πατήρ,
πατέρα Θυέστην τὸν ἐμόν, ὡς τορῶς φράσαι,
αὑτοῦ δ' ἀδελφόν, ἀμφίλεκτος ὢν κράτει,
ἠνδρηλάτησεν ἐκ πόλεώς τε καὶ δόμων.
Καὶ προστρόπαιος ἑστίας μολὼν πάλιν
τλήμων Θυέστης μοῖραν ηὕρετ' ἀσφαλῆ,
τὸ μὴ θανὼν πατρῷον αἱμάξαι πέδον
1590 αὐτός ξένια δὲ τοῦδε δύσθεος πατὴρ
Ἀτρεύς, προθύμως μᾶλλον ἢ φίλως πατρὶ
τὠμῷ, κρεουργὸν ἦμαρ εὐθύμως ἄγειν
δοκῶν, παρέσχε δαῖτα παιδείων κρεῶν.
Τὰ μὲν ποδήρη καὶ χερῶν ἄκρους κτένας
ἔθρυπτ' ἄνωθεν ἀνδρακὰς καθημένοις
ἄσημ' ὁ δ' αὐτῶν αὐτίκ' ἀγνοίᾳ λαβὼν
ἔσθει βορὰν ἄσωτον, ὡς ὁρᾷς, γένει.
Κἄπειτ' ἐπιγνοὺς ἔργον οὐ καταίσιον
ᾤμωξεν, ἀμπίπτει δ' ἀπὸ σφαγὴν ἐρῶν,
1600 μόρον δ' ἄφερτον Πελοπίδαις ἐπεύχεται,
λάκτισμα δείπνου ξυνδίκως τιθεὶς ἀρᾷ,
οὕτως ὀλέσθαι πᾶν τὸ Πλεισθένους γένος.
Ἐκ τῶνδέ τοι πεσόντα τόνδ' ἰδεῖν πάρα.
Κἀγὼ δίκαιος τοῦδε τοῦ φόνου ῥαφεύς.
Τρίτον γὰρ ὄντα μ' ἔλιπε, κἀθλίῳ πατρὶ
συνεξελαύνει τυτθὸν ὄντ' ἐν σπαργάνοις
τραφέντα δ' αὖθις ἡ δίκη κατήγαγεν,
καὶ τοῦδε τἀνδρὸς ἡψάμην θυραῖος ὤν,
πᾶσαν ξυνάψας μηχανὴν δυσβουλίας.
1610 Οὕτω καλὸν δὴ καὶ τὸ κατθανεῖν ἐμοί,
ἰδόντα τοῦτον τῆς δίκης ἐν ἕρκεσιν.
ΧΟΡΟΣ
Αἴγισθ',
ὑβρίζειν ἐν κακοῖσιν οὐ σέβω.
Σὺ δ' ἄνδρα τόνδε φῂς ἑκὼν κατακτανεῖν,
μόνος δ' ἔποικτον τόνδε βουλεῦσαι φόνον;
Οὔ φημ' ἀλύξειν ἐν δίκῃ τὸ σὸν κάρα
δημορριφεῖς, σάφ' ἴσθι, λευσίμους ἀράς.
ΑΙΓΙΣΘΟΣ
Σὺ ταῦτα
φωνεῖς νερτέρᾳ προσήμενος
κώπῃ, κρατούντων τῶν ἐπὶ ζυγῷ δορός;
Γνώσῃ γέρων ὢν ὡς διδάσκεσθαι βαρὺ
1620 τῷ τηλικούτῳ, σωφρονεῖν εἰρημένον.
Δεσμοὶ δὲ καὶ τὸ γῆρας αἵ τε νήστιδες
δύαι διδάσκειν ἐξοχώταται φρενῶν
ἰατρομάντεις. Οὐχ ὁρᾷς ὁρῶν τάδε;
Πρὸς κέντρα μὴ λάκτιζε, μὴ παίσας μογῇς.
ΧΟΡΟΣ
Γύναι, σὺ
τοὺς ἥκοντας ἐκ μάχης νέον–
οἰκουρὸς εὐνήν <τ'> ἀνδρὸς αἰσχύνουσ' ἅμα,
ἀνδρὶ στρατηγῷ τόνδ' ἐβούλευσας μόρον;
ΑΙΓΙΣΘΟΣ
Καὶ ταῦτα
τἄπη κλαυμάτων ἀρχηγενῆ.
Ὀρφεῖ δὲ γλῶσσαν τὴν ἐναντίαν ἔχεις.
1630 Ὁ μὲν γὰρ ἦγε πάντα που φθογγῆς χαρᾷ,
σὺ δ' ἐξορίνας νηπίοις ὑλάγμασιν
ἄξῃ κρατηθεὶς δ' ἡμερώτερος φανῇ.
ΧΟΡΟΣ
Ὡς δὴ σύ μοι
τύραννος Ἀργείων ἔσῃ,
ὃς οὐκ, ἐπειδὴ τῷδ' ἐβούλευσας μόρον,
δρᾶσαι τόδ' ἔργον οὐκ ἔτλης αὐτοκτόνως.
ΑΙΓΙΣΘΟΣ
Τὸ γὰρ
δολῶσαι πρὸς γυναικὸς ἦν σαφῶς,
ἐγὼ δ' ὕποπτος ἐχθρὸς ἦ παλαιγενής.
Ἐκ τῶν δὲ τοῦδε χρημάτων πειράσομαι
ἄρχειν πολιτῶν τὸν δὲ μὴ πειθάνορα
1640 ζεύξω βαρείαις, οὔτι μὴ σειραφόρον
κριθῶντα πῶλον ἀλλ' ὁ δυσφιλὴς σκότῳ
λιμὸς ξύνοικος μαλθακόν σφ' ἐπόψεται.
ΧΟΡΟΣ
Τί δὴ τὸν
ἄνδρα τόνδ' ἀπὸ ψυχῆς κακῆς
οὐκ αὐτὸς ἠνάριζες, ἀλλὰ σὺν γυνὴ
χώρας μίασμα καὶ θεῶν ἐγχωρίων
ἔκτεινε; Ὀρέστης ἆρά που βλέπει φάος,
ὅπως κατελθὼν δεῦρο πρευμενεῖ τύχῃ
ἀμφοῖν γένηται τοῖνδε παγκρατὴς φονεύς;
ΑΙΓΙΣΘΟΣ
Ἀλλ' ἐπεὶ
δοκεῖς τάδ' ἔρδειν καὶ λέγειν, γνώσῃ τάχα
1650 εἶα δή, φίλοι λοχῖται, τοὔργον οὐχ ἑκὰς τόδε.
ΧΟΡΟΣ
Εἶα δή,
ξίφος πρόκωπον πᾶς τις εὐτρεπιζέτω.
ΑΙΓΙΣΘΟΣ
Ἀλλὰ κἀγὼ
μὴν πρόκωπος οὐκ ἀναίνομαι θανεῖν.
ΧΟΡΟΣ
Δεχομένοις
λέγεις θανεῖν σε τὴν τύχην δ' αἱρούμεθα.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Μηδαμῶς, ὦ
φίλτατ' ἀνδρῶν, ἄλλα δράσωμεν κακά.
ἀλλὰ καὶ τάδ' ἐξαμῆσαι πολλὰ δύστηνον θέρος
πημονῆς δ' ἅλις γ' ὑπάρχει μηδὲν αἱματώμεθα.
Στείχετ' αἰδοῖοι γέροντες πρὸς δόμους, πεπρωμένοις
πρὶν παθεῖν εἴξαντες ἀρκεῖν χρὴ τάδ' ὡς ἐπράξαμεν.
Εἰ δέ τοι μόχθων γένοιτο τῶνδ' ἅλις, δεχοίμεθ' ἄν,
1660 δαίμονος χηλῇ βαρείᾳ δυστυχῶς πεπληγμένοι.
Ὧδ' ἔχει λόγος γυναικός, εἴ τις ἀξιοῖ μαθεῖν.
ΑΙΓΙΣΘΟΣ
Ἀλλὰ τούσδε
μοι ματαίαν γλῶσσαν ὧδ' ἀπανθίσαι
κἀκβαλεῖν ἔπη τοιαῦτα δαίμονος πειρωμένους,
σώφρονος γνώμης δ' ἁμαρτεῖν τὸν κρατοῦντ' <ἀρνουμένους>.
ΧΟΡΟΣ
Οὐκ ἂν
Ἀργείων τόδ' εἴη, φῶτα προσσαίνειν κακόν.
ΑΙΓΙΣΘΟΣ
Ἀλλ' ἐγώ σ'
ἐν ὑστέραισιν ἡμέραις μέτειμ' ἔτι.
ΧΟΡΟΣ
Οὔκ, ἐὰν
δαίμων Ὀρέστην δεῦρ' ἀπευθύνῃ μολεῖν.
ΑΙΓΙΣΘΟΣ
Οἶδ' ἐγὼ
φεύγοντας ἄνδρας ἐλπίδας σιτουμένους.
ΧΟΡΟΣ
Πρᾶσσε,
πιαίνου, μιαίνων τὴν δίκην, ἐπεὶ πάρα.
1670
ΑΙΓΙΣΘΟΣ
Ἴσθι μοι
δώσων ἄποινα τῆσδε μωρίας χάριν.
ΧΟΡΟΣ
Κόμπασον
θαρσῶν, ἀλέκτωρ ὥστε θηλείας πέλας.
ΚΛΥΤΑΙΜΗΣΤΡΑ
Μὴ
προτιμήσῃς ματαίων τῶνδ' ὑλαγμάτων <ἐγὼ>
καὶ σὺ θήσομεν κρατοῦντε τῶνδε δωμάτων <καλῶς>.
|